Fati MƏ fati MƏDİ R

 
68 
-  Fatimə nin  sevinci  mə nim  sevincimdir,  onun  qə mi  mə nim 
qə mimdir.  Qızım  Fatimə ni  sevə n  mə ni  sevir.  Fatimə ni  sevindirə n 
mə ni sevindirir, Fatimə ni qə zə blə ndirə n mə ni qə zə blə ndirir; 
- Fatimə  mə nim bə də nimin parasıdır, onu incidə n mə ni incidir... 
Bu qə də r tə krarın sə bə bi nə ? Nə  üçün Peyğ ə mbə r (s) bir bu 
qə də r israr edir? Nə  üçün öz mə hə bbə tini bütün xalqa izhar edir? 
Bu  kövrə k  suallara  tarix  cavab  verir.  Atasının  ölümündə n  sonrakı  bir 
neçə  aylıq Fatimə  ömrü uyğ un sevginin sirlə rini açır! 
“ATASININ ANASI” 
Tarix,  adə tə n,  bütün  diqqə ti  böyüklə rə   yönə ldib,  uş aqları 
nə zə rdə n qaçırır.  
Fatimə nin körpə liyi tufanlar içində  keçdi. Onun anadan olduğ u gün 
haqqında  müxtə lif  rə `ylə r  mövcuddur.  Mə sə lə n,  Tə bə ri,  İ bn 
İ shaq  bə s`ə tdə n  ə vvə l  beş inci,  Mürucüz-Zə hə b  Mə s`udi 
bə s`ə tdə n sonra beş inci ili, Yə qubi isə  bu iki tarixin ortasını qeyd 
edirlə r.  Ümumi  fikir  belə dir  ki,  Fatimə   Peyğ ə mbə rə   (s)  və hy 
nazil olduqdan sonra dünyaya gə lmiş dir. Qoy bu mə sə lə ni tarixçilə r 
də qiqlə ş dirsinlə r.  Bizim  iş imiz  isə   Fatimə nin  ş ə xsiyyə tini 
araş dırmaqdır.  
Onun  qardaş ları  kiçik  yaş larında  ölmüş dülə r.  Ona  ana  ə və zi 
qalmış  böyük bacısı Zeynə b Əbil-Asa ə rə  getmiş di və  Fatimə  bu 
ayrılığ ın acısını yaş ayırdı. O biri bacıları Rüqə yyə  və  Ümm-Gülsüm 
Əbu  Lə hə bin  oğ lanlarına  ə rə   getmiş dilə r.  Nə   isə ,  Fatimə  
Mə kkə də   tə nha  qalmış dı.  Onun  körpə liyi  risalə t  çarpış maları 
dövrünə   tə sadüf    edirdi.  Xalqın  oyanış   yükünü  çiyinlə rinə   almış  
Peyğ ə mbə r  (s)  düş mə nlə rlə   mübarizə   apardığ ı  bir  zamanda 
Fatimə yə   qə yyumluq  edirdi.  Fatimə   körpə   olduğ u  üçün  azad 

---

 
69 
ş ə kildə   atasına  yoldaş lıq  edir  və   onun  ş ə xsi  hə yat 
yaş amadığ ını  görürdü.  Daim  düş mə nlə rin  hə də fində   olan  atanı 
tə nha buraxmaq Fatimə ni razı salmırdı.  
Fatimə   ş ahid  olurdu  ki,  atasının  mə hə bbə tli,  mehriban 
çağ ırış larına  istehza  ilə   yanaş ılır.  Amma    Peyğ ə mbə r  (s) 
tə nhalıqdan  süstlə ş mə yə rə k  öz  iş ini  davam  etdirir,  cüz`i 
istirahə tdə n sonra peyğ ə mbə rlik fə aliyyə tinin ardınca gedirdi.  
Hə zrə t Peyğ ə mbə rin (s) Mə scidül-Hə ramda tə hqir olunduğ u, 
döyüldüyü  sə hnə lə r  tarixin  yaddaş ına  hə kk  olunub.  Hə min  vaxt 
atasından azca aralı durmuş  kiçik yaş lı Fatimə  hadisə lə ri izlə yir, ara 
sakitlə ş lə ndə  atasına qoş ulub, evə  qayıdırdı.  
Bir  gün  Mə scidül-Hə ramda  sə cdə   halında  olan  Peyğ ə mbə rin 
baş ına qoyun içalatı atdılar. Körpə  Fatimə  özünü atasına çatdırıb, kiçik 
ə
llə ri  ilə   onun  üzünü  tə mizlə di,  nə vaziş   göstə rib,  ə lində n 
tutdu və  birlikdə  evə  qayıtdılar. Fatimə nin öz qə hrə man, fə dakar, 
elə cə  də , tə nha atasına sə daqə tini görə nlə r ona “ümmi-ə biha”, 
yə `ni “atasının anası” lə qə bini vermiş dilə r.  
Tə `qiblə rdə n Əbu Talib də rə sinə  pə nah gə tirmiş  ailə  qara 
günlə rini yaş ayır, aclıq və  susuzluq keçirirdi. Əbu Cə hl və  digə r 
Qüreyş  baş çıları e`lan yazıb Kə `bə də n asmış dılar: “Bə ni-Haş im 
və  Bə ni-Əbdülmüttə liblə  heç kə s ünsiyyə tdə  olmamalıdır! Onlara 
bir ş ey satmaq, onlardan bir ş ey almaq qadağ an olunur! Onlarla izdivaca 
icazə  verilmir!”. 
Guya  bu  çə tinliklə r  hə zrə t  Mə hə mmə d  və   onun  yaxınlarını 
bütlə rə   tə slim  etmə li  idi.  Yalnız  Mə hə mmə din  dinini  qə bul  
edə nlə r yox, Mə hə mmə di müdafiə  edə n hə r bir ş ə xs ölümə  
mə hkum edilmiş di. Amma Mə hə mmə din (s) ə trafındakılar İ slamı 
tanımasalar da, Mə hə mmə din saflığ ına, düzlüyünə  ə min idilə r. Bu 

---

 
70 
insanlar Əli ibn Ümə yyə  kimi nadan mühafizə karlardan çox-çox üstün 
insanlardı.  Əbu  Cə hl,  Əbu  Lə hə bin  ə trafında  görünə n  bu  qə lbi 
qaranlıq  “ziyalılar”ın  yeganə   mə qsə di  öz  ictimai  mövqelə rini,  var-
dövlə tlə rini  qorumaq  idi.  Onlar,  Peyğ ə mbə rə   (s)  hə mfikirlik 
lə yaqə ti  tapmış   Bilal,  Əmmar,  Yasə r,  Sumə yyə   kimilə rinə  
verilə n  iş gə ncə lə rdə n  zövq  alır,  bə `zə n  isə   riyakarlıq 
göstə rə rə k  ikili  mövqe  tuturdular.  Əsl  və   ilkin  müsə lmanlar  isə  
hə tta “tə qiyyə ” (ə qidə ni gizlə mə  dövrü) baş a çatdıqdan sonra da 
öz ə qidə lə rinə  sadiq idilə r. 
Yeni iman alovu ruhlarda qalandığ ı zaman, cə miyyə tdə  tə hlükə li 
qiyamlar  baş landığ ı  vaxt  hə r  bir  insan  özünü  sınaqdan  keçirmə k 
mə cburiyyə tində  qalır. Bu mə qamlarda insanın daxilində ki riya, qorxu, 
eqoizm  aş karlanır.  Hə min  üç  illik  ağ ır  sınaq  meydanında  olanlar 
müsə lman  deyildilə r,  İ slamı  tanımırdılar.  Sadə cə ,  böyük  ilahi 
inqilabın ağ ırlığ ından pay götürmüş  bu insanlar Mə hə mmə d, Əli, 
mühacir ə shabla çiyin-çiyinə  dayanmış dılar. Eyni vaxtda ş ə hə rdə  
rahat hə yatını davam etdirə n riyakar müsə lmanlar qalmış dılar. Onlar bir 
addımlıqda  müsə lmanların  çə kdiklə ri  üzüntüyə   sadə cə   tamaş a 
edirdilə r.  Üç  illik  ağ ır,  dözülmə z,  ölümcül  aclıqla  müş ayiə t  olunan 
iman imtahanı! 
Özü hə min mühasirə də  olmuş  Sə `d ibn Əbu Və qqas nə ql edir: 
“Bir  gecə   aclığ ın  tə `sirində n  o  qə də r  taqə tsiz  olmuş dum  ki, 
gecə nin qaranlığ ında ayağ ıma toxunan yumş aq ş eyi götürüb uddum. 
Hə min  hadisə də n  iki  il  ötüb,  amma  hə lə   də   bilmirə m  ki, 
udduğ um nə  idi!”. 
Tarixdə  bu barə də  ə traflı yazılmasa da, uyğ un mühasirə  zamanı 
Peyğ ə mbə r (s) ailə sinin hansı mə ş ə qqə tlə r çə kdiyi aydındır. 
Mühasirə də ki  bütün  ailə lə r  Peyğ ə mbə rə   (s)  görə   ə ziyyə t 

---