AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
129
Üçüncüsü, məhsulu bu və ya digər siyasi qrupa (siyasi partiya, blok və ya
birlik) satmaq. Bunu əsasən seçkilər və PR-lə məşğul olan “beyin mərkəzləri”
həyata keçirirlər.
ABM-lərin meyarlarından biri də müxtəlif təşkilatların özünü “beyin mərkəzi”
kimi identikləşdirmək, fəaliyyətini onun timsalında qurmaq arzusu, seçimidir.
3.8. Azərbaycanda dövlət yönlü, universitetlərin və partiyaların
nəzdində fəaliyyət göstərən Araşdırma və Beyin Mərkəzləri
Qeyd etdiyimiz kimi, ölkəmizdə tədqiqat və təhlil xarakterli apaşdırmalar
aparan dövlətyönlü strukturlar uzun tarixə malikdir. Analoji qurumlar da praktiki
olaraq Avropada “fikir fabrikləri”nin siyasətin müstəqil subyektinə çevrilməsi ilə
eyni vaxtda (XX əsrin 50 – 60-cı illərində) yaranmağa başlamışdı.
Müstəqillik illərində dövlət və hökumət orqanları yanında geniş şəkildə,
demək olar ki, istisna olmadan analitik-məsləhət strukturları yaradılmışdır. Ana-
litik məhsulların istifadəsi, ekspert müzakirələrinin keçirilməsi, qərarların alter-
nativ həll variantlarının təhlili ənənəsi və mədəniyyəti formalaşmaqdadır. Eyni
zamanda, onların sırasında yalnız de-yure deyil, həm də de-fakto olaraq fəaliyyət
göstərənlər fərqləndirilməlidir.
Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin Təhlil və Strateji
Araşdırmalar İdarəsi (XİN TSAİ)
Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin strukturunda
fəaliyyət göstərən Təhlil və Strateji Araşdırmalar İdarəsi mühüm qurumlardan
biridir. İdarənin rəisi Elman Ağayevdir. Rəsmi internet səhifəsi: http://mfa.gov.
az/index.php-dir. Xarici İşlər Nazirliyinin Təhlil və Strateji Araşdırmalar İdarəsi
(XİN TSAİ) -nin fəaliyyətinin təşkilati-hüquqi və texnoloji əsasları, maliyyələşmə
və kadr siyasəti bir sıra ənənəvi başa düşülən analitik strukturların fəaliyyətindən
fərqlənir. XİN TSAİ tərkibində olduğu qurumun nəzdində fəaliyyət göstərdiyi üçün
öz funksiyasını «Xarici İşlər nazirliyi haqqında Qaydalar», Nazirliyin fəaliyyətini
tənzimləyən digər: normativ-hüquqi sənədlər, rəhbərliyin sərəncamları və
AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
130
təlimatları əsasında həyata keçirir.
İdarənin kadrlar korpusu ilə təminatı, ştat cədvəli məsələləri, büdcə vəsaiti
ilə təmin olunması və maddi-texniki təchizatı məsələləri də XİN rəhbərliyinn
səlahiyyəti çərçivəsindədir. XİN TSAİ öz işini rəhbərlik tərəfindən müəyyən
edilən ümumi və xüsusi vəzifələr çərçivəsində qurmaqla, müvafiq olaraq, yerinə
yetirilmiş fəaliyyətin nəticələri haqda rəhbərliyə mütəmadi olaraq hesabat verir.
XİN TSAİ tərəfindən hazırlanan analitik məhsul «açıq» və «qapalı» olmaqla
müxtəlif təyinata malikdir. Belə ki, «qapalı» məzmunlu materiallar XİN-nin
mərkəzi aparatının və ona tabe olan, xaricdə fəaliyyət göstərən müəssisələrin,
eləcə də, Azərbaycan Respublikasının digər dövlət strukturlarının və idarələrinin
xidməti istifadəsinə təqdim edilir.
İctimaiyyət üçün «açıq» olan analitik məhsul və kütləvi istifadə üçün nəzərdə
tutulmuşdur. Bununla belə həmin materialların ictimaiyyətə təqdimatı da
Nazirliyin müvafiq insatansiyaların ilə razılaşdırılır və təsdiq edilir. XİN TSAİ-
nin fəaliyyətində ictimai istifadə üçün nəzərdə tutulan materiallara: XİN-nin
«Diplomatiya aləmi» (World Of Diplomacy) elmi-analitik jurnalı, informasiya-
analitik bülleteni, ilin yekunlarına dair pres-relizlər, müxtəlif mövzuda keçrilən
forumlar üçün məruzələr və təqdimatlar. eləcə də digər informasiya xarakterli
nəşrlər aiddir.
Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyinin Təhlil və Strateji
Araşdırmalar İdarəsi həm ölkədə, həm də xaricdə mövcud olan həm dövlət,
həm də qeyri-dövlət yönlü araşdırma mərkəzləri ilə, təşkilatlarla, institut və
fondlarla qarşılıqlı əməkdaşlıq münasibətləri qurmuşdur. Bu əməkdaşlıq müxtəlif
formalarda- qarşılıqlı məlumat mübadiləsinin, ortaq tədbirlərin, konfrans və
dəyirmi masaların təşkilində, «Diplomatiya aləmi» elmi-analitik jurnalında
məqalələrin nəşr edilməsində öz əksini tapır.
Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin
Baş Təşkilat-İnspeksiya İdarəsi
Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Təşkilat-İnspeksiya
İdarəsi 6 iyun 2001-ci il-də yaradılmışdır. Rəhbəri Daxili Işlər Nazirinin müavini,
AZƏRBAYCANDA ARAŞDIRMA VƏ BEYİN MƏRKƏZLƏRİ
[yaranması, inkişafı və perspektivləri]
131
polis general-mayoru Fazil Quliyevdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30.06.2011-ci il tarixli Fərmanı
ilə «Azərbaycan Respublikasının Daxili Işlər Nazirliyi haqqında Əsasnamə»si
təsdiq edilmişdir. Əsasnamənin 3.1.2-ci bəndinə əsasən Daxili Işlər Nazirliyinə
cinayətkarlığın vəziyyətinin təhlili, kriminogen durumun operativ və uzunmüddətli
proqnozlarının hazırlanması və bu əsasda müvafiq dövlət hakimiyyəti orqanlarına
ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, cinayətkarlıqla mübarizənin səmərəliliyinin
artırılması və səlahiyyətlərinə aid olan digər məsələlər barədə təkliflərin verilməsi
vəzifəsi həvalə edilmişdir.
Bu istiqamətdə Nazirliyin xidmətlərinin, daxili işlər orqanlarının fəaliyyətinin
əlaqələndirilməsi (Mərkəz kimi) Baş Təşkilat-Inspeksiya Idarəsi tərəfindən həyata
keçirilir. Təşkilati-analitik iş və planlaşdırma funksiyaları Nazirliyin aparatında və
ərazi polis orqanlarında eyni adlı qurumlara həvalə edilmişdir.
Baş Təşkilat-Inspeksiya Idarəsinin: Analitik iş şöbəsi, Inspeksiya,Nəzarət-
əlaqələndirmə şöbəsi, Ştat xidməti, Metodiki bölmə- şöbələri mövcuddur.
Baş Təşkilat-Inspeksiya Idarəsinin əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
- respublikada, onun ayrı-ayrı bölgələrində, daxili işlər orqanlarının xidmət
istiqamətləri və sahələrində əməliyyat şəraitinin kompleks təhlili, fəaliyyətin
səmərəliliyinin artırılması üzrə təkliflərin hazırlanması;
- idarəçilik mexanizminin təkmilləşdirilməsi, nazirliyin aparatının xidmətlərinin
tabelikdəki orqan və hissələrə təsirinin yüksəldilməsi üzrə görülən tədbirlərin
təşkilati təminatı. Daxili işlər orqanlarının fəaliyyətində qabaqcıl təcrübənin
öyrənilməsi və yayılması;
- kompleks tədbirlərin hazırlanması və icrasının təşkili, nazirliyin
xidmətlərinin, hüquq-mühafizə fəaliyyətinin əsas yönümlərində hərəkətlərinin
əlaqələndirilməsi;
- Nazirliyin aparatının xidmətlərində, daxili işlər orqanlarında kompleks,
inspektor,
nəzarət və məqsədli yoxlamaların keçirilməsi, əməli köməkliklər göstərilməsi,
həvalə olunmuş vəzifə və funksiyaların faktiki icrasına nəzarət edilməsi. Bununla
əlaqədar əməliyyat-xidməti fəaliyyətin bütün sahələri üzrə müvafiq sənəd və
materialların tələb olunması və öyrənilməsi;
- Azərbaycan Respublikasında əməliyyat şəraiti (fövqəladə hadisələr, ağır
cinayətlər və s.) haqqında məlumatların toplanmasının təşkili, onların təhlili,
bunun əsasında Nazirin idarəçilik qərarlarının hazırlanması və onların icrasına
nəzarət;
- Daxili Işlər Nazirliyi sistemində strukturun təkmilləşdirilməsi və inkişaf
etdirilməsi üzrə təkliflərin işlənib hazırlanması. Təşkilati-ştat fəaliyyətinin
Dostları ilə paylaş: |