00i11az titul(1-7)

 
41 
 
 
 
İnformasiya
  sistemlə
ri
 
1 
göstəricisini  gəzdirin  və  variantları  bir-bir  gözdən  keçirin.  Bəyəndiyiniz  şablonu 
(məsələn: Flow) seçin.
 
7.  Dördüncü və sonrakı 4 slaydı bənzər qaydada doldurun.
 
8.  Bir  slayddan  başqasına  keçid  effekti  tətbiq  etmək  üçün  Animations  menyusunu 
seçin.  Təklif  olunan  effektlərin  üzərində  siçanın  göstəricisini  gəzdirin  və  effektin 
necə olacağına öncədən baxmaq üçün azacıq gözləyin. Bəyəndiyiniz effekti seçin və 
əgər  bu  keçid  effektinin  bütün  slaydlara  tətbiq  olunmasını  istəyirsinizsə,  həmin 
paneldəki Apply To All düyməsini çıqqıldadın. 
 
 
 
9.  Insert  menyusunda  Header  &  Footer  düyməsini  çıqqıldadın.  Açılan  dialoq 
pəncərəsində Slide Number boksunu qeyd edib Apply to All düyməsini çıqqıldadın. 
Təqdimatdakı slaydlar birincidən başlayaraq ardıcıl nömrələnəcək.
 
10.  Slide  Show  menyusuna  keçin  və 
  From  Beginning  düyməsini  çıqqıldadın. 
Hazırladığınız təqdimat birinci slayddan nümayiş olunmağa başlayacaq. 
 
 
11.  Slaydların nümayişini sona çatdırıb adi rejimə keçmək üçün  klavişini basın. 
12.  Fayla uyğun ad verib istədiyiniz qovluqda saxlayın. 
 
 
  LAYİHƏ

---

 
42 
 
 
 
 
 
 
 
Elektron  hökumətin  vacib  hissələrindən  biri  müasir  informasiya-kommunikasiya 
texnologiyalarının tətbiqi sayəsində mümkün olan "bir pəncərə" texnologiyasıdır. Böyük 
Britaniya,  Almaniya,  Kanada  kimi  inkişaf  etmiş  ölkələrin  bir  çoxunda  "bir  pəncərə" 
prinsipi  ilə  fəaliyyət  göstərən  xidmət  mərkəzləri  hələ  ötən  əsrin  80-ci  illərində  qurul-
muşdur. İnternetdən bu texnologiyanın mahiyyəti haqqında məlumat toplayın.  
Bu texnologiyanın tətbiqində məqsəd nədir? Ölkəmizdə bu istiqamətdə işlərə nə vaxtdan 
başlanılıb və hansı işlər görülüb? 
 
Özünüzü yoxlayın 
1. 
İnformasiya cəmiyyətinə xas hansı əlamətlər var? 
2. 
"Cəmiyyətin hərəkətverici qüvvəsi informasiya məhsulunun istehsalıdır" ifadəsini necə 
başa düşürsünüz?  
3. 
"Dəyərlər dəyişərək yeni həyat tərzi formalaşır, asudə vaxtda məşğuliyyətlər dəyişir" 
dedikdə nə nəzərdə tutulur? 
4. 
"Fasiləsiz təhsil sistemi" nə deməkdir?  
5. 
Sizcə, informasiya cəmiyyətinin hansı mənfi cəhətləri var? 
 
 
ö y r ə n ə k
A R A Ş D I R A Q  –
  LAYİHƏ

---

 
43 
 
 
 
İnformasiya
  sistemlə
ri
 
1 
ÜMUMİLƏŞDİRİCİ 
SUAL VƏ TAPŞIRIQLA
R
 
1.  Hansı mühakimələr doğrudur? 
a)
 İnformasiya texnologiyaları informasiya sistemlərinin bir komponentidir.  
b)
 Elektron dərsliklər öyrədici informasiya sistemləri kateqoriyasına aiddir.  
c) 
İnformasiya sisteminin son istifadəçisi onun işlənib hazırlanması ilə məşğul olur.  
d)
 Ekspert sistemlərinin düzgün işləyib-işləmədiyini yoxlamaq üçün Türinq sınağından 
istifadə edilir.  
e)
 Ekspert sistemləri iki əsas komponentdən ibarət olur: biliklər bazası və məntiqi nəti-
cəçıxarma mexanizmi.  
f) 
Hər bir axtarış sistemi üç əsas hissədən ibarətdir: hörumçək, soxulcan və indeksləyici.  
g)
 Prolog və LISP proqramlaşdırma dillərindən süni intellekt sistemlərinin yaradılmasında  
istifadə olunur.  
h) 
Lütfəli Rəhim oğlu Ələsgərzadə bulanıq çoxluqlar, bulanıq məntiq və yumşaq hesab-
lamalar nəzəriyyələrinin banisidir.  
 
2.  Cümlələrdə buraxılmış yerləri uyğun ifadələrlə doldurun. 
a) 
İnformasiya sisteminin heyətinə verilənlər bazasının inzibatçısı, ___, ___ və tətbiqi 
proqramçılardan ibarət mütəxəssislər daxildir.   
b)
 Yerin xəritələri, planlar, sxemlər və bu kimi fəza verilənlərinin daxil edilməsi, emalı, 
saxlanması və əks etdirilməsi ilə bağlı proqramlar ___ sinfinə aiddir. 
c)
 Ekspert sistemlərinin ___ köməyi ilə sistem çıxardığı nəticələri izah edir. 
d)
 ___ məntiqi ilə nə qədər çox anlayışı birləşdirsəniz, axtarışda daha çox nəticə almış ola-
caqsınız. 
e) 
___ üç əməliyyatın yerinə yetirilməsi üçün nəzərdə tutulmuş texnologiyalar toplusudur: 
birincisi, çox böyük həcmli verilənləri emal etmək; ikincisi, çox böyük sürətlə daxil 
olan verilənlərlə işləyə bilmək (başqa sözlə, verilənlər, sadəcə, çox deyil, həm də 
sürətlə artır); üçüncüsü, onlar strukturlaşmış verilənlənlərlə yanaşı, strukturlaşmamış 
verilənlərlə də işləyə bilməlidir. 
f) 
___böyük həcmli verilənlərin süni intellekt metodları və qərar qəbuletmənin 
dəstəklənməsi alətləri əsasında analiz olunması texnologiyasıdır. 
g) 
Bulanıq məntiqdə  dəyişənlər ___istənilən qiymət ala bilər. 
h)
___ hökumətin fəaliyyəti informasiya texnologiyaları vasitəsilə həyata keçirilir.      
 
3. İnformasiya sisteminin
 istifadəçisi ilə son istifadəçisi arasında hansı fərq var? 
 
4. Axtarış sistemlərinin hamısı üçün ortaq olan cəhət nədir
? 
 
5. İnternetdə ilk olaraq hansı axtarış sistemi və nə vaxt istifadəyə verilib? 
 
 
 
  LAYİHƏ

---