dəyəri məbləğində, zədələnməsinə görə isə dəyərinin azaldığı məbləğdə məsuliyyət
daşıyır.
285.4. Əgər zədələnmə nəticəsində girov predmeti öz birbaşa təyinatı üzrə istifadə edilə
bilməyəcək dərəcədə dəyişmişsə, girov qoyan ondan imtina edə bilər və onun itirilməsi
üçün əvəz tələb edə bilər. Müqavilədə girov saxlayanın girov qoyana girov predmetinin
itirilməsi və ya zədələnməsi nəticəsində dəyən digər zərərin əvəzini də ödəmək vəzifəsi
nəzərdə tutula bilər. Girovla təmin edilmiş öhdəlik üzrə borclu olan girov qoyan girov
predmetinin itirilməsi və ya zədələnməsi nəticəsində dəyən zərərin əvəzinin ödənilməsi
barədə girov qoyana verdiyi tələbi girovla təmin edilmiş öhdəliyin ödənilməsinə aid edə
bilər. (
23
)
Maddə 286. Girov predmetinin dəyişdirilməsi
Əgər müqavilədə ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, girov predmetinin dəyişdirilməsinə
girov saxlayanın razılığı ilə yol verilir.
Maddə 287. Girov predmetinin bərpa və əvəz edilməsi
Girov predmeti məhv olduqda və ya zədələndikdə və ya ona mülkiyyət hüququna xitam
verildikdə girov qoyan, əgər müqavilədə ayrı qayda nəzərdə tutulmayıbsa, girov
predmetini ağlabatan müddətdə bərpa etməli və ya eyni dəyərli başqa əmlakla əvəz
etməlidir.
Maddə 288. Girov saxlayanın girov predmetinə hüquqlarını müdafiə etməsi
288.1. Girov qoyulmuş əşyanı saxlayan və ya saxlamalı olan girov saxlayan onu
özgəsinin qanunsuz sahibliyindən, o cümlədən girov qoyanın sahibliyindən tələb edə
bilər.
288.2. Müqavilə şərtlərinə görə girov saxlayana ona verilmiş girov predmetindən istifadə
hüququ verildikdə o digər şəxslərdən, o, cümlədən girov qoyandan onun hüququnun hər
cür pozuntularını aradan qaldırmağı, bu pozuntular sahiblikdən məhrumetmə ilə
birləşdirilmədikdə belə, tələb edə bilər.
Maddə 289. Girov qoyulmuş əşyaya mülkiyyət hüququ keçərkən girovun saxlanması
289.1. Girov qoyulmuş əşyaya mülkiyyət hüququ həmin əşyanın əvəzli və ya əvəzsiz
özgəninkiləşdirilməsi nəticəsində və ya universal hüquq varisliyi qaydasında girov
qoyandan başqa şəxsə keçdikdə girov hüququ qüvvədə qalır. Girov qoyanın hüquq varisi
girov qoyanın yerini tutur və əgər girov saxlayanla razılaşmada ayrı qayda nəzərdə
tutulmayıbsa, girov qoyanın bütün vəzifələrini daşıyır.
289.2. Girov qoyanın girov predmeti olan əşyası hüquq varisliyi qaydasında bir neçə
şəxsə keçdikdə hüquq varislərindən (əmlakı əldə edənlərdən) hər biri girovla təmin
edilmiş öhdəliyin icra edilməməsinin girovdan irəli gələn nəticələrini həmin əmlakın ona
keçmiş hissəsinə mütənasib surətdə daşıyır. Lakin girov predmeti bölünməz olduqda və
ya başqa əsaslara görə hüquq varislərinin ümumi mülkiyyətində qaldıqda onlar birgə
girov qoyanlar olurlar.
Maddə 290. Girov qoyulmuş əmlakın məcburi alınmasının nəticələri
290.1. Girov qoyanın girov predmeti olan əşyaya mülkiyyət hüququna qanunla
müəyyənləşdirilmiş əsaslar üzrə və qaydada, dövlət ehtiyacları üçün satınalma,
rekvizisiya və ya milliləşdirmə nəticəsində xitam verildikdə və girov qoyana başqa əşya
və (və ya) müvafiq əvəz verildikdə girov hüququ əvəz kimi verilmiş əşyaya şamil edilir
və ya müvafiq surətdə, girov saxlayan girov qoyana çatası əvəzin məbləğindən öz
tələbinin üstün ödənilməsi hüququnu əldə edir.
290.2. Girov predmeti olan əşya tutmanın ona yönəldilməsi və ya cinayət törətmək
üstündə sanksiya şəklində girov qoyandan qanunla müəyyənləşdirilmiş qaydada alındıqda
girov saxlayan həmin əşyanın dəyərindən öz tələbinin üstün ödənilməsi hüququnu əldə
edir.
