Elmi redaktor: amea-nın həqiqi üzvü, əməkdar elm xadimi, fəlsəfə elmləri doktoru, professor Fuad Qasımzadə



Yüklə 2,86 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə491/540
tarix31.12.2021
ölçüsü2,86 Mb.
#81989
1   ...   487   488   489   490   491   492   493   494   ...   540
1027 (1)

Siyasi  azadlıq.

  Fəlsəfə  tarixində  bir  sıra  böyük  filosoflar 

(Aristotel,  Hegel,  Marks  və  b.)  azadlıq,  o  cümlədən  siyasi 

azadlıq  haqqında  fikir  söyləmişlər.  Məsələn,  ingilis  filosofu 

T.Hobbsa  görə  azadlıq  qanunla  yasaq  edilməyən  hər  şeyi 

istədiyin  kimi  etmək  və  qanunun  məcbur  etmədiyini  isə 

etməmək imkanıdır.^^ Burada azadlıq - qanunun əksidir, lakin 

onlar bir- birini inkar etmir, qarşılıqlı olaraq məhdudlaşdırırlar. 

Qanunlar  çoxaldıqca  -  azadlıqlar  azalır  və  yaxud  əksinə. 

T.Hobbs  buradan  belə  nəticə  çıxanr:  bir  halda  ki,  qanunlar 

vətəndaşların bütün hərəkət və davranışlarım əhatə edə bilmir, 

istənilən idarə formasında həmişə qanunun  yasaq etmədiyi  və 

yaxud məcbur etmədiyi sonsuz dərəcədə çoxlu hallar olur. Ona 

görə  də  hər  bir  dövlətdə  -  istər  monarxiya,  istərsə  də 

demokratiya  olsun  -  vətəndaşlar  azaddır.”  Hətta  suverenin 

(monarx  və  ya  xalqın)  hakimiyyəti  məhdudlaşmayanda  da 

vətəndaş  azaddır.  Çünki  suverenin  iradəsi  qanun  deməkdir,” 

qanun isə azadlığı məhv etmir, onu yalnız məhdudlaşdırır. 

Azadlığın 

liberal

 anlayışına görə qanun azadlığın əksi deyil, 

onun  zəruri  şərtidir,  o  azadlığı  məhdudlaşdırmır,  əksinə  onu 

saxlayır və genişləndirir. Başqa ingilis filosofu C.Lokk deyirdi: 

«Qanun olmayan yerdə azadlıq da yoxdun>.” Azadlığın liberal 


Yüklə 2,86 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   487   488   489   490   491   492   493   494   ...   540




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə