ĠƏRIƏt hökmlərinin izahi ayətullah əl-uzma Məkarim ġirazi

Sual
22: Qəza namazı və orucu olan Ģəxs baĢqa birinin qəza namaz və 
oruclarını pulla yerinə yetirə bilərmi?
Cavab:
Eybi yoxdur. 
Sual
: Aylı gecələrdə sübh namazı nə vaxt qılınır? 
Cavab:
Aylı və aylı olmayan gecələr arasında fərq yoxdur. 
Sual
24: GünəĢin doğub-doğmamasına Ģübhə edənin sübh namazında 
niyyəti necə olmalıdır? 
Cavab:
Vacib namaz və ya əda niyyəti ilə qıla bilər.
ORUC 
Sual
25: Ayın görünməsinin sübutu hansı Ģəhərlər üçün dəlildir. 
Cavab:
Həmin Ģəhərlərlə eyni və ya yaxın üfüqdə olan Ģəhərlərdə, eləcə 
də, Ģərqdə göründükdə qərb məntəqəsində dəlil sayılır. 
XÜMS 
Sual
26: Diyə olaraq alınmıĢ pulun il keçdikdən sonra xümsü varmı?
Cavab:
Diyənin xümsü yoxdur. 
Sual
27: Qocalıq təqaüdünə xüms düĢürmü? 
Cavab:
Təqaüdə çıxdıqdan sonra dövlətin verdiyi pul həmin ilin qazancı 
sayılır. Əgər həmin ilin xərcindən artıq qalarsa, xümsü var. 
Sual
28: Ġslam respublikasında verilən vergilər Ģər’i vergiləri əvəz 
edirmi? 
Cavab:
Vergi alıĢ-veriĢ xərclərindən sayılır və Ģər’i vergini əvəz etmir. 
Sual
29: Cehizə xüms düĢürmü? 
Cavab:
Əgər cehiz adi və ehtiyac duyulan cehizdirsə, xümsü yoxdur. 
BaĢqa hallarda xüms vermək vacibdir. 
Sual
30: Anası seyid olan Ģəxs seyid hökmündədirmi? 
Cavab:
Müəyyən baxımlardan seyiddir, müəyyən baxımlardan yox. Belə 
bir Ģəxs xüms ala bilməz, seyidlərə məxsus libas geyə bilməz. Amma 
müəyyən baxımdan seyidlərin Ģərafətinə malikdir. 

---

ġəriət risaləsi 
350 
HƏCC 
Sual
31: Karvana xidmət üçün Həccə gedən Ģəxs vəzifəli olmadığı halda 
Həcci necə yerinə yetirməlidir? Vacib Həcc niyyəti etməlidirmi?
Cavab:
Karvan xidmətçiləri vəzifəli sayılır. (Bir Ģərtlə ki, ailə-
övladlarının Həcc müddətindəki xərcini ödəsin) Belə bir Ģəxs vacib Həcc 
niyyəti etməlidir. Əgər birinci dəfə gedirsə, kiminsə tərəfindən naib ola 
bilməz. Kömək üçün biri ilə Həccə gedən də belədir.