290.3. Girov predmeti olan əşyanın mülkiyyətçisinin əslində digər şəxs olması əsasında
həmin əşya girov qoyandan alındıqda bu əmlak barəsində girova xitam verilir.
290.4. Bu maddədə nəzərdə tutulan hallarda girov saxlayan girovla təmin edilmiş
öhdəliyin vaxtından əvvəl icrasını tələb edə bilər. (
12
,
23
)
Maddə 291. Girov müqaviləsi üzrə hüquqların güzəşt edilməsi
291.1. Girov saxlayan kreditorun hüquqlarının tələbin güzəşti yolu ilə verilməsi
qaydalarını gözləməklə, girov müqaviləsi üzrə öz hüquqlarını başqa şəxsə verə bilər.
291.2. Girov saxlayanın girov müqaviləsi üzrə öz hüquqlarını başqa şəxsə güzəşt etməsi
bu şərtlə etibarlıdır ki, girovla təmin edilmiş əsas öhdəlik üzrə borcluya qarşı tələb
hüquqları da həmin şəxsə güzəşt edilsin. (
12
)
Maddə 292. Girovla təmin edilmiş öhdəlik üzrə borcun keçirilməsi
Girovla təmin edilmiş öhdəlik üzrə borc başqa şəxsə keçirildikdə, əgər girov qoyan yeni
borclunun əvəzinə cavabdeh olacağı barədə kreditora razılıq verməyibsə, girova xitam
verilir.
Maddə 293. Girovla təmin edilmiş öhdəliyin vaxtından əvvəl icrası və girov qoyulmuş əmlaka
tutmanın yönəldilməsi
293.1. Aşağıdakı hallarda girov saxlayan girovla təmin edilmiş öhdəliyin vaxtından əvvəl
icrasını tələb edə bilər:
293.1.1. girov predmeti onu saxlayan girov qoyanın sahibliyindən girov
müqaviləsinin şərtlərinə uyğun olmayaraq çıxdıqda;
293.1.2. girov qoyan girov predmetinin əvəz edilməsi qaydalarını pozduqda;
293.1.3. əgər girov qoyan bu Məcəllənin 287-ci maddəsində nəzərdə tutulan
hüquqdan istifadə etməyibsə, girov predmeti girov saxlayanın cavabdeh olmadığı
səbəblərdən itirildikdə.
293.2. Aşağıdakı hallarda girov saxlayan girovla təmin edilmiş öhdəliyin vaxtından əvvəl
icrasını tələb edə bilər, tələbi yerinə yetirilmədikdə isə tutmanı girov predmetinə yönəldə
bilər:
293.2.1. girov qoyan sonrakı girov qaydasını pozduqda;
293.2.2. girov qoyan bu Məcəllənin 283.1 və 283.2-ci maddələrində nəzərdə
tutulan vəzifələri yerinə yetirmədikdə;
293.2.3. girov qoyan girov qoyulmuş əşyadan istifadə və ona dair sərəncam
verilməsi qaydalarını pozduqda.
Maddə 294. Girova xitam verilməsi
294.1. Girova aşağıdakı hallarda xitam verilir:
294.1.1. girovla təmin edilmiş öhdəliyə xitam verildikdə;
294.1.2. bu Məcəllənin 283.3-cü maddəsində nəzərdə tutulan əsaslar olduqda
girov qoyanın tələbi ilə;
294.1.3. əgər girov qoyan bu Məcəllənin 288.2-ci maddəsində nəzərdə tutulan
hüquqdan istifadə etməyibsə, girov qoyulmuş əşya məhv olduqda və ya girov
qoyulmuş hüquqa xitam verildikdə;
294.1.4. girov qoyulmuş əmlak açıq hərracdan satıldıqda.
294.2. Girovla təmin edilmiş öhdəliyin icrası nəticəsində və ya girov qoyanın tələbi ilə
girova xitam verildikdə girov qoyulmuş əşyanı saxlamış girov saxlayan onu dərhal girov
qoyana qaytarmağa borcludur.
Maddə 295. Girov qoyulmuş əşyaya tutmanın yönəldilməsi əsasları
Girov saxlayanın (kreditorun) tələblərinin ödənilməsi üçün tutma girov qoyulmuş əşyaya
borclu girovla təmin edilmiş öhdəliyi onun cavabdeh olduğu səbəblərdən icra etmədikdə
və ya lazımınca icra etmədikdə yönəldilə bilər.
Dostları ilə paylaş: |