Erzincan Üniversitesi Yayınları

 

 

161 

 

yapılandırmanın,  öz  savunma 

özelliği  taşıyan  tüm  birlikleri 

oluşturma  sistemini  değişime 

uğratacak  ve  tüm  mensupları, 

mevcut  ordunun  alt  sıralarındaki 

askerlere  dönüştürecek  olması 

nedeniyle istenmediğine ilişkin bir 

düşünce ifade edilmiştir.  

Kongrede,  aynı  zamanda  

Türk  uyruklu  Ermenilerin  toprak 

sorunu da ortaya konulmuş; bunlar 

için  toprak  sağlamak  konusunda 

tüm  çabanın  gösterilmesine  karar 

verilmiştir.  

Yurtdışından  gelen  kimse 

olmamıştır. 

Tiflis

’te  yapılacak  kongre 

hakkındaki 

ilk 

bilgiler, 

“Priazovskiy  Kray”  gazetesinde 

yer  almış;  gazetede,  kongreye 

ilişkin  tüm  bilgiler  detaylı  bir 

şekilde yayınlanmıştır.  

Genel 

Valisi

’nin  Vatandaşlık 

İşleri  Bölümü  Yardımcısı’na  ve 

özel  olarak  MAJESTELERİ 

İMPARATORUN 

Genel 

Valisi

’nin  Özel  Kalemi’ne,  bu 

yılın  18  Şubat  tarihli  ve    №  406 

sayılı  Kongre  hakkındaki  rapor 

sunulmuştur.  

 

BELGE 32 

RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 982. Sayfa 8-9. 

Başkomutanın,  Piskopos  Mesrop  ve  Khatisov’un  talebi 

üzerine  Hınçaklar  dışındaki  Ermeni  birliklerinin  Dördüncü 

Kolordu’ya  transfer  edileceği,  Hınçakların  eski  yerlerinde 

kalacakl

arı emri. 

Karargah Operasyon Bölümünün 27.02.1915 tarihli telgrafı. 

03.03.1915 tarihinde alındı. 

Başkomutan, Piskopos Mesrop ve Khatisov’un talebi üzerine, 

Hınçaklar  dışında,  Dördüncü  Kolordu’nun  faaliyet  bölgesindeki  tüm 

Ermeni  birliklerinin  toplanma

sını  emrettiğini;  bunun  için,  Birinci 

Kolordu  bölgesinde  savaş  görevi  almış  olmalarına  rağmen  birliklerin, 

---

 

 

162 

 

Birinci  Kolordu’dan,  Dördüncü  Kolordu’ya  transfer  edileceğini 

bildiriyorum.    Hınçaklara  gelince,  önceki  üslerinde  kalacaklardır  ve 

eğer  yeniden  oluşturulacaklarsa,  bin  kişiye  kadar  almak  gerekecektir. 

Ermeni birliği kadro bilgisi postayla gönderilecektir. 4058. 

Bolhovitinov. 

BELGE 33 

GARF. Fon102

. Sayı 244 (1915). Dosya 14.Bölüm 79 LB.  

Sayfa 9. 

Hınçaklar  ile  Taşnaklar  arasında  düşmanlık  olduğu, 

Ermeni  bi

rliklerine katılmak için gelen Hınçak üyelerinin Taşnak 

birliklerine alınmadığı. 

Kopya  

Çok Gizli 

№154 

10.03.1915 

Tiflis. 

Taşnak Partisi 

7 no

’lu not 

Tiflis 

İl Jandarma İdare Amiri’nin Bilgileri  

“VARTAZAROV” GİZLİ SERVİSİ 

Bilgilerin giriş tarihi: 06.03.1915 

Gizli Servisten Bilgileri Alan: Tiflis 

Şehrindeki İdare Amiri 

Yardımcısı Yüzbaşı Von Goerts 

Bilgilerin özü 

Ne yapılmıştır 

---

 

 

163 

 

Taşnaklar 

ve 

Hınçaklar 

arasında  düşmanlık  var.  Kısa  bir 

süre önce gönüllülerin örgütleyicisi 

Nikolay  MATİNYANTS’a,  Prens 

İosif ARGUTİNSKİY’e ve Ovanes 

TUMANYANTS

’a,  150’den  fazla 

g

önüllü-Hınçak 

kendilerinin 

birliklere  kaydedilmesi  ricasıyla 

gelmişler. 

Ancak 

onlara 

Taşnakların  şahsi  ve  Hınçaklardan 

tamamen  a

yrı  şekilde  hareket 

ettikleri; 

eğer  isterlerse,  savaşa 

münferit bir şekilde gidebilecekleri 

ve  hareket  edebilecekleri,  çünkü 

Taşnaklar  tarafından  örgütlenen 

müfrezelere  kabul  edilmeyecekleri 

söylenerek, 

bu 

istekleri 

reddedilmiştir. 

Romanya 

ve 

Bulgaristan

’dan 

gelmiş 

gibi 

görünen  bu  Hınçaklar,  Bakü’ye 

gittiler. 

 

Taşnak 

Partisi 

davasında 

suçlanan, 

hakkında 

Senato 

tarafından  kale  hapsi  kararı  verilen 

MA

TİNYANTS 

Nikolay 

Gavrilov’dan,  Polis  Departmanına 

verilen  19.10.1913  tarih  ve    № 

10030 

sayılı 

raporda 

bahsedilmektedir.  

Prens 

İosif 

ARGUTİNSKİY’den, 

Taşnak 

Partisi’ne ilişkin 22.02.1915 tarih ve 

№  446  sayılı  Gizli  Servis  notunda 

bahsedilmektedir.  

TUMANYAN  Ovanes  Ter-

Tatevosov’tan,  Taşnak  Partisi’ne 

ilişkin  23.02.1915  tarih  ve  №  446 

sayılı 

Gizli 

Servis 

notunda  

bahsedilmektedir.  

Asilzade,  gazeteci  ve  yazar 

İŞKHANYAN  Bahşo  Zaharov’dan 

partiye  ilişkin  Gizli  Servis  bilgileri 

özetinde bahsedilmektedir. 

BELGE 34 

RGVİA. Fon 2100. Sayı 1. Dosya 558. Sayfa 265. 

Andranik

’ten alınan silahların geri verilmesi. 

Kafkasya Ordusu 

Saha Karargahı Amiri 

Levazım Genel İdaresi 

İstihbarat Bölümü 

28.03.1915 

№ 4015/740       

Kafkasya 

4. Ermeni Kolordu Amiri’ne 

Bu  vesile  ile  General  Çernozubov  tarafından  Andranik’ten 

alınan tüfeklerin   onun birliğine geri verilmesi konusundaki notu size 

---