F. I. Haydarov, N. I. Xalilova psixologiya fanlarini qitish metodikasi

QUV FAOLIYATINI TASHKIL ETISH SHAKLLARI 
Ta'limni tashkil etishning asosiy shakli maktabda dars va oliy 
maktabdagi ma'ruza hisoblanadi. Biror bir talimni tashkil etish shakli 
quv ishlari masalasi va usullariga qarab tuzilishini va 
modefikatsiyasini zgartirishi mumkin. Misol uchun, dars — yin, 
dars — konferensiya, dialog, amaliyot va muammoli ma'ruza, binar, 
ma'ruza — telekonferensiya va boshqalar. Maktabda darslar bilan birga 
boshqa tashkiliy shakllar ham q llaniladi (laboratoriya praktikum, 
mustaqil uy ishi, fakultativ, t garak). Ma'lum nazorat shakllari ham 
mavjud b lib ular: o zaki va yozma imtihonlar, nazorat va mustaqil 
ishlar, nazorat, test topshirish, suhbat tkazish shular jumlasidandir. 
Oliy maktabda ma'ruzadan tashqari qitishning boshqa tashkiliy 
shakllaridan ham foydalaniladi - seminar, laboratoriya isbi, amaliy 
mash ulot talabalarning mustaqil ishi, ishlab chiqarish amaliyoti, 
boshqa quv yurtida yoki chet el quv yurtida stajirovkada b lish va 
shu kabilar. Ta'limning natijalarini baholash va nazorat qilish shakli 
sifatida imtihonlar, nazoratlar, baholash reyting tizimidan, referat, kurs 
ishlari va diplom ishidan foydalaniladi. 
Dars tiplari quyidagilardan iborat: 
1. Aralash dars. Uning tuzilishi: tashkiliy qismi, uy ishini 
tekshirish, yangi materialni rgatish, yangisini ilgari rganilgan 
material bilan solishtirish va mustahkamlash, amaUy topshiriqlarni 
bajarilishi, darsga yakun yasash va uyga topshiriqlar berish. 
2. Yangi materiallarni rganish darsi odatda, katta sinf 
quvchilarini qitishda q llaniladi. Ushbu turdagi dars doirasida 
38 

---

quyidagi darslar olib boriladi — ma*ruza, muammoli dars, dars — 
konferensiya, kino dars, dars — tadqiqot. 
3. Bflimlarni mustahkamlash, k nikma va malakalarni