Eurasian journal of medical and natural sciences

NATURAL SCIENCES
 
Innovative Academy Research Support Center 
UIF =
 8.3 | 
SJIF =
 5.995 
www.in-academy.uz
 
Volume 3 Issue 1, January 2023 ISSN 2181-287X 
Page 22 
bo’lishi keskin kamayadi va yurak-qon tomir hamda boshqa tizimlardagi xastaliklarning 
urchishiga yo’l qo’yilmaydi 
Olma saqlanadigan omborxonalarni rejalashtirishda ularga transportning kirib maxsulotlarni 
tushirish va istimolga olib chiqishda qulay bo’lishi va ombor chuqurligini xisobga olish lozim.
Oddiy omborxonaning chuqurligini rejalashtirishda undagi er osti suvlari xisobga olinadi. 
Bunda er osti suvlari 2 metrdan past bo’lishi maqsadga muvofiq bo’ladi. Bizning sharoitimizda 
asosan omborxonalar yarim chuqur erto’la qilib quriladi
Faol shamollatiladigan omborlar 
X.Bo’riev va boshqalar [2002] ta’riflashicha, faol 
shamollatiladigan omborlar oddiy omborlardan ventilyatorlar tizimi o’rnatilganligi va ularda 
havo oqimi sun’iy yuzaga keltirilishi bilan farqlanadi. Sun’iy ventilyatsiyada asosan turli xil 
ventilyatorlardan foydalaniladi. Bunda maxsulotni saqlash rejimini ma’lum darajada 
boshqarish imkoniyati tug’iladi. Omborxonalarga havoni xaydash ventilyatorlarga ulangan 
xavo xaydash va xavo so’rish quvurlari orqali amalga oshiriladi. Sun’iy ventilyatsiya bilan 
jixozlangan omborxonalar bunday quvurlar va shamollatish uskunalari hisobiga ko’pincha 
katta xajmli bo’ladi. 
Meva va uzum maxsulotlari saqlanadigan omborxonalarga xavo er osti kanallari orqali bab-
baravar tarqatiladi. Bu erda maxsulotlar yashiklarda, konteynerlarda xamda boshqa 
idishlarga solingan xolda saqlanadi. Bunda maxsulotni shunday joylashtirish, 
ventilyatorlarning xavo so’rish quvvatiga, joylangan barcha maxsulotlarni sovitish imkonini 
bersin. 
Shu 
bilan 
birga 
maxsulotlarni 
yuklash 
va 
tushirish 
jarayonlarini 
mexanizatsiyalashtirish imkoni bo’lishi lozim. Sun’iy havo haydash usuliga ko’ra bunday 
omborlarda shamollatish tizimi majburiy va faol shamollatish usullariga bo’linadi. 
Olmaning sovuqqa chidamli navlari -1-2
0
S haroratda saqlanadi. Bunday olmalar issiq 
haroratda uzoq vaqt saqlanmaydi. Pepin shafran, Kandil sinap, Renet Simirenko, Golden 

---