5.3.
İctimai-kütləvi şüurun
strukturu: adi və nəzəri
şüur.
Sosial psixologiya. İdeologiya
Adi şüur
gerçəklik ilə bilavasitə təmas nəticəsində yaranır;
onu fərdi şüur ilə eyniləşdirmək olmaz, çünki onun başlanğıc
nöqtəsi yalnız şəxs, fərd deyil, həm də sosial qrup ola bilər. Adi
şüur bilavasitə həyatda, əmək prosesində əldə edilən empirik
təcrübə və biliyi, əxlaqi normalan, təbiət və özünün sosial
vəziyyəti haqqında kor-təbii təsəvvürləri əks etdirir. Adi şüur -
görüş və rəylərin nizamsız yığımıdır; burada gerçəkliyin xarici,
empirik məlumatlan, əlaqə və münasibətləri öz əksini tapır.
Adi şüur şüurun nəzəri formalanna xas olmayan həyatı tam və
bütövlükdə duymaq keyfiyyətinə malikdir. Bu şüur nəzəri şüura
nisbətən gerçəkliyə bilavasitə yaxındır.
Adi şüurun istiqamətləndirmə vasitəsi kimi imkanlan çox
məhduddur. Bu məhdudluq
nəzəri şüur
səviyyəsində aradan
götürülür. Nəzəri şüur reallığın əsas əlaqə və münasibətlərini
ifadə etmək iddiasındadır. Nəzəri şüur - sistemliyi, rasional- lığı,
anlaşıqlığı ilə seçilir. Bu şüur - fəal fikri proses ilə qınl- maz
surətdə bağlıdır.
Adi şüur ilə nəzəri şüuru mütləq olaraq bir-birinə qarşı
qoymaq olmaz. Hər şeydən əvvəl ona görə ki, nəzəri
təsəvvürlərin formaları genetik olaraq adi şüurdan başlayır.
Dostları ilə paylaş: 
