175
150 ml su, zövqünüzə görə limon turĢusu götürün.
Yerkökünü xırda deĢikli sürtgəcdən keçirib, sıxıb Ģirəsini alıb, üzərinə su əlavə edin sonra
qaynama dərəcəsinə gətirib üzərinə Ģəkər tozu və limon turĢusu əlavə edin. Qaynar siropun üzərinə
niĢasta əlavə edib üzərinə soyuq qaynadılmıĢ su töküb qaynama dərəcəsinə gətirin. Sonra stəkanlara
doldurub soyudun.
Yerkökü ilə süd qatışığından kiselin haızrlanması. Bunun üçün biĢirilmiĢ və əzilmiĢ 50 q
kök, 150 ml süd, 5 q kartof niĢatası, 10 q Ģəkər, bıçağın ucunda vanilin götürün. Kökü xırda
hissələrə salıb, az miqdarda suya töküb, əzib püre halına salın, üzərinə Ģəkər, vanil əlavə edin. Südü
ayrıca qaba töküb qaynadın. Qaynar məhlula kartof niĢastası, soyuq süd əlavə edib, qaynama halına
gətirin. Sonra stəkana töküb soyudun.
Yerköküdən müalicəvi perparatların hazırlanması. Çox qədim dövrlərdən baĢlayaraq, hal-
hazırki dövrə qədər xalq təbabətində soyuqdəymələrə qarĢı kökdən geniĢ istifadə edilmiĢdir.
Xalq təbabətində istifadə edilən reseptlərin bir neçəsi haqqında məlumat verməyi özümüzə
borc bildik.
Resept 1: kökdən alınmıĢ təzə Ģirəni 1:1 nisbətində bitki yağı ilə qarıĢdırıb üəzrinə bir neçə
damcı sarımsaq Ģirəsi əlavə edib, gün ərzində bir neçə dəfə burnunuza damızdırın.
Angina zamanı: kök Ģirəsini balla qarıĢdırıb üzərinə azca isti su əlavə edib daxilə qəbul
edin.
Öskürək və sinə xışıltısı zamanı.
Resept 1: Bir neçə kök meyvəsini sürtgəcdən və yaxud ət maĢınından keçirib Ģirəsini
çıxarın. Sonra Ģirəyə zövqünüzə görə bal və yaxud, Ģəkər qatıb gündə 4-5 dəfə, 1 xörək qaĢığı qəbul
edin.
Resept 2: Əziyyətverici öskürəyə, sinə xıĢıltılarına, bronxial astmaya qarĢı ən gözəl vasitə
biĢirilmiĢ südlə süzgəcdən keçirilmiĢ kök hesab edilir.
Öskürək, bronxit, traxeit pnevmoniya zamanı: təzə çıxarılmıĢ kök Ģirəsini 1:1 nisbətində
südlə qarıĢdırıb üzərinə zövqünüzə görə bal qatıb gündə 5-6 dəfə, 1 xörək qaĢığı qəbul edin.
Damar ağrıları zamanı. Bu zaman 300 ml kök Ģirəsi ilə 700 ml kərəviz Ģirəsini qarıĢdırıb
qəbul etməyi məsləhər görürlər.
Damar ağrıları və maddələr pozuntuları zamanı təzə kök Ģirəsi ilə, kərəvüz Ģirəsini 1:1
nisbətinə qarıĢdırıb gündə 1 xörək qaĢığı yeməyə 15 dəqiqə qalmıĢ qəbul edin. Müalicə kursu 20
gündür.
Kökün tərkibində olan β-karotin insanları günəĢ Ģüalarının zərərli təsirlərindən qoruyur.
Sifətinizdə günəĢ yanğısı baĢ verən zaman kök Ģirəsini 1 ədəd yumurta ilə qarıĢdırıb
sifətinizə sürtüb yanıq sahəyə maska kimi sürtün. Bu əməliyyatı gündə 1-2 dəfə 20 dəqiqə saxlayıb
sonra yuyun.
MəiĢət fəaliyyəti zamanı baĢ verən zədələnmələr (yanıqlar) zamanı süzgəcdən keçirilmiĢ
kök və kartof sıyığını növbə ilə zədələnmiĢ nahiyyəyə yaxın. Bu əməliyyatdan sonra yanığın izi də
qalmayacaq.
Biz isə ilk dəfə kökün yaĢıl hissələrindən karotinoid təbiətli boyaq maddəsi almaq üçün yeni
texnoloji sxem iĢləyib hazırlayaraq 876686 saylı patent almağa nail olduq.
Kökdən kosmetik vasitələrin hazırlanması:
A vitamini «vitaminlər gözəli» adlandırılan kökü ən vacib sayılan «təbii kosmetika»ya
çevirib. Kosmetoloqlar kökdən hazırlanan Ģirəni sağlamlıq və gözəllik simvolu adlandırırlar.
Mütəxəssislər qeyd edirlər ki, mütəmadi olaraq səhər yeməkqabağı və axĢamlar bir stəkan kök Ģirəsi
qəbul etsəniz, çox keçmədən siz sağlam görkəm alarsınız.
Bütün növ dərilər üçün kosmetik maskaların hazırlanması:
Maska №1. Vitaminlərlə zəngin maska dərini təravətləndirir. Kök Ģirəsini buğda unu ilə
qarıĢdırıb sıyıq halına salın, sifətinizə yaxıb 20 dəqiqə saxlayın, sonra isti su ilə yuyun.
Maska №2. Maska istənilən dəri üçün yararlıdır. Bunun üçün 1 xörək qaĢığı təzə kəsmik,
bitki yağlarından zeytun, günəbaxan və yaxud istənilən yağ, süd və kök Ģirəsi götürün. Onları bir
qaba töküb yaxĢıca qarıĢdırın, sonra üzünüzə yaxıb 20 dəqiqə saxlayın. Ardınca isti kompres qoyub
azca saxlayın və soyuq su ilə yuyun.
176
Maska №3. Bunun üçün 3 ədəd orta böyüklükdə zərif sarı rəngli kök götürün, xırdalayıb
sürtgəcdən keçirin. 1 hissə kartof unu və yaxud kartof püresi, yarım yumurta sarısını yaxĢı
qarıĢdırın. Aldığınız maskadan bərabər qalınlıqda təmiz dərinizə ehtiyatla yaxıb, 20 dəqiqə
saxlayın. Sonra üzünüzü isti su ilə yuyub, soyuq yaĢ dəsmal ilə silin.
Yağlı dəri üçün maska. Maska dərini təravətli etməklə yanaĢı onu yumĢaq və elastik
saxlayır. Bunun üçün kök Ģirəsi, limon Ģirəsi, qatıq, düyü unu götürün, onları bir yerdə qarıĢdırın, 1
xörək qaĢığı götürüb üzünüzə yaxıb 20-25 dəqiqə saxlayın, sonra pambıq tampon ilə silib, soyuq su
ilə yuyun.
Kökdən müalicəvi qida məhsullarının hazırlanması:
Kök, alma və çaytikanı şirəsilə məhsulun hazırlanması. Bunun üçün 1 kq kök, 1 kq alma,
0,5 litr çaytikanı Ģirəsi və 500 q Ģəkər tozu götürün. Kök və almanı yaxĢı yuyub, qabığını soyaraq
xırda hissələrə salın. Almanın özək hissəsini kənar edib, çaytikanı Ģirəsi əlavə edib üzərinə Ģəkər
tozu tökün, qaynama halınadək qızdırın. Qaynamanı 5 dəqiqə davam etdirin. Sonra sterilizə edilmiĢ
ĢüĢə bankalara töküb ağzını bağlayın. Yeri gəldikcə istifadə edin.
Kökdən limon və gülümbahar qönçəsi ilə mürəbbənin hazırlanması. Kökü yuyub
təmizləyin, kiçik hissələrə doğrayın. Sonra qaynar suda 3 dəqiqə pörtlədin. Limonu xırda hissələrə
salıb qabın içərisinə tökün, üzərinə su əlavə edib biĢirin. Sonra üzərinə gülümbahar qönçəsi əlavə
edib 5 dəqiqə qaynadın. Bu qazanın üzərinə pörtlədilmiĢ kökü əlavə edib üzərinə Ģəkər tozunu
səpin. Zəif odun üzərinə qoyub hazır olana qədər saxlayın. Ġsti mürəbbəni sterilizə edilmiĢ ĢüĢə
qablara töküb ağzını bağlayın.
Kökdən kiselin hazırlanması. Bunun üçün 50 q kök, 20 q Ģəkər, 8 q kartof niĢastası, 150 ml
su, zövqünüzə görə limon turĢusu götürülür. Kökü sürtgəcdən keçirib onu sıxmaqla Ģirəsini çıxarın.
ġirəyə su əlavə edib, qaynama dərəcəsinə çatdırıb, üzərinə limon turĢusu və Ģəkər əlavə edin.
Qaynar Ģərbətin üzərinə qaynadılmıĢ soyuq su əlavə edib, qaynama dərəcəsinə gətirin. Sonra
stəkanlara töküb soyudun.
Kök kompotu. 100 q kök, 20 q Ģəkər, 150 ml su, 2 ədəd mixək, zövqünüzə görə limon
turĢusu götürün. Kökü kiçik kub Ģəklinə salın. Üzərinə isti Ģəkər məhlulu əlavə edib 10-15 dəqiqə
biĢirin. Məhsul hazır olduğu zaman üzərinə limon turĢusu və mixək əlavə edin. Hazır olan kampotu
soyudub süfrəyə verin.
Quru və normal dərilər üçün maskanın hazırlanması.
Maska №1. Təmiz yuyulmuĢ kökü sürtgəcdən keçirib, sıyıq formaya saldıqdan sonra 2-3
xörək qaĢığı götürüb, 1 xörək qaĢığı süd, smetan, kəsmik, yumurta sarısını ilə birlikdə qarıĢdırın.
Sonra qarıĢıqdan sifətinizə qalın təbəqə Ģəklində yaxıb 20-30 dəqiqə saxlayın, isti su ilə yuyub, qida
ilə zəngin kremdən sürtün. Bu prosesi həftədə 1-2 dəfə təkrar edin.
Maska №2. ġirəsini bərabər nisbətdə xama, qaymaq, kəsmik, yumurta sarısı ilə qarıĢdırıb
alınan maskanı sifətinizə yaxıb, 15-20 dəqiqə saxlayın. Sonra əvvəl isti, ardınca isə soyuq su ilə
yuyun. 1 həftə içərsində 2-3 dəfə maskadan sifətinizə yaxın. Müalicə kursu 12-15 maskadan
ibarətdir.
Maska №3. 1 xörək qaĢığı sütrgəcdən keçirilmiĢ kök, 1 xörək qaĢığı bitki yağı (isti süd)
götürüb üzərinə 1 çay qaĢığı un əlavə edib, qarıĢdırın. QarıĢıqdan götürüb təmiz sifətinizə yaxıb 15-
20 dəqiqə saxladıqdan sonra tənzif və ya pambıq tampon ilə silib çay və ya su ilə silin.
Quru dərilər üçün maskanın hazırlanması.
Maska №1. 2 ədəd sürtgəcdən keçirilmiĢ kökü 1 çay qaĢığı süd və ya bitki yağı və 1 ədəd
yumurta zülalı ilə qarıĢdırın. Sonra qarıĢıqdan götürüb sifətinizə və boyun nahiyənizə yaxıb 30
dəqiqə saxladıqdan sonra soyuq su ilə yuyun.
Maska №2. StimullaĢdırıcı xassəyə malik olub, kiçik qırıĢıqları yox edir, sifətin dərisinin
rəngini yaxĢılaĢdırır və dərini elastikləĢdirir. Bunun üçün 1 ədəd kökü sürtgəcdən keçirib balla
qarıĢdırın. Aldığınız sıyığı sifət və boyun nahiyənizə yaxıb 20 dəqiqə saxlayıb isti su ilə yuyun.
Sifətinizi pambıq tampon ilə silin.
Müxtəlif rənglərə malik tərəvəz və meyvələrin sağlamlıqda rolu.
Narıncı çalar. Bu qrupa kök, balqabaq, manqo, qovun, Ģaftalı, nektar, ərik, mandarin
(naringi). Bu qrupa aid olan meyvə və tərəvəzlərin tərkibində çoxlu miqdarda karotinoid maddələri
Dostları ilə paylaş: |