F. I. Haydarov, N. I. Xalilova psixologiya fanlarini qitish metodikasi

Savol va javob kechalari. Ana shunday kechalar auditoriyadan 
tashqari ishlarni boshlashda foydali, chunki talabalaf savoUariga javob 
berib, psixologiya qituvchisi shu bilan psixologiya sohasida chuqur 
ishlash kerakligini k rsatadi va shu maqsadda t garak tashkil etishni 
taklif etadi. TalabaJaraL yozma holda bergaa wvollariat. ejdindao 
guruhlariga ajratib olisn maqsadga muvofiqdir. Bu' savollaming 
ba'zilariga qituvchining topshiri i va yordami bilan talabalar 
zlarini tayyorlashlari mumkin. 
Psixologik t garak. T garakda ishtirok etib talabalar ma'ruzalaf 
va referativ axborotlar berishlari mumkin. Hisobot va axborotlar 
mavzulari psixologiya kursi dasturi mavzularini takrorlamasligi kerak. 
Ularda dasturga kiritilmagan, lekin talabalarning turli hayotiy faktlar 
bilan duch kelganlarida ilmiy tushunchaga ega b lmagan va shuning 
uchun k pincha not ri talqin etiladigan savollarni yoritish kerak. 
Bularga misol qilib, shularni k rsatish mumkin: «Tush va tush 
k rish», «Ta'sir k rsatish, zini ishontirish va gipnoz», «Psixikaning 
sirli hodisasi», «Shaxs va aql», «Hayvonlar aqllari». T garaklarda 
misol uchun, ana shu savollarni q yish va muhokama qilish mumkin: 
• psixikaga doir materialistik va idealistik qarashlar; 
• oliy nerv faoliyati fiziologiyasi b yicha yangi maiumotlar; 
• ijodiy faoliyat psixologiyasi (bu savol yoshlarni har doim 
qiziqtirib kelgan); 
• tibbiyot psixologiyasi masalalari (bu yerda, inson psixikasi 
psixologik zgarishining ba'zi ko'rinishlarini k rib chiqish mumkin); 
• shaxs irodasi va xarakteri shakllanishi bilan bo liq savollar. 
T garakda ishlashga qiziqish odatda, xotirjam erkin vaziyatda 
psixologiyaga doir savollari, talabalarni qiziqtirgan muammolar, ularga 
yangi bihmlar beradigan masalalarni rganib chiqish bilan yuzaga 
keladi. Talabalarning hisobotlarhu muhokama qilish jarayonida yangi 
savollar paydo b ladi, ular t garakning keyingi mash ulotlarida 
muhokama qilinadi. Shu bilan birga bahslashishdan qochish kerafc-
emas. Ba'zi savollarni bilib turib muhokamaga q yish kerak. Bunday 
tortishuvlar talabalar himoya qilayotgan qoidalarni mustaqil ravishda 
72 

---

chuqur rganib chiqishni talab etadi. Tortishuvlar aqlning tanqidiy'^ 
va tkirligini rivojlanishiga yordam beradi, shuningdek, kitoblarp 
murojaat etish, q yilgan savolga javob izlash, muammoni isbot oj* 
taqqoslash va muhokama etishga chorlaydi. Lekin bahslashuvga yaxshi 
tayyorlangan boiishi, bahs ishtirokchilari esa z chiqishlarini oldinda
11 
tayyorlashi kerak.