| kommunikativ rasionaUıq
adlanan cərəyanın tərəfdarıdırlar. V.Benyamin, E.Blox,
H.Markuze, E.Fromm kimi görkəmli alimləri də Frankfurt
məktəbinə aid edirlər.
Sosial Tədqiqatlar İnstitutu 1923-cü ildə rəsmən kommunist
olmayan, lakin marksizmə rəğbət bəsləyən Feliks Vayi fondunun
vəsaiti ilə yaradılmışdı.
Frankfurt tənqidi fəlsəfəsinin yaranmasında
M.Horkhayme-
rin
«Ənənəvi və tənqidi nəzəriyyə» (1937) məqaləsinin həlledici
rolu olmuşdur. Məqalə müəllifi nə Kanta, nə də Marksa müraciət
etmir. M.Horkhaymer üçün faktlar ilə müqayisə etmək ehtimalını
yarada bilən ümumi prinsipləri əldə rəhbər tutan hər bir nəzəriyyə
ənənəvidir.
M.Horkhaymer və T.Adomo birgə yazdıqları «Maarifçiliyin
dialektikası» əsərində göstərirlər ki, ağılın tarixi onun ənənəvi-
liyini açmalıdır. Maarifçilik burada tarixi dövr kimi deyil, ağıl
kimi başa düşülür. Təbiət üzərində hökmranlığa can atan insan
ağlı həmin təbiəti dağıdır, öz iddiasının qurbanı olur. Onlar
yazırdı: «Tədqiq edilməsi lazım olan ilk predmet Maarifçiliyin
öz- özünü dağıtmasıdır. Biz qətiyyən şübhə etmirik ki,
...cəmiyyətdə azadlıq maariflənmiş təfəkkürdən aynlmazdın>.“’^
T.Adomonun «idarə edilən dünya» adlandırdığı cəmiyyət
qurmaq istəyi onu ənənəvi qnoseoloji (epistemoloji) ideyalann
əleyhdarlan və cəmiyyətdə radikal dəyişikliklərin tərəfdarları
Dostları ilə paylaş: | 
