Энциклопедия 9-том


Hazrat sohibqiron ikkinchi qatla Xorazmg’a borg’oni



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/33
tarix01.03.2022
ölçüsü0,57 Mb.
#84243
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   33
amir temur shaxsini organishda sharofiddin ali yazdiyning zafarnoma

Hazrat sohibqiron ikkinchi qatla Xorazmg’a borg’oni 

Ul  mahaldakim,  Kayxusrav  Xuttaloniyni  tuttilar,  Muhamadbek  aning 

o’g’li  erdi  va  Xizr  Yasuriyning  o’g’li  Is’haq  va  Mahmudshoh  Buxoriy 

uchalasi  qochib,  Xorazmg’a  bordilar.  Yusuf  So’fiyg’a  anda  borg’onda 

dedilarkim:  «Temurbekning  so’ziga  e’tiqod  qilmag’aysen»  va  ancha 

so’zladilarkim,  aning  ko’nglini  hazrat  sohibqiron  do’stlug’idin  chiqardilar. 

Va alarning so’ziga kirib, muxolifat qilaboshladi va ahdu shartni buzub, kelib 

Kotni harob qildi va andag’i kishilarni bir-bir qildi. Ammo ro’zgor taajjub tili 

bila  qulog’ig’a  aytur  erdi:  «Mundoq  qilmakim,  bu  ishdin  pushaymoi 

bo’lg’ungdur»

17



Movarounnahr  mo’g’ullardan  ozod  qilinib,  bu  qadimiy  diyorda 



mustaqil  davlat  barpo  ztilgan  bo’lsada,  mamlakatda  xali  barkdror  tinchlik 

o’rnatilgan  emas  edi.  Bir  tomondan,  ayrim  viloyat  amirlari  Amir  Temur 

hokimiyatini  tan  olishdan  bosh  tortib  turgan  bo’lsalar,  ikkinchi  tomondan, 

mamlakatning  shar  kiy  va  shimoliy  hududlari  notinch  edi.  Mutuliston  bilan 

Ok, Urda Sharqiy Far Bona, Utror, Yassi (Turkiston) va Sayram shaharlariga 

xavf  solib,  bu  hududlarga  tez-tez  xujum  qilar  va  axrlini  talon-toroj  k;ilardi. 

Shuning  uchun  ham  Amir  Temur  dastlabki  yillarda  mamlakat  sarxadlarida 

xavfeizlikni  ta’minlashga  katta  ahamiyat  berdi,  isyonchi  amirlarga  qarshi 

shafqatsiz ko’rash olib bordi. 1370 yilning ko’zi va 1371 yil bahorida Zinda 

Chashmga  zarba  berilib,  Shiburg’on  viloyati  bo’ysundirildi.  Balx  va 

Toshkent viloyatlari ham Amir Temur hokimiyatini tan oladilar. 

Bu  orada  Amir  Temur  Mutuliston  hokimi  Qamaruddin  bilan 

to’qnashadi.  Chunki  bu  davrda  uning  Movarounnahrga  bo’lgan  talonchilik 

xurujlari  kuchayib  ketgandi.  1370—1371  yillarda  u  Toshkent  va  Andijon 

ustiga  bir  necha  bor  bosqinlar  qilib,  kaytadi.  1376  yilda  esa  Qamaruddin 

hatto  Farrona  vodiysining  talaygina  qismini  bosib  oladi.  Mamlakatning 

                                                 

17

 ―Zafarnoma‖. 157-bet. 




 

34 


shimoli-sharqiy hududlariga nisbatan muttasil bo’lib turgan taxdidni bartaraf 

qilish  uchun  Amir  Temur  Qamaruddinga  zarba  berishga  kirishadi.  Yigirma 

yil  (1371—1390)  mobaynida  Sohibqiron  Mo’g’ulistonga  yetti  marta  yurish 

qilib,  Qamaruddin  va  Anqatura  ustidan  g’alaba  qozonadi.  Shu  zaylda  Amir 

Temur  Movarounnahr  va  Xorazmda  xukm  surgan  tarqoqlik,  o’zaro  nizo  va 

Mo’g’uliston  tomonidan  bo’lib  turgan  tazyikxa  chek  qo’yadi.  Bu  haqda 

―Zafarnoma‖da quyidagicha ma’lumot berilgan:  


Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   33




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə