A n a r əsərlər I hekayələr, povestlər
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
106 –Bunlar hamısı çox gözəl. Amma məsələ ondadır ki, bu adamı inandırmır. Çünki səciyyəvi deyil. Həyat həqiqəti yoxdur. Yaxşı, İlyas öz aramızdır, axı hansı kişi sənin qəhrəmanın kimi birdən-birə heç bir şey olmadan ailəsini, dincliyini, bir sözlə hər şeyi atıb başqa bir qadının dalınca cumar. Nə var, nə var radiodan muğamat eşidir. Yaxşı tutaq ki, radio musiqi verməyəydi onda… Mən dedim: –İş radionun verdiyi musiqidə deyil. Radionu söndürmək olar. Çətini qəlbdə oyanan, könüldə çalınan musiqiylə bacarmaqdır. –Harda çalınır çalınsın. Heç bir kişi belə hapdan-lapdan küçəyə atılmaz. Həyatda belə şeylər olmur. Mən dedim: –Yox, bəzən olur. Mən bir kişi tanıyırdım. Ailəsi, arvadı, hətta uşağı vardı. Bax o da beləcə bir gün lap mənim qəhrəmanım kimi hər şeyi atıb küçəyə cumdu. Uzun zaman küçələri veyilləndi və telefon budkasına yanaşdı. Aralığa sükut çökdü. Redaktor dalını gözləyirdi. Mən susdum. Nəhayət redaktor soruşdu: –Yaxşı avtomata getdi, sonra nə oldu. Mən dedim: –Sonra? Sonra üç şahılıq çıxarıb avtomatın yarığından atdı… Dəstəyi götürdü. 3 çəkdi. Sonra məsələn 2 … Sonra 5. Yenidən araya sükut çökdü. Redaktorun lap səbri tükənmişdi: –Yaxşı bəs sonra nə oldu? Dalı nə oldu? Mən çırtmayla papirosumun külünü tökdüm və dedim: –Nə oldu? Heç nə. Kişi dəstəyi asıb evinə qayıtdı. Redaktor sevindiyindən az qaldı atdanıb-düşsün. Onun gözləri parlayırdı. Elə bil onun öz arvadı belə fikirlərə düşüb sonra evə qayıtmışdı. –Bax görürsən? Bəs mən nə deyirəm? O, məni öz silahımla məğlub etdiyinə sevinir və mənə downloaded from KitabYurdu.org 107 rəhmdillik göstərirdi: –Yox, mən demirəm. Belə fikir hər adamın, hər kişinin başına gələ bilər. Amma həmişə adam özünü ələ almağı da bacarır. Şüurla hərəkət eləyir. Ürəyə çox da aludə olmur. Ürək quş kimi bir şeydir. O, daima uçmaq, pərvaz etmək istəyiylə çırpınır. Amma onun üstündə çox böyük yük var. Əqlin, məsuliyyətin, rəylərin, tanışlıqların, öyrəncəli həyatın yükü. O bu yükləri atıb uça–qaça bilmir. Bizim redaktor cavanlıqda şer yazırmış. O mənim hekayəmin üstündən qələm çəkmək istəmirdi. O mənə kömək eləmək istəyirdi. –Bilirsən nə var. Qoy sənin qəhrəmanın da belə fikirlərə düşsün. Küçəyə çıxsın. Telefonla zəng eləsin. Nömrənin yarısını yığsın. Lap qoy axıracan yığsın. Əziz səsi eşitsin, sonra telefonu assın. Mən dedim: –Səsi eşitsə telefonu asa bilməz. –Yaxşı onda elə nömrəni yığıb assın. Evinə, ailəsinin yanına qayıtsın. Başa düşsün ki, onun səadəti məhz ailəsindədir. Onda hekayənin ideyası da düzgün olar: İnsanda olan məsuliyyət hissi onun eqoist istəklərinə qalib gəlməlidir. Elə deyilmi? Mən dedim: –Elədir – və özüm də təəccüb elədim ki, bu cür sadə və aydın ideya nədənsə mənim başıma gəlməmişdi. –Yaxşı onda get, hekayənin axırını düzəlt, çap eləyək. Mən ayağa durdum. O məni qapıyacan ötürdü. Ona elə gəlirdi ki, hələ məni tamamilə qane edə bilməmişdir. –Yox bilirsən, nə qədər həyata oxşasa bir o qədər yaxşıdır. Axı həyatda heç kəs bu cür gedib zəng eləmir. Mən dedim: –Düzdür. Zəng eləmirlər. Eləyəndə də nömrəni yarıya qədər çəkib asırlar. Mən evə gəldim. Hekayəni bir də oxudum. Əvvəlinə dəymədim. Vüsalın nömrənin yarısını çəkdiyi yerdən ta axıra downloaded from KitabYurdu.org 108 qədər hamısını pozdum. Əvəzinə belə yazdım: "Vüsal telefonun dəstəyini asdı və evə qayıtdı. O başa düşdü ki, onun səadəti məhz ailəsindədir. Ondakı məsuliyyət hissi eqoist istəklərinə qalib gəldi. Mən əlyazmamı kənara qoydum. Papiros yandırdım. Masamın ardından durmaq istəyirdim ki, Vüsal dedi: –Yox, mən evə qayıtmadım. –Nə? Necə yəni qayıtmadın? –İndi ki mən orda telefonu asdım, onda çıxıb o biri avtomatdan zəng elədim. Mən dedim: –Qərənfilə –Yox, Dənizəyə. Vüsal dedi: –Məsələ adda deyil. Mən onsuz yaşaya bilmirəm. Əgər məni məcbur eləsələr ki, mən evə qayıdım, nə olar, sabah zəng elərəm. Ya biri gün, ya bir ay sonra. Mən dedim: –Axı redaktor… Vüsal dedi: –Mən redaktor–zad tanımıram. Redaktorun nə həddi var mənim həyatıma qarışır. Görəsən sənin o redaktorun başa düşmür ki, bir qadını həyatından artıq sevmək nə deməkdir? Mən dedim: –Nə bilim. Deyirlər o arvadını yaman çox istəyir. Hər dəfə işdən qayıdanda ona marmalad alır. –Bunun mətləbə dəxli yoxdur. –Elədir. Amma əsas məsələ odur ki, həyatda belə olmur. Vüsal dedi: –Həyat sizə qalsın. Mən əsər qəhrəmanıyam. Həyatda olmur, qoyun heç olmasa kitablarda olsun. Radio veriliş başladı. Yox, deyəsən, radio deyildi, televizor idi.
Mən dedim: downloaded from KitabYurdu.org 109 –Yaxşı, qoy sən deyən olsun. Nə cür istəyirsən o cür hərəkət elə. Vüsal dedi: –Biz bir daha görüşməyəcəyik. Mən Qərənfilin yanına gedirəm. Mən dedim: –Dənizənin. Niyə çaşdırırsan? Dənizə – bir gör nə gözəl addır. –Ən gözəl ad sevdiyinin adıdır. Mən dedim: –Düzdür. İndi ki, belə oldu, məndən Qərənfilə salam de. –Yaxşı. Əlvida. –Gülə–gülə. Mən pozduğum yerləri təzədən yazdım. Hekayənin axırına isə bu cümləni əlavə etdim: "O gedirdi, çünki getməyə bilməzdi. Ayrı nə etsəydi yalan olardı, saxta olardı". Sonra mən hekayəni bir də başdan ayağadək oxudum. Sonra cırıb zibil qutusuna atdım. Zibil qutusu meyvə qabıqlarıyla dolu idi. Kağız parçaları yerə səpələndilər. Mən onları yığışdırdım və qaz piltəsində yandırmağa başladım. Mən kağızların necə yanmasına tamaşa edirdim. Onlar büzüşürdü, sonra qanrılıb qalxır, sonra kül olub sovrulurdular. Mən oda baxırdım. Orda mənim hekayəm yanırdı. Eşq haqqında, bir də puç xəyalar haqqında yazdığım hekayə. Ədəbi gedib–qayıtmayacaqdan danışan hekayəm. Bütün kağızlar qaraldı. Bir kağız parçasının bir tərəfi qalmışdı. Mən onu götürdüm. Yalnız bir neçə hərf hifz olunmuşdu. "Duuuu……. Duuuuu……..Du". O biri otaqdan Sürəyyanın səsi gəldi: –İlyas çay içmək istəyirsən? Mən dedim: –Hə. Pis olmazdı. Balaca Solmaz çağırdı: –Ata gəl televizora baxaq. downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|