Forobiv foz1l odamlar t o s h k e n t «o z b e k I s t o n m I l L i y e n s I k L o p e d I y a s i» d a V l a t L m I y n a s h r I y o t I 84(5U)1 a b u n a s r f o r o b I y. F 4 Fozil odam lar shahri

A F L O T U N Q O N U N L A R I M O H I Y A T I
K asai b a d a n q iy in c h ilik la rg a c h i d a m s i z va yaxshi, sa m a ra li 
ish la rn i b a ja ris h g a q o b iliy a ts iz boMgani kabi kasal r u h h a m
e n g y u k sa k va foydali n a r s a la r n in g farqiga b o r m a y d i. Va ularni 
saralab o lo lm a y d i. R u h n i n g kasalligi ilohiy b o s h q a r u v o d o b i n i
rad e ta d i. A f lo tu n , o ‘z la rin i b i l i m d o n v a x u s h x u lq d e b bilgan, 
lekin aslida u n d a y b o 'l m a g a n h o k i m l a r n i n g o ‘z shaxsiyatlariga 
o r t i q c h a e ’t i b o r ta la b etish la rin i va ishni b a r b o d qilganliklarini 
m iso l qilib keltiradi. U a y ta d ik i, xalq q o n u n c h i q a r u v c h i g a
erg a sh ish i u c h u n q o n u n n i n g q a t ’iyligi — o l i h i m m a t b o 'lis h i, 
u n i n g ( q o n u n n i n g ) k a m c h ilig i — y e n g ilr o q b o 'l i s h i u c h u n ,
s o h ib i q o n u n b o s h q a r u v s o h a s i d a u l k a n i s h l a r n i a m a l g a
o s h ir m o g 'i k erak , aks h o ld a ish n in g m u sh k ilo tla ri c h u q u rla s h ib
keta d i. U n i n g t u s h u n t i r i s h i c h a , ishni b a r b o d q ilg a n h o k i m l a r
k o ' p b o 'l g a n va so h ib i q o n u n n i n g m a q s a d i a y n a n h o k i m l a r g a
q a r a tilg a n b o 'lis h i, b e lg ila n g a n m a q s a d i c h o 'z i l i b k e tm a slig i, 
u n i n g q o n u n i a b a d i y b o 'l i b q o l m a s lig i z a r u r . A g a r s o h ib i 
q o n u n m a x s u s va m u s t a q i l q o n u n g a ega b o 'l m a s a , u h o ld a
u n i n g ishi x a y rix o h lik b ilan q a b u l q ilin m a y d i.
U y a n a , so h ib i q o n u n u c h u n e n g foydali va t a h s i n g a loyiq 
n a rs a q o n u n n i n g ixtiyoriy z a r u r a t u s u lid a a m a l g a osh irilish i, 
s h u n i n g d e k , h a s a d x i z m a t k o r l a r t a b i a t i g a m o s b o ' l g a n i
u c h u n , h o k i m h a s a d d a n holi b o 'lis h i k e ra k , d e b tu s h u n tir a d i. 
A g a r q o n u n c h i l i k e r k in lik b ila n ixtiyoriy a m a l g a o sh irilsa , u 
h o l d a b o 'y s u n i s h va ito a t h a m f u q a r o t o m o n i d a n x a y rix o h lik
va q u v o n c h b ilan q a b u l q ilin ib , u z o q m u d d a t d a v o m e ta d i. 
Bu g 'o y a l a r va u l a r n i n g a k s in i u , forslar, E r o n h o k i m l a r i n i n g
h a y o ti va o d a t l a r i d a n keltirilg an m is o lla r b ila n to 'l d i r a d i .
A flotun, m eh r-sh a fq a tlilik va axloqiiliк t u s h u n c h a la r i h a q id a
g a p irib , so h ib i q o n u n in s o n ta b ia tid a g i b u x islatlarn i a l o h id a
in o b a tg a olishi z a ru r lig in i v a s h u x is la tla rn in g t a ’sir k u c h ig a
q a r a b ish y u r i t i s h i j o i z l i g i n i e s l a t i b o ' t a d i , t o k i q o n u n
c h i q a r u v c h i q o n u n n i q u l l a r c h a ito a tk o r lik n i ta la b qilish y o 'li 
b ila n e m a s , balki e rk in ra v is h d a q a b u l q ild ira o lsin . A f lo tu n
o ' z h ik o y a la rid a eslatib o 't g a n forslar m iso lid a , h o k i m i y a t n i n g
h o k i m d a n o 'g 'l i g a o 't i s h i m i s o l i d a va d e n g iz d a g i u r u s h d a n
q a n d a y o 'l j a l a r o lin g a n i m is o lid a , q u l l a r c h a i t o a t k o r lik n in g
illat ek a n lig in i k o 'r s a t a d i . Bu y e r d a , b ir s h a h a r d a g i d u s h m a n
75

---

A B U N A S H F O R O B I Y
q a n d a y qilib d o ‘st b o ‘lib q o lg a n i h a q id a g i v o q e a n i eslatib 
o ‘t is h o ‘r in lid ir. Q o n u n c h i q a r u v c h i , q o ‘l o s t i d a g i l a r n i n g
d o ‘stlik t u y g ‘ulari m a v ju d lig in i k u z a tg a n h o l d a , q o n u n n i n g
k a m c h i l i k va illatlardan xoli boN ishini t a 'm i n l a s h i u c h u n jo r iy
e t g a n
q o n u n l a r i n i c h u q u r i s h o n c h v a b i l i m b i l a n
ta k o m illa s h tir is h i z a ru r. A f l o t u n , q o n u n l a r n i n g e rk in itoat 
e tish y o ‘li b ila n q a b u l q ilin ish i va u n d a n k e la d ig a n foyda 
h a m d a q o n u n l a r g a q u l l a r c h a ito at va m a j b u r e tish y o 'li bilan 
q a b u l q i l i n i s h i va u n d a n k e l a d i g a n z a r a r m a s a l a l a r i n i
t u s h u n t i r a d i . A f lo tu n x u d o j o ‘y lik d a p a y g ‘a m b a r o n a k a r o m a t -
n i n g a h a m i y a t i h a q i d a eslatib o ‘tad i. A g a r s h a h a r o ‘z q o n u n -
c h ilig id a h a q iq iy m u h a b b a t , y u k sa k a x lo q , b a r k a m o l aqlga 
eg a b o i m a s a , u n i n g q is m a ti h a l o k a t va p a r o k a n d a l i k b o ‘ladi, 
a g a r d a b u u c h ( g o ‘zal n u q t a l a r ) b o ‘lsa, o q i b a t d a u f a ro v o n lik
va b a x tg a y e tish a d i. B u n i A f lo tu n b u t u n s h a h a r g a h a m , bir 
uyga h a m b itta o d a m g a h a m b a r o b a r ta a llu q li d ey d i.