y
o‘naltirilgan yondashuvning belgilovchi sifatlaridan
biri bu ularning ijtimoiy
farovonligiga e
’tibor berishdir. Ijtimoiy farovonlik ham o‘rganishning zaruriy sharti,
ham
o‘ziga xos qadriyatdir. Sahlberg (2017, XV) Finlyandiyada bolalarning
farovonligi, so
g‘ligi va baxtiyorligiga e’tibor berish butun mamlakat bo‘ylab maktab
ta
’limining asosiy maqsadlaridan biriga aylanganligini ta’kidlaydi. Buni, ayniqsa, bilim
olishdan zavqlanishni
o‘rganish konsepsiyasi sifatida yuqori o‘ringa qo‘ygan
yangi
milliy
o‘quv dasturida ko‘rish mumkin (Uolker 2017, 189). Ijtimoiy farovonlik,
shuningdek,
o‘rganish jarayonining rag‘batlantiruvchisi sifatida ko‘riladi. Uolker
Adlerning
fikrlarini tasdiqlagan holda, ijtimoiy farovonlik va akademik muvaffaqiyat
ayrimlar aytganidek, bir-biriga qarama-qarshi emasligini ta
’kidlaydi. Aksincha, ijtimoiy
farovonlikning ortishi
o‘rganish va akademik yutuqlarni yaxshilaydi. (Uoker 2017,
188-189.)
Finlyandiyadagi ta
’lim ko‘pincha stresslardan holi deb ta’riflanadi.
Stress
y
o‘qligining asosiy sabablaridan biri standartlashtirilgan imtihonlarning yo‘qligidir.
Yagona majburiy standartlashtirilgan imtihon odatda
o‘quvchilar 18 yoki 19 yoshda
topshiradigan imtihonidir (
o‘rta maktabni tamomlash oldidan topshiriladigan imtihon).
Sahlberg (2006, 282) Finlyandiya maktablaridagi
o‘quv muhiti odatda test
sinovlaridan yiqilish natijasida kelib chiqadigan q
o‘rquv, xavotir va tashvishlardan holi
ekanligini ta’kidlaydi. Stressning yo‘qligi o‘quvchilar farovonligining tarkibiy qismidir
va
o‘rganishni rag‘batlantirishga hissa qo‘shadi. Fin maktablaridagi boshqa ko‘plab
xususiyatlar ham
o‘quvchilar farovonligini ta’minlashga xizmat qiladi. Masalan,
mash
g‘ulotlar
orasidagi kunlik tanaffuslar, o‘quv kunlarining qisqaligi, uzoq davom
etadigan ta
’tillar, yengil uy vazifalari va qulay
muhit va boshqalar shular
jumlasidandir.
Dostları ilə paylaş: