Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi kollegiyasının 29 mart 2010-cu IL tarixli
Yüklə 224,21 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nəticənin qiymətləndirilməsi
- Nuklein turşularının amplifikasiyası metodu
- İlkin diaqnozun qoyulması üçün istifadə edilən metodlar
- Sifilisin müalicəsindən sonra spesifik anticisim yaranmasının dinamikası
- QEYRİ-TREPONEM TESTLƏR (D)
- Sifilisin seroloji diaqnostikasında qeyri-treponem testlərin həssaslığı və spesifikliyi Xəstəliyin müxtəlif dövrlərdə həssaslığı %
18
►
fiksə edilir. Rənglənməyə qədər preparat -20°C-də 1 ay saxlanıla bilər.
►
Otaq temperaturuna qədər isidilmiş preparata 30 mkl həcmində həll olunmuş monoklonal anticisimlər əlavə edilir və onu 15 dəq müddətinə 20-25°C temperaturda rütubətli kameraya yerləşdirirlər. ►
Rəngləndikdən sonra preparat 10 saniyə fosfat buferlə yuyulur və havada qurudulur. ►
şüşəsi ilə örtülərək mikroskopda baxılır. Nəticənin qiymətləndirilməsi Preparatlar x200, x400, x1000 böyütmə ilə lüminessent mikroskopda tədqiq edilir. Bu vaxt hüceyrələr qırmızı-narıncı və ya sarı rəngə boyanır, solğun treponem parlaq yaşıl rəngdə flüoressensiya edir və bütün morfoloji əlamətlərini saxlayır.
Nuklein turşularının amplifikasiyası metodu, məs., polimeraz zəncir reaksiyası, törədicinin yeganə DNT-sini milyonlarla digər molekullar arasında tapmağa imkan verir. PZR müayinəsi üçün şankrdan və digər səpgilərdən (papula, enli kandiloma və s.) qaşıntı götürülə, beyin-onurğa beyni mayesi, amniotik maye, qan zərdabından istifadə edilə bilər.
Müalicə olunmamış sifilisdə spesifik anticisimlərin yaranması solğun treponemin orqanizmə daxil olması zamanı orqanizmin humoral immun reaksiyası, İgM sintezi ilə izah edilir. Müəyyən edilmişdir ki, infeksiyadan 10-14 gün sonra pasiyentin qanında İgM anticisimləri yaranır, bunlar əsasən spesifik T.pallidum zülal antigenlərinə qarşı yönəlmiş olur və qeyri-spesifik reaksiyalar vasitəsilə təyin edilə bilmirlər. Treponemə spesifik İgM anticisimlərinin yaranması sifilisi erkən dövrlərdə müəyyən etməyə və bəzən inkubasion dövrdə diaqnozun qoyulmasına imkan verir. 4- Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. 19 cü həftənin sonunda spesifik İgG anticisimləri yaranır. Orqanizmin müdafiə reaksiyasında əsas rolu bu anticisimlər oynayırlar. İgM-in maksimal miqdarı müalicə olunmamış qazanılmış sifilisdə xəstəliyin 6-8-ci həftəsinə – solğun treponemin massiv hematogen dissiminasiyası və klinik əlamətlərin maksimal təzahürü dövrünə təsadüf edir. Sonrakı 6 ay ərzində İgM anticisimlərinin miqdarı azalır, lakin müalicə qəbul etməyən xəstələrdə onlar uzun müddət – illərlə aşağı titrdə qala bilərlər. Sifilisin müalicəsindən sonra spesifik anticisim yaranmasının dinamikası Hal-hazırda erkən sifilisin effektiv müalicəsinin meyarı anticisimlərin tədricən azalması ilə müəyyənləşdirilir. Bu, qeyri- treponem seroloji reaksiyalarla təyin edilir (Respublikamızda kardiolipin antigeni vasitəsi ilə MPR – mikropresipitasiya reaksiyası aparılır, xarici ölkələrdə VDRL və RPR ilə müəyyən olunur) (C). Erkən sifilisdə aparılmış müalicənin effektivliyinin qiymətləndirilməsi MPR anticisimlərinin müalicədən sonra bir il ərzində 4 dəfə azalması müalicənin effektivliyini göstərir. MPR nəticələrinin spesifik müalicədən 12 ay sonra müsbət qalması erkən sifilisdə təkrar müalicənin aparılmasına göstərişdir. Bunun əksinə olaraq, gecikmiş sifilisdə müsbət seroloji reaksiyalar aşağı titrdə uzun müddət qeyd oluna bilər. Aparılmış tam antibiotik müalicəsindən sonra spesifik antitreponem anticisimlər xəstənin zərdabında uzun illər qalır, belə ki, bu, aparılmış terapiyanın qeyri-effektivliyini göstərmir. Sifilisin müalicəsinin effektivliyinin göstəricisinə bunlar aiddir: ►
anticisim titrinin MPR-də dörd dəfə azalması. ÜST-nin təkliflərinə əsasən aşağıdakı hallarda aparılmış spesifik terapiya qeyri-effektiv hesab edilir: ►
Sifilisin klinik əlamətlərinin qalması və ya residiv verməsi. ►
Qeyri-spesifik seroloji reaksiyalarla müayinə zamanı ilkin vəziyyətlə müqayisədə titrin davamlı olaraq 4 dəfə azalması
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
20
Qeyri-treponem testlərdə antigen olaraq kardiolipin, lesitin və xolesterin qarışığından istifadə edilir. Bu testlər kütləvi skrininq üçün istifadə edilməklə yanaşı, aparılan terapiyanın effektivliyini qiymətləndirmək və reinfeksiya diaqnozunu təsdiq etmək üçün yerinə yetirilir. Qeyri-treponem testlər follikulyasiya hadisəsinə əsaslanır (reaksiyanın məhsulu lopa şəklində çökür). Bu testlərlə təyin edilən solğun treponem lipidlərinə qarşı İgG və İgM anticisimləri bərk şankr formalaşdıqdan təqribən 1 həftə sonra, qanda yaranır. Qeyri-treponem testlərin üstünlüyü onların aşağı qiyməti, texniki sadəliyi və nəticələrin alınmasının sürətliliyi ilə bağlıdır. Reaksiyanın kəmiyyət variantında qoyulması və anticisim titrinin təyin olunması, bu metodun reinfeksiya, residiv hallarının müəyyən edilməsində və ya aparılmış terapiyanın effektivliyinin qiymətləndirilməsində tətbiqinə imkan verir. Bu testlərin tətbiqini məhdudlaşdıran cəhətlər həssaslığın az olması və yalançı müsbət nəticələr verməsidir.
Qeyri-
treponem MPR
81 (70-90)
91 94 (88-100)
70 (57-80)
98 (93-99)
VDRL 78
(59-87) 100 95
(88-100) 71
(37-94) 98
(96-99) RPR 86
(77-100) 100 98
(95-100) 73
(57-85) 98
(93-99) TRUST 85
(77-86)
100 98 (95-100)
------ 99 (98-99)
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır. Yüklə 224,21 Kb. Dostları ilə paylaş:
|