Alatoran xancan kərimov varlıq və Yoxluq Arasında
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
71 içində olduğu mühiti düşündü, varlı bir mühitdə olmalı idi. Si- tuasiyanın, mühitin, insanın yeriyişinə belə necə təsir etdiyini düşündü. Parfümünün və gözəlliyinin təsiri ilə o qızı arzuladı. Və bir anlıq qərara gəldi, xoşbəxtlik qadın kimidir, arxasınca dü- şürsən ancaq əldə etdiyin an başqasını ya yenisini istəyirsən. Başqa qadını, başqa xoşbəxtliyi. Sonra bu mülahizəsinin nə qədər nisbi olacağını düşündü, hər insan üçün belə olmadığı- nı və bəzilərinin sadəcə tək bir qadınla, tək bir xoşbəxtliklə kifayətlənərkən bəzilərinin təbiətləri səbəbilə nə qədər acgöz olduqlarını düşündü. Bəlkə də gedib o qızla tanışmalı və son günlərini xoşbəxt keçirməliydi, deyə düşündü. Ancaq son günləri xoşbəxt ke- çirmək insanı ancaq daha da çox bağlaya bilərdi həyata. Pis keçirməliydi. Ölümə gedirdisə Laranı da unutmalıydı. Bəlkə onunla bir ay yaşayıb sonra ölə bilərdi, amma bu sadəcə yaşa- maqla çəkdiyi işgəncəni uzatmaq demək olardı, başqa heç nə. Təkrar ürəyi sıxıldı. Sanki içində sönməkdə olan bir ulduz var idi və yavaş-yavaş qara dəliyə çevrilərək onu bilinməz qa- ranlığa doğru çəkirdi. İçdə böyüyən ağrı ya sinənin məngənəy- lə sıxılması hissi kiçilən ulduz kimidir, bəzilərində qara dəliyə çevrilir, bəzilərindəsə partlama verərək əsərlər yaradır, onun kiçilən ulduzu ölümlə nəticələnəcəkdi. Lənətə gələsi həyatın, xoşbəxt bir insan üçün çox qısa, bədbəxt bir insan üçünsə çox uzun olduğunu düşündü. Ona görə də bəlkə də həbsxanalarda edam cəzasının olması əslində qatillərin sayını artıra bilərdi, deyə fikirləşdi. Çünki əsl cəza yaşamaqla cəzalandırılmaq idi, kiçik bir qəfəsdə həm də. Əgər qatillər edam edilsəydi, öldürmək istədiyi bir insan olsa onu öldürərdi, ancaq düşünəndəki sən kimisə öldürməklə ömrünün sonuna qədər bir qəfəsə salınırsan, bu dəhşətli bir cəza idi və cinayət təşəbbüskarını əməlindən yayındıra bilərdi. Hessenin yalquzağını xatırladı, taleyi belə olmuşdu, o edam cəzası üçün can atarkən Mozart onu yaşamaqla ittiham etmişdi. Ən ağır ittiham yaşamaqla ittiham olunmaqdır. 72 Yandakı reklam lövhələrinə sataşdı gözü təkrar. “Mən xər- çəngə necə qalib gəldim!” deyə bir reklam gördü və əsəbləşdi. Reklamda bir qadının gülən üzü var idi Sanki həyat ölümdən daha gözəlmişcəsinə xərçəngdən qurtulmağı qalibiyyət adlan- dırırdılar. Digər reklamlar ona son iş yerlərindən birində di- vara yazılan yazını xatırlatdı: “Birinci məqsədimiz: müştərini məmnun etməkdir”. Müştərini xoşbəxt etmək üçün lazım olan hər yol qəbuldur. Biznesdə makiavellizm. “Daha çox işlə daha çox oyna” sözünü xatırladı, bəlkə də “daha az işlə daha az oyna” olmalıydı düzgün forması, ya da “oy- namasan qazanmarsan” sözü “oynamasan uduzmarsan” olmalıy- dı. Yaşamasan əzab çəkməzsən. Bütün yollar ölümə aparırdı. Bu ölkənin iqtisadi yaşam tərzi ona heç uyğun deyildi deyə düşündü. O çox işləmək istəyənlərdən deyildi. Ancaq yenə də sevirdi bu ölkəni. Qarışıq irqliliyi. Kiçik dünya kimi. Yoldan keçən insanlara baxdı. İmiqrantlar və fərqli irqlər. Çinlilər, hindlilər, ərəblər, meksikalılar, braziliyalılar, avropalılar. Hər gün nə qədəri gəlirdi. Sanki dünyanın bir ucu boşalıb o biri ucu dolurdu. İş səbəbilə imqirasiyalar. Bir gün ölkələr yox olub yerlərini şirkətlər alacaqmı görəsən? Onsuz da Amerika ölkə yox, şirkət idi. Prezidentləri də biznesmenlər. Gələn yeni imiq- rantlara iş icazəsi verilir və vergiləri alınırdı. 80’lərdən son- ra daha da çox şirkətləşmişdi Amerika deyə düşündü, Ronald Reagan və neoliberal addımlar. İqtisadi globalizmin və sosial ədalətsizliyin artışı. Bayaq yanından keçən o gözəl qızın qarşıda oturduğunu gördü. Görəsən xoşbəxtdirmi deyə düşündü. Əlbətdəki xoş- bəxt olacaqdı. Amerikada sanki xoşbəxtsənmi sualına yox ca- vabı verənləri gilyotinlə öldürürdülər. Hamı hə deyirdi. İnsan- ların həzz mexanimzasıyla idarə edildiyi Amerika qitəsində Huxleyin ruhu dolaşırdı və Orwel ölmüşdü. Ürəyinin belə dərindən sıxıldığı anlarda tək şeyi arzulayır- dı, bir düymə olsaydı da və basan kimi ağrısız ölsəydi. Çün- ki insanı ölümdən uzaq tutan əsas şey ölümün fiziyoloji yox psixoloji ağrısıdır. Ancaq ani bir düymə hər şeyi dəyişə bilərdi 73 və elə olsaydı yəqin onsuz da insanların yarıdan çoxu ölərdi. Dünya qəbirstanlığa çevrilərdi. Qarşı yoldan keçən bir qadının üzünə ilişdi baxışları bir- dən. Sanki ailəsindəki bütün yoxsulluqlarına, kasıblıqlarına və ümidsizliklərinə baxmayaraq dik durmağa çalışan və qar- şıdan gələn bayramı üstlərinə çökmüş bədbəxtliyi uşaqlarına hiss etdirmədən yola verməyə çalışan bir ana üzü gördü qadı- nın üzündə. Bu bayram uşaqlara hədiyyə alınmayacaqdı, son bayramda və ondan əvvəlkində də olduğu kimi. Amma gələn bayramda alınacaqdı. Mütləq. Çünki tanrı bu qədər mərhəmət- siz ola bilməzdi. Gələn bayram çox yaxşı olacaqdı. Ancaq bu bayramın bədbinliyini uşaqlara hiss etdirməmək lazımdı. On- lar hələ çox kiçikdirlər. Qadına baxdıqca ürəyi parçalandı. Uşaqlığını və yoxsul- luqlarını xatırladı. Bədəni istiləndi. Mərhəməti gözlərinə vurdu və gözləri islandı. Kişilərə məxsus ustalıqla göz yaşını əliylə silmədən qurutmağa çalışdı, bacarmadı. Xilas olmuş bir damla sol yanaqdan aşağı doğru süzüldü. Durub qadını qucaqlamaq istədi. Ancaq həyat o qədər də gözəl deyildi ki, yoldan keçən istədiyin hər insanı qucaqlayıb ağlaya ya öpə biləsən. Qadının məğrur baxışları altında bir çarəsizlik gizlənirdi. Düşüncəliy- di. Bəlkə doğuştan xəstə bir uşağını bəlkə bu gün yeməyə üç kartofdan başqa heç nə qalamayan evdə nə hazırlayacağını dü- şünürdü. Üzünü çevirdi. Laranı xatırladı. Neyləyirdi görəsən. Ev- dəydimi. Yenidən kefi pozuldu. Heç tanış olmamış olsaydı, görməsəydi, o gün orada olmasaydı deyə düşündü. Bir gün içində ona sanki vurulmuşdu. Birdən-birə evdən qaçıb çıxaraq bəlkə də ona qarşı düzgün hərəkət etməmiş olduğunu düşündü. Ancaq sanki onun yanında olduğu hər müddətcə ona daha da bağlanırdı. Düşünmək üçün qaçıb çölə çıxmışdı. Yenidən yerə uzandı və gözlərini yumdu. Səhər isti olan hava indi bir anda dəyişmişdi və günəş buludların arxasında gizlənirdi. Soyumuş hava kefini pozdu. Bir qədər mürgülədi və sonra otların üstündəcə yuxuya getdi. Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|