Azərbaycan döVLƏT İQTİsad universiteti magistratura məRKƏZİ
Yüklə 1,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
73
Maliyyə Nazirliyi tərəfindən maliyyə nəzarəti işini nizamlamaq məqsədilə verilmiş ―Azərbaycan Respublikası Maliyyə Nazirliyi tərəfindən dövlət maliy- yə nəzarətinin həyata keçirilməsi qaydaları haqqında‖ 1-64 saylı, 27 iyun 2001-ci il tarixli təlimatı
nömrəli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş ―Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramı (2004- 2006-cı illər)‖ və s. Ölkə ərazisində Auditorun peşə məsuliyyətinin icbari sığortası haqqında‖, ―Daxili audit haqqında‖, ‖, ―Banklar haqqında‖, ―Mühasibat uçotu haqqında‖, ―Maliyyə-sənaye qrupları haqqında‖ və s. bu kimi qanunların qəbulu auditin ölkə iqtisadiyyatında və cəmiyyətin həyatında oynadığı rol və vəzifələri əks etdirir. Həmçinin, ötən dövr ərzində iqtisadi-maliyyə həyatında və qanunçuluq sferasında baş verən dəyişikliklər nəzərə alınmaqla və beynəlxalq təcrübəyə uyğun olaraq ―Auditor xidməti haqqında‖ Azərbaycan Respublikasının Qanununa çoxsaylı əlavə və dəyişikliklər edilmişdir.
1999-2008-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında Auditorlar Palatası tərəfindən ilk dəfə olaraq ―Azərbaycan Respublikasında audit sisteminin islahatı‖ konsepsiyası işlənib hazırlanmış və mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına təqdim edilmişdir. Burada audit sisteminin normativ hüquqi bazasının təkmilləşdirilməsi, beynəlxalq təcrübə əsasında ölkədə auditin təşkili, ölkəmizdə auditor kadrlarının hazırlanması və ixtisasartırmasının istiqamətləri, auditin keyfiyyətinin yüksəldilməsi və ona nəzarətin təkmilləşdirilməsi və s. istiqamətdə təkliflər işlənib hazırlanmışdır.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2004-cü il 3 sentyabr tarixli 377 nömrəli sərəncamı ilə təsdiq edilmiş ―Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Dövlət Proqramında (2004- 2006-cı illər)‖ auditor xidmətinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə auditin qanunvericilik bazasının təkmilləşdirilməsi və auditor xidmətinin beynəlxalq audit standartlarına uyğunlaşdırılması, milli audit standartlarının hazırlanmasının 74
başa çatdırılması; Auditorlar Palatasının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi və s. kimi məsələlərin həlli Auditorlar Palatasına tapşırılmışdır. ―Azərbaycan Respublikasinda auditor xidmətinin inkişaf konsepsiyasi‖nda 2014-2020-ci illərdə həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmuş tədbirlər aşağıdakı istiqamətlərdədir:
Auditor fəaliyyətinin idarə olunması, tənzimlənməsi və auditin institusional potensialının gücləndirilməsi üzrə:
Beynəlxalq audit standartlarının tətbiqinin genişləndirilməsi üzrə;
Auditor xidmətinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üzrə;
Auditor kadrlarının hazırlanması və yenidən hazırlanması üzrə;
Auditin təşkili üzrə;
Auditdə şəffaflığın artırılması, haqsız rəqabət və korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə;
hazırlanması üzrə;
Auditin təbliği və təşviqi üzrə;
Auditdə informasiya texnologiyalarının tətbiqi üzrə;
Nəşrlər, seminar və konfransların keçirilməsi üzrə;
Təhlil, tədqiqat və sosioloji sorğular üzrə;
Beynəlxalq audit təcrübəsinin tətbiqi üzrə.
―Azərbaycan Respublikasinda auditor xidmətinin inkişaf konsepsiyasi‖nın əsas məqsədi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 29 dekabr tarixli fərmanı ilə təsdiq olunmuş «Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış» inkişaf konsepsiyasının reallaşdırılması baxımından ölkə iqtisadiyyatının sabit və dayanıqlı inkişafını təmin etmək, şəffaflığın artırılması, vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsi, dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya üçün tədbirlərin reallaşmasına dəstək verməkdir.
75
Həmçinin maliyyə nəzarəti sahəsində bir sıra yeni struktur elementləri də yaradılmışdır. Maliyyə nəzarətinin təkmilləşdirilməsi qeyd etdiklərimizlə kifayətlənmir. Bunun üçün bir sıra vacib tədbirlər həyata keçirmək lazımdır: a)
Beynəlxalq arenaya çıxa biləcək milli auditor şirkətləri yaratmaq və formalaşdırmaq. Nəinki xarici bazara milli auditor şirkətlərimiz çıxa bilmir, hətta daxili bazarda belə bir çox böyük şirkətlər audit yoxlaması üçün məhşur xarici şirkətlərə müraciət edirlər; b)
c)
Xüsusi şirkətlərin fəaliyyətindən maliyyə nəzarəti və vergilərin toplanması istiqamətlərində istifadəyə başlanması; d)
Təsərrüfat subyektinin fərqli nəzarət orqanları tərəfindən yoxlanmasının təkrarlanması hallarını aradan qaldırmaq və bu məqsədlə də Maliyyə Nazirliyi və Hesablama Palatasının həmsədrliyi ilə maliyyə nəzarətini həyata keçirən təşkilatların idarəetmə heyəti üzvlərindən təkil olunmuş təşkilatlararası şura yaradılmalıdır. Bölgələrdə maliyyə nəzarətini həyata keçirən orqanların bölmələrinin yaradılmalıdır ki, bununla da maliyyə nəzarəti təşkilatları arasındakı qarşılıqlı əlaqələri möhkəmlətmək mümkün olsun; e)
Online yoxlamalardan və elektron vasitələrdən maliyyə nəzarəti zamanı istifadəsinə geniş imkanlar yaratmaq. Bunun üçün ―Mühasibat uçotu haqqında‖ Azərbaycan Respublikası Qanununa əlavə və dəyişikliklər edərək elektron auditin tətbiqi üçün mühasibatlığın elektron formadada təşkili, o cümlədən məlumatların təqvim illəri əsasında elektron fayllar şəklində arxivləşdirilməsi qaydası müəyyən olunmalıdır. f)
səmərəliliyə xüsusi diqqət yetirmək lazımdır. Təhlil zamanı analitik xarakterli yoxlama üsullar inkişaf etdirilməlidir; Yüklə 1,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|