Final asas Макет 1

128
Tanı oğlunu, Vətən!
Телефонограмма
21 ноября 1989 года в Шушинский РИК обратились
группа жителей пос.Киркиджан Салахов К.С., Гусейнов Ш.М.,
Салимов Е.С., Наджибов Ю.Н., Гасанов М.С., Абузаров А.А.,
Ибрагимов Х.А., Керимов В.К. и другие с заявлением сле-
дующего содержания:
С ноября 1989 г. после взрыва автодороги Киркиджан –
Шуша из армянских домов, расположенных в непосредственной
близости с пос. Киркиджан эвакуируются дети, женщины и
старики и заселяются молодыми вооруженными армянами,
что вызывает обоснованную тревогу. В случае, если право-
охранительные органы и комендатура особого района НКАО
не заверит о гарантии безопасности населения пос. Киркиджан,
то они будут вынужден покинуть свои дома, переселяться в
другой район.
Кроме того, 21.12.1989 г. в 9 часов в гор. Шуше у
военного комисса-риата состоялся митинг родителей род-
ственников призывников, в котором участвовало около 1000
человек. На митинге было принято решение о направлении в
г. Баку делегации из числа родителей призывников с целью
решения вопроса несения службы призывников из Шушинского
района в воинских частях, расположенных на территории
республики.
Начальник Шушинского РОВД,
подполковник милиции Мамедов С.С.
Министру внутренних дел Азерб. ССР
тов. Асадову М.М.
В связи с обострением межнациональных отношений
НКАО обстановка в областном центре резко обострилась. С

---

129
Tanı oğlunu, Vətən!
25.09.90 г. Началась массовая забастовка жителей армянской
национальности НКАО. На улицах и дорогах г.степанакерта
ожидается массовые шествия и митинги. О целях митингующих
сообщим допольнительно. В настоящее время обстановка
контролируется войсковыми нарядами МВД СССР.
Зам. начальника УВД НКАО
Подполковник милиции Мамедов С.С.
Министру внутренних дел Азерб. ССР
тов. Асадову М.М.
26 мая 1991 г. С 00 ч. до 2-х часов 45 мин. подвергалась
нападению застава внутренних войск, расположенная в районе
с.Умудлу Мардакертского района. Застава и село обсреливались
из автоматического оружия, нападавшая группа состояла при-
мерно из 15 человек.
По предварительным данным нападавшие были армянские
боевики, прибывшие из Шаумяновского района.
Застава и личный состав внутренних войск отразили на-
падение. Количество пострадавших боевиков не установлено.
От огнестрельного ранения скончался житель с.Умудлу,
гражданин Аббасов Мамед Салман оглы, 1947 г.рождения.
Зам. начальника УВД НКАО
Подполковник милиции Мамедов С.С.
Teleqramlar o dövrün canlı, yazılı şahidi, tarixi sənədləridir.
Bu standart, quru, operativ teleqraf üslubunda yazılmış olan
teleqram mətnlərində nə qədər ağrı, nə qədər narahatlıq və təlaş var... 
Teleqramlara cavab gəlirdimi? Tədbirlər görülürdümü? Tele-
qramlar ünvanına yetişdimi? Allah bilir...

---

130
Tanı oğlunu, Vətən!
XOCALI – YADDAŞIMIZIN AĞRISI
u____________________________________________
X
ocalı qəsəbəsi Xankəndinin 14 kilometrliyində, Qarqar
çayının sahilində yerləşən mühüm strateji yaşayış
məntəqəsidir. 
Polkovnik Şuşada da, Xankəndində də işləyəndə yolunu
Xocalıdan salırdı, qəsəbənini (şəhərin) problemlərilə yaxından
maraqlanırdı, gərəkli köməkliyi göstərirdi. 
Qarabağlı Sadir Məmmədov üçün də Xocalı şərəf-ləyaqət
məsələsiydi. Xocalı onun ömür-döyüş salnaməsində, taleyində
ayrıca bir səhifədir. İki qardaş – Sadir və Sabir Məmmədovlar Qa -
ra bağda eyni taleyi yaşamalı olur. Nazir ona tövsiyə edir: “Qardaşınla
əl-ələ verib, təcavüzkar erməniləri yerində oturdarsınız”. Sadirdən
öy rənməyi, Sadir kimi iş ləməyi tövsiyə edən nazir mayor Sabir
Məmmədovu Xocalı böl mə sinin rəisi təyin edir. 
Biri Xocalıda, digəri Şuşada və bütün Dağlıq Qarabağ Muxtar
Vilayətinin və ətraf rayonların ərazisində gözləri ilə od götürürlər...
Sabir Məmmədov həmin günlərdən bəzi fraqmentləri xatırlayır:
“DİN-dən alıb Ağdam hava limanına gətirdiyimiz hərbi sursatı,
isti tuman-köynəkləri, başqa isti geyimləri və ərzağı vertolyot
olmadığından Xocalıya apara bilmirdik. Nəhayət, çox çətinliklə
də olsa, DİN xətti ilə DQMV Dİİ-nin rəis müavini polkovnik
Sadir Məmmədovun köməkliyi ilə vertolyot əldə edə bildik.
1992-ci il fevralın 2-si idi...”

---

131
Tanı oğlunu, Vətən!
Respublika rəhbərliyi Xocalıda və onun ətrafında baş verən
hadisələrədən Xocalı milisi vasitəsi ilə məlumat alırdı ki, bu da
Əsgəran rayonunun erməni rəhbərliyini narahat edirdi, ona görə
də bölmənin işinə hər türlü mane olurdular. 
Xocalı polis bölməsinin öz binası yox idi. General Kovalyovun
qəbulunda olur. Onun tapşırığı ilə iki köhnə vaqon verilir. Həmin
vaqonları Xocalıda aeroportun yaxınlığında, təpənin döşündə yer -
ləş dir dilər. 
Xocalıda milis inzibati binasının tikintisinin sürətləndirilməsi
üçün əlavə göstərişlər verdi. Binanın daşı Ağdamın Şahbulaq kar -
xa nasından gətirilməli idi. Yol isə ermənilərin sıx yaşadıqları Əs -
gə ran rayonunun mərkəzindən keçirdi. 
Sabir müəllim danışır ki, ermənilər Əsgəran ərazisində yük
maşınlarının və işçilərin işinə mane olurdular... 8 “Zil” markalı
samosvalla Xocalıdan Ağ 
da 
ma daş üçün gedərkən ermənilər
Əsgəranın ortasında maşınları da 
şa basırdılar, tir tüfəngi ilə
həyətlərdən atəş açırdılar. Maşınların ha mısının şüşələrini çilik-
çilik etmişdilər. Xöşbəxtlikdən ölüm-itim hadisəsi olmadı.
Xocalı şəhər polis bölməsi əməkdaşlarının rəis Sabir Məmmədov
tərəfindən təlimatlandırılması. 1990-cı il

---