Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси
72
kontrast tonlarda olmalıdır. Qalstukun hansı formasının hazırda dəbdə
olması ilə də maraqlanmaq lazımdır.
ş
güzar şəraitdə qısa qollu köynəklər geyinmək düzgün hesab edilmir,
çünki köynəyin manjeti pencəyin qolunun altından görünməlidir. Əlbəttə ki,
çox isti havada siz qısa qollu köynəkdə uzunqolluya nisbətən daha təbii
görünəcəksiniz.
Yaxşı olar ki, qara rəngli ayaqqabı geyinilsin. Yayda açıq rəngli kost-
yuma qara rəngli ayaqqabı geyinməmək də olar, lakin istənilən halda səndəl
olmamalıdır. Əgər imkan varsa, ayaqqabının rəngi kostyumun rəng qamma-
sına uyğun seçilməlidir. Corabların rəngi çox açıq və nəzərə çarpan olma-
malıdır. Yaxşı olar ki, corab və qalstuk öz rənglərinə görə ahəng təşkil etsin.
Baş geyimini və əlcəkləri hazırda plaş və ya palto ilə birlikdə so-
yuqdan qorunmaq üçün geyinirlər. Şlyapa da üst geyimə uyğun gəlməlidir.
Yaz və yayda daha açıq rəngli, payız və qışda isə daha tünd rəngli şlyapa
geyinilir. Qara rəngdə olmayan kostyum və ya palto ilə qara rəngli şlyapa
geyinmək tövsiyə olunmur.
Beləliklə, xarici partnyorlarla birinci təmas və növbəti danışıqlar üçün
diqqətlə təmizlənmiş və ütülənmiş kostyum, açıq rəngli köynək və eyni
kostyumla tonda qalstuk geyinmək lazımdır.
Danışıqlara özünə hörmət edən işgüzar insanların yalnız şəhər kənarı-
na gəzinti zamanı geyindikləri gödəkçədə, idman şalvarında, cinsdə, ha-
belə dəri pencəkdə gəlmək olmaz.
Xarici biznesmenlər detalları diqqətlə izləyir və onları öz nəticələrində
bəhanə kimi istifadə edirlər. Misal üçün, biznesmen ayağını ayağının üstünə
qoyaraq əyləşdiyi zaman onun ayağının yalın hissəsini göstərən qısa, qırış-
qırış corablar çox pis təəssürat yaradır.
Tozlu və çatlamış tuflilər hətta kifayət qədər sanballı kostyum haqda
təəssüratı belə korlaya bilər. Kostyum və qalstuku səndəllərlə tamamlamaq
kimi sadəlövh milli vərdişi tərgitmək, həddən artıq kəskin iyli odekolon-
lardan və təraş sonrası lasyonlardan uzaq olmaq lazımdır.
ş
güzar danışıqlarda müqavilələrin bağlanması zamanı uğura nail ol-
mağı arzulayan qadın biznesmen üçün öz xarici görkəmi haqqında düşün-
mək, həmçinin onu biznesə xidmət kimi qəbul etmək çox mühümdür. ş-
güzar geyimi klassik biçim, gözə çarpmayan rənglər və çoxfunksiyalılıq
kimi xüsusiyyətlər fərqləndirir. Seksapil şifondan tikilmiş gecə paltarları və
impressionistlərin kətan rəsmlərini xatırladan rəsmləri olan dəbdəbəli
ş
alvarlı kostyumlar ziyafətlər və kokteyllərə kifayət qədər uyğundur, işə
belə geyimdə gəlmək karyeranın sonu deməkdir.
ş
güzar qadının qarderobunda iki-üç yubka, jaket, iki-üç bluzka olma-
lıdır. Paltarlar yaxşı olar ki, tez-tez dəyişsin, çünki hər gün geyinilən eyni
ş
ey təngə gətirir və əhval ruhiyyəni “söndürür”. Dəbə gözübağlı riayət edə-
rək yubkanı həddən artıq qısaltmaq olmaz. Həmçinin sizin cazibədarlığınızı
Бизнесин тяшкили вя идаря едилмяси
73
ifadə edən şeylər (yapışan sviter, cins) də geyinmək düzgün deyil. Bu, ona
gətirib çıxara bilər ki, kişilər danışıqlarda sizi dinləmək əvəzinə sizin gözəl-
liyinizi seyr edəcəklər. Bundan başqa, onlarda belə bir fikir yarana bilər ki,
siz işgüzar keyfiyyətlərinizin yox, ilk növbədə sizin bədən fiquranızın
gözəlliyinə inandırmağa çalışırsınız.
Saç düzümü, makiyaj, bijuteriya sizin işgüzar kostyumunuzu üzvi ola-
raq tamamlamalıdır. Saç düzümü ciddi, lakin bununla belə zərif olmalıdır.
Bəzəklər mümkün olduqca az olmalıdır, lakin onlardan, ümumiyyətlə imtina
etmək də olmaz. Ən yaxşı bahalı bəzəklərlə bəzənin. Kosmetika yalnız ya-
xın məsafədən hiss olunmalıdır. Mütəxəssislər dekorativdən çox, profilaktik
kosmetika almağı tövsiyə edirlər. Ətirdən elə istifadə olunmalıdır ki, onun
ə
tri güclə sezilsin. Əlbəttə ki, yaxşı ətir olmalıdır.
Pencəyin, bir qayda olaraq, bütün düymələri bağlı olmalıdır (ən aşağı-
dakı istisna olmaqla). Düymələri bağlı olan pencəklə tanışlara, restorana,
iclasa, teatra gedir, prezidiumda oturur və ya məruzə ilə çıxış edirlər. Düy-
mələri səhər, şam, nahar yeməyi zamanı və ya qoltuqda əyləşərkən açmaq
olar.
Bütün qəbul növlərinə kraxmallı və ya yumşaq yaxalı ağ köynək,
parlaq və ya qara rəngdən başqa istənilən rəngdə qalstuk geyinmək lazımdır.
Qara qalstuk, əgər forma geyiminə uyğun gəlirsə, yalnız hüzn əlaməti olaraq
geyinilir.
Ciddi kostyumlarla tünd qəhvəyi və ya qara rəngli yarımçəkmə və ya
çəkmə geyinmək lazımdır. Açır qəhvəyi və ya qəhvəyi çəkmələr qara kost-
yuma heç uyğun gəlmirlər, qara çəkmələr isə qara kostyuma uyğun gəlir.
Yay vaxtlarında açıq rəngli kostyumla rəngli ayaqqabı geyinmək olar. Qə-
bullara səndəl, qalın altlığı olan çəkmələr, idman ayaqqabıları geyinmək
olar. Parlaq çəkmələr yalnız smokinqlə geyinilir.
Kişi corablarının rəngi kostyumun rəngindən tünd olmalıdır, bu, kost-
yumun rəngindən ayaqqabının rənginə keçid yaradır. Tünd-göy, tünd-boz,
qara corablar ən uyğun gələn rənglərdir. Zolaqlı və ya dama-dama corablar
gecə kostyumuna uyğun gəlmir.
Qəbullarda, işgüzar görüşlərdə ciddi geyimlərə və parlaq olmayan ton-
lara üstünlük verməlidirlər. Əgər qəbul 20:00-a qədər başlayırsa, kostyum,
don-kostyum, şlyapa geyinilir. Yeri gəlmişkən, şlyapa masa arxasında çıxa-
rılmır, ev sahibəsi isə şlyapa geyinmir.
Milli bayramla əlaqədar qəbullarda daha qəşəng və normal uzunluqda
olan don, don-kostyum geyinmək lazımdır. 20:00-dan sonra olan qəbullar və
naharlara gecə paltarları – qollu və ya qolsuz dəbə uyğun daha gözəl və açıq
paltarlar geyinilir.
Geyim və aksesuarların rəngi və materialının sıxlığı mövsümə, habelə
qəbulun təşkil olunduğu səbəbə uyğun gəlməlidir. Yayda daha nazik və açıq
rəngli, qışda isə tünd və sıx materiallardan istifadə olunur.