Elmi redaktor: amea-nın həqiqi üzvü, əməkdar elm xadimi, fəlsəfə elmləri doktoru, professor Fuad Qasımzadə


'■* Платон. Государство. Законы. Политик. M.. «Мысль», 1998. с.644



Yüklə 2,86 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə94/540
tarix31.12.2021
ölçüsü2,86 Mb.
#81989
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   540
1027 (1)

'■* Платон. Государство. Законы. Политик. M.. «Мысль», 1998. с.644. 

89 


onun hissələrinin durumundan asılı olan bədənə bənzədirik».'® 

Dövlət, onun fikrincə, müxtəlif insan qruplannm həyata keçirdiyi 

funksiyaların  təbii  bölgüsü  nəticəsində  meydana  gəlir.  Bəziləri 

əmtəə  istehsalı  və  bölgüsü  ilə,  başqaları  dövləti  qorumaqla, 

üçüncüləri isə yalnız idarəçilik ilə məşğul olurlar. 

Platon  özünün  sosial  utopiya  sistemini  yaratmışdı.  Dövlət 

quruluşunun  yeni  modelini  o,  «Dövlət»  əsərində  qurmuşdu. 

Dövlət  ona  görə  yaranır  ki,  cəmiyyəti  -  insanlar  arasındakı 

münasibəti  tənzimləsin.  İdarəçilik  ehtiyacı  isə  hökmranlıq 

sənətini  bilən,  yəni  ədalət  və xeyirxahlıq idealım  dərk  edən və 

onları həyata keçirməyi bacaranların, yəni filosofların vacibliyini 

irəli sürür. Onun ideal dövlətində xüsusi mülkiyyət və ailə yalnız 

aşağı  zümrələrdə  olur.  Filosof  sonralar  yazdığı  «Qanunlan> 

əsərində nisbətən real layihə hazırlayır. O, hesab edirdi ki, siyasi 

quruluş aristokratik respublika olmalıdır. 

Dövləti  filosofun  idarə  etməsini  zəruri  hesab  edən  Platonun 

fikrincə  filosof  ilə  kütlə  arasında  barışmaz  ziddiyyət  var. 

«...Kütləyə  filosof  olmaq  nəsib  olmur»  və  «...kim  fəlsəfə  ilə 

məşğuldursa onun məzəmmətini qazanın). 

Xüsusi  qeyd  etmək  lazımdır  ki,  fəlsəfə  tarixinin  bütün 

dövrlərində  Platon  daha  çox  təsir  göstərən  filosofların  önündə 

gedir. Amerika filosofu A.N. Uaythed göstərir ki, bütün Avropa 

fəlsəfəsi Platona bəzi qeydlər əlavə etməklə məhdudlaşır. Alman 

filosofu  M.Haydegger  bu  fikri  daha  qəti  şəkildə  ifadə  edərək 

göstərir  ki,  «Bütün  Qərb  fəlsəfəsi  neoplatonizmdir».  Platon 

fəlsəfəsi haqqında belə fikirlər çoxdur. 




Yüklə 2,86 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   90   91   92   93   94   95   96   97   ...   540




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə