171
görürlər.
Ürək-damar xəstəlikləri zamanı. Müasir dövrdə həddindən artıq streslərin əmələ gəlməsi
nəticəsində ürəyin üzərinə düĢən gərginliklər nəticəsində çox insanalr buna dözə bilməyib infarkt
keçirib dünyasını dəyiĢir. Həkimlər həyəcan təbili çalaraq qeyd edirlər ki, hər iĢləmək qabiliyyətinə
malik iki nəfərdən biri ürək-damar xəstəliyindən vəfat edir. Bəs nə etməli? Həkimlər ölüm
təhlükəsinin qarĢısını almaq üçün həyat tərzinin dəyiĢməsini, istirahət zamanı düzgün qidalanmaya
nəzarət etməklə yanaĢı çoxlu hərəkət etməyi məsləhət görürlər. Lakin müasir dövrün sürətli elmi-
texniki inkiĢafı zamanı həmiĢə sağlamlığın keĢiyində durmaq o qədər də asan deyildir.
Sağlamlığınızı qorumaq naminə həkimlər təbiətin bizə bəxĢ etdiyi yaĢıl dəfinədən geniĢ sürətdə
istifadə etməyi məsləhət görürlər. Həkimlər ürək-damar xəstəliklərinə qarĢı mübarizə kök və ondan
hazırlanan Ģirələrindən istifadə etməyi məsləhət bilirlər. Kök bizim ürəyimizi infarktdan qoruyur.
Onun tərkibində çoxlu həll olmuĢ Ģəkildə liflər mövcuddur ki, bu da qanda olan xolesterini azaldır,
bir çox ürək xəstəliklərinin qarĢısını alır. Kökün tərkibində olan kalsium-pektat maddəsi öd turĢusu
ilə birləĢib qanın sorulmasına köməklik edərək xolesterinin qatılığını azaldır, ürəyin fəaliyyətini
yaxĢılaĢdırır. Kökün tərkibindəki β-karotin ürək-damar xəstəliklərinin əmələ gəlməsinin qarĢısını
alınmasında fəal rol oynayır. ABġ-ın elmi tədqiqat institutlarının birində çalıĢan 164 iĢçi üzərində
təcrübə aparmağı qərara gəlirlər. 164 iĢçini iki yerə bölüb bir hissəsinə hər gün 50 ml β-karotin
qəbul etdiriblər. O biri qrupa isə β-karotin verməyiblər. Bir neçə ilin təcrübəsindən məlum olub ki,
β-karotin qəbul edən insanlarda ürək-damar xəstəliyinə tutulanların sayı, β-karotin qəbul
etməyənlərə nisbətən 2 dəfə az olmuĢdur.
Alimlər belə bir nəticəyə gəlmiĢlər ki, β-karotin və baĢqa karotinoid birləĢmələri bizim
ürəyimizin etibarlı müdafiəçiləridir. Bundan əlavə kökün tərkibində olan C və B
6
vitaminləri ürək-
damar xəstəliklərin qarĢısının alınmasında mühüm rol oynayır.
Kökdən ürək-damar xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunan preparatların
hazırlanması.
İnfarkt və miokard zamanı: birinci günü 100 ml kök Ģirəsindən gündə 2-3 dəfə qəbul
edilməsi məsləhət görülür.
Resept 1: kök Ģirəsi, süzgəcdən keçirilmiĢ və suda 36 saat saxlanmıĢ 1 stəkan qıtıqotu
cövhəri, 1 ədəd limon Ģirəsi götürün. Bunları taxta qaĢıqla yaxĢıca qarıĢdırıb, emal qazanda azca
qızdırıb gündə 3 dəfə, yeməyə 1 saat qalmıĢ 1 xörək qaĢığı qəbul edin. Hipertoniya zamanı isə kök
Ģirəsi ilə çuğundur Ģirəsinin qatıĢığından istifadə etməyi məsləhət görürlər.
Resept 2:
Kalsiumla zəngin kokteyl. 3 ədəd kələm yarpağı, kiçik cəfəri dəstəsi, 4-5
ədəd kök, toxumu təmizlənmiĢ yarım alma götürün. Bunların Ģirəsini çəkib qəbul edin.
Resept 3: Sarımsaqdan hazırlanmış ekspres içkisi. Bir dəstə cəfəri, 4-5 ədəd kök, 1 diĢ
sarımsaq, 2 kərəviz budağının Ģirəsini çıxarıb istifadə edin.
Resept 4: Maqnit tərkibli içkinin hazırlanması. 1 diĢ sarımsaq, 1 ədəd kiçik cəfəri dəstəsi,
4-5 ədəd kök, 2 gövdə kərəviz Ģirəsini çıxarıb qəbul edin.
Mədə-bağırsaq xəstəlikləri zamanı. Kök bir çox mədə-bağırsaq xəstəlikləri üçün faydalı
hesab edilir. Belə ki, kimsə mədə-bağırsaq xəstəliyindən əziyyət çəkirsə həkimlər biĢmiĢ və buxara
verilmiĢ kökdən istifadə etməyi məsləhət görürlər. Kökü biĢirən zaman onun tərkibindəki bir çox
bioloji aktiv maddələr, o cümlədən sellüloza və efir yağları parçalanır və yaxud uçub gedir.
Sellüloza və efir yağları mədəni ―qıcıqlandıraraq‖ onun müalicəsinə köməklik göstərirlər. Həkim
Q.S.ġatalov müxtəlif mədə-xroniki qastrit, anodenit, enterit və kolit xəstəliklərinə tutulmuĢ Ģəxsi
müalicə etmək üçün Ģirə terepiyasından istifadə etməyə baĢlayır. Həkim xəstəyə kök, alma,
çaytikanı, kivi Ģirələrindən qəbul etməyi məsləhər görür. ġirələrin tərkibinə mütləq kənaf toxumu
əlavə edilməlidir. Əvvəllər xəstə qatıĢıqdan 100 ml qəbul edir. Sonralar isə 4 stəkana qədər qəbul
etməyə baĢlayır. Mədə-bağırsaq xəstəliyi yavaĢ-yavaĢ aradan qalxmağa baĢlayanda həkim Ģirə və
toxumun həcmini azaltmağa baĢlayır. Get-gedə xəstə tamamilə sağalır və müalicə həkiminə
təĢəkkürünü bildirir. ġirə terapiyasından istifadə edən zaman hökmən həkimin məsləhətinə əməl
etməlisiniz.
Qastrit. Qastrit bağırsaq xəstəlikləri içərisində ən geniĢ yayılan xəstəliklərdən biridir.
Həkimlər qeyd edirlər ki, indiki zamanda insanlar arasımda baĢ verən tələsmələr nəticəsində qida
172
qəbuluna o qədər də fikir verilmir. Çox vaxt isə qastrit xəstəliyinin vaxtında müalicə edilməsinin
qayğısına qalmırlar. Bəs qastrit nədir? Qastrit mədənin selikli qıĢasının iltihabından yaranan
xəstəlikdir. Qastritin kəskin və xroniki formaları vardır. Qastritin tor əmələ gəlməsi forması qida
vasitəsilə mədəyə düĢən və onu qıcıqlandıran maddələrin təsiri nəticəsində əmələ gəlir.
Qıcıqlandırıcı qida məhsullarının təsiri nəticəsində mədənin selikli qıĢasında qızartılar baĢ
verməklə, onu tamamilə dağıda bilər. Qastriti sağaltmaq üçün bir neçə resept iĢlənib hazırlanmıĢdır.
Resept 1: 1 çay qaĢığı qurudulub xırda hissələrə salınmıĢ dəmrovotu 1 stəkan qaynar suya
töküb 10-15 dəqiqə dəmləyib, soyudub süzün. Gündə 2 dəfə stəkanın 1/2 hissəsi qədər qəbul edin.
Müalicəni bir həftə davam etdirdikdən sonra iki ay istirahət verin. Sonra müalicəni yenidən davam
etdirin. Müalicənin effektli olması üçün dəmrovotunu suda yox, qaynadılmıĢ süddə dəmləyib qəbul
edin. Hər qəbuldan sonra 1 xörək qaĢığı sıyıq halına salınmıĢ kök yeyin.
Resept 2: mədə Ģirəsindən turĢuluğunu azaltmaq üçün 2 ədəd orta böyüklükdə kök götürüb 3
stəkan su əlavə edib 1,5 stəkan su qalana qədər qaynadın. Sonra dəmləmənin içərisinə 1 çay qaĢığı
kətan toxumu əlavə edin. Gündə 3 dəfə yeməyə 30 dəqiqə qalmıĢ qəbul edin.
Mədə yarası. Mədə və onikibarmaq bağırsağın yaraları bir çox səbəblərdən meydana çıxır.
Bu xəstəlik mədənin və onikibarmaq bağırsağın selikli qıĢalarının müxtəlif hissələrində yaralar
əmələ gəlməsi ilə baĢ verir. Xəstə qida qəbul etdikdən 20 dəqiqə sonra qarın nahiyyəsinin yuxarı
hissələrində kəskin ağrılar hiss etməyə baĢlayır. AxĢamlar ac olan zamanda ağrlar baĢ qaldırır.
Lakin qida qəbul etdikdən sonra ağrılar aradan qalxır.
Mədə yarası vaxtında müalicə edilməzsə bir sıra kəskin fəsadlar əmələ gəlir. Kəskin
qanaxmalar baĢ verə, xərçəng xəstəliyi yarana bilər. Mədə və onikibarmaq bağırsağın selikli
qıĢasında çürümələr də baĢ verə bilər.
Mədə yarasını müalicə etmək üçün kök Ģirəsini, kartof Ģirəsi ilə qarıĢdırıb qəbul etməyi
məsləhət görürlər. Çaytikanı yağı da yaranın sağalmasına müsbət təsir edə bilər.
Bağırsaq xəstəliyi. Həkimlər bağırsaqların təmizlənməsi və normal vəziyyətə gətirilməsi
üçün kök Ģirəsindən qəbul etməyi məsləhət görürlər. Kök Ģirəsi mədə-bağırsaq sistemində uzun
müddət yığılıb qalmıĢ Ģalakları kənar edir və orqanizmin müqavimətini artırır.
Qara ciyər və bağırsaqlarda baĢverən xəstəliklər həmin orqanlarda bir neçə elementlərin
çatıĢmazlığı nəticəsində baĢ verir. Bu nasazlığı aradan qaldırmaq üçün kök Ģirəsi öz təsirini göstərir.
Kök Ģirəsi qəbul edən zaman orqanizmində gedən təmizlənmə prosesi tamam dərinin ağarmasına və
narıncı-sarı rəng alması baĢ verə bilər, bu sizi qorxutmasın.
Babasil – bu çox yayılmıĢ xəstəlikdən hesab edilir. Statistikaya görə hər 4 nəfərdən biri bu
xəstəlikdən əziyyət çəkir. Bu xəstəlik həm kiĢi, həm də qadınlarda təsadüf edilir. Bu xəstəlik ən çox
oturaq həyat tərzi keçirən insanlarda əmələ gəlir. Siz oturaq həyat tərzi keçirirsinizsə hər saatdan bir
durub 5-10 dəqiqə gəzməlisiniz. Qəbizlik bərk və sıyıq halında olarsa bu da babasilin yaranmasına
yol aça bilər.
Babasili müalicə etmək üçün bir neçə resept iĢlənib hazırlanmıĢdır.
Resept 1: Xalq təbabəti ilə məĢğul olanlar babasili müalicə etmək üçün sürtgəcdən
keçirilmiĢ çoxlu kök yeməyi məsləhət görürlər. Hərgah babasil ĢiĢib bayıra çıxarsa və ĢiĢərsə bu
zaman sürtgəcdən keçirilmiĢ kökü parçaya büküb həmin nahiyələrin üzərinə qoymağı məsləhət
görürlər.
Resept 2: Kökün qurudulub xırda hissələrə salınmıĢ yaĢıl hissəsindən 1 xörək qaĢığı götürüb
200 ml qaynar suya töküb ağzını möhkəm bağlayıb 1 saat dəmləyib süzün. Gün ərzində daxilə
qəbul edin. YaĢıl hissəsini çay kimi dəmləyib içmək də olar.
Qara ciyər xəstəliyi zamanı. Hepatit xalq arasında sarılıq adı ilə məlumdur. Bu xəstəlik
zaman xəstənin bədəni saralmağa baĢlayır. Sarılıq xəstəliyi haqqında ilk məlumatı bizim eradan
əvvəl V əsrdə məĢhur həkim Hippokrat məlumat vermiĢdir. Kütləvi sarılıq xəstəliyinə tutulma
1883-cü il Almaniyada baĢ vermiĢdir. Hepatit nədir, niyə onu ―XX əsrin taunu‖ adlandırırlar.
Hepatit qara ciyərin soyuqdəyməsi nəticəsində baĢ verən çətin sağalan xəstəlikdir. Hepatit çox vaxt
maddələr mübadiləsinin pozulması, aclıq, müxtəlif dərman, zəhərlərin və ağır metalların təsirindən
də baĢ qaldırır. Hepatit viruslar vasitəsilə insandan-insana ötürülən təhlükəli bir xəstəlikdir. Hepatit
A və E bağırsaq infeksiyası və yaxud ―çirkli əl‖ xəstəliyi hesab edilir. Bu xəstəlik insana qida və su
Dostları ilə paylaş: |