Eshitishda nuqsoni bor bolalar

Surdopedagogika ulardan foydalanib, eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalar ta’limining mazmuni va metodlarini ishlab chiqadi. Maktabgacha surdopedagogika fanida psixologlar L.S.Vigotskiy, I.M.Solovev,

T.V.Rozanovalarning, ilmiy nazariyalariga ko‘ra psixik va jismoniy rivojlanishidagi kamchilik bolaning jismoniy va psixik rivojlanishining buzilishiga olib kelsa, bunday bola anomal deb hisoblanadi. Eshitishning pasayishi bolaning nutqiy rivojlanishiga salbiy ta’sir etadi: nutqning muloqot qilish, idrok etish, fikrlash, bilish faoliyatini rivojlantirish vositasi sifatida rivojlanishiga to‘sqinlik qiladi. Ta’lim muassasasida pedagogik jarayonni to‘g‘ri tashkillashtirish, eshitishning pasayishi bilan bog‘liq umumiy va xususiy jihatlarni tushunish uchun maktabgacha yoshdagi bolalarning psixik rivojlanish xususiyatlarini bilmoq zarur.

Surdopedagogika ulardan foydalanib, eshitishda nuqsoni bo‘lgan bolalar ta’limining mazmuni va metodlarini ishlab chiqadi.

Maktabgacha surdopedagogika fanida psixologlar L.S.Vigotskiy, I.M.Solovev,

T.V.Rozanovalarning, ilmiy nazariyalariga ko‘ra psixik va jismoniy rivojlanishidagi kamchilik bolaning jismoniy va psixik rivojlanishining buzilishiga olib kelsa, bunday bola anomal deb hisoblanadi. Eshitishning pasayishi bolaning nutqiy rivojlanishiga salbiy ta’sir etadi: nutqning muloqot qilish, idrok etish, fikrlash, bilish faoliyatini rivojlantirish vositasi sifatida rivojlanishiga to‘sqinlik qiladi. Ta’lim muassasasida pedagogik jarayonni to‘g‘ri tashkillashtirish, eshitishning pasayishi bilan bog‘liq umumiy va xususiy jihatlarni tushunish uchun maktabgacha yoshdagi bolalarning psixik rivojlanish xususiyatlarini bilmoq zarur.

Zaif eshituvchining 3-darajasida, ya’ni eshituvning pasayishi 70 db dan ortganda, nutqiy muloqot buziladi, sababi, gaplashish balanligidagi so‘zlashuv nutq quloq yonida ham noaniq idrok etiladi. Ma’lumki, eshituv holati 15-20 db ga pasayishi bilan, nutqni egallashda qiyinchiliklar vujudga keladi. L.V.Neyman ushbu holatni «normal eshituvchi va zaif eshituvchining chegara holati» deb hisoblaydi. L.V.Neyman tasnifiga ko‘ra zaif eshituvchi va karlik o‘rtasidagi shartli chegara 85 db doirasida bo‘ladi. Eshituv holatining pasayishi karlik darajasida bo‘lgan holda, nutqni mustaqil ravishda (tabiiy) o‘rganish imkoniyati bo‘lmaydi.
Mavzuga oid test savollari

Etiboringiz uchun raxmat