Biz öz məqsədlərinə nail olmaq üçün heç bir vasitədən çəkinməyən

205

FƏSİL II. AZƏRBAYCANLI QADINLARIN ŞAHİD İFADƏLƏRİ

Oxundu. Savadsızdır.

Komissiya üzvləri: Aleksandroviç, А.Kluge (imzalar). 

AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 76.

 

Sənəd № 491

Dindirmə protokolu

1918-ci il, 8 dekabr, Bakı şəhəri.

Azərbaycan Hökuməti yanında Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının Cinayət 

Prosessual Məcəlləsinin 307 və 443-cü maddələrinə uyğun olaraq zərərçəkən qis-

mində dindirdiyi aşağıda adı çəkilən şəxs göstərmişdir:

Umu Cəhnə Bəyəli qızı, 40 yaşım var, Bakıda, Melniçnaya küçəsin-

də, şəxsi evimdə yaşayıram. 

Bakıda 1918-ci il mart qırğınları zamanı biz ermənilər tərəfindən öl-

dürülməkdən yalnız ona görə xilas olduq ki, ərlərimiz evin arxa divarı-

nı yardılar və biz təhlükəsiz yerə qaçmağa macal tapdıq. Mənim evim və 

əmlakım qarət olunmuşdur. Mən oğurlanmış əmlakın siyahısını təqdim 

edirəm və işə əlavə olunmasını xahiş edirəm. Mənim oğurlanmış əmla-

kımın ümumi qiyməti 24.000 rubl idi, indiki qiymətlərlə mənim əmla-

kımın dəyəri 72.000 rubldan az deyildir. Bu məbləğin mənə ödənilməsini 

xahiş edirəm.

Oxundu. Savadsızdır. Onun yerinə imzaladılar: İmza.

Komissiya üzvləri: Aleksandroviç, А.Kluge (imzalar). 

AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 76.

 

Sənəd № 493

Dindirmə protokolu

1918-ci il, 9 dekabr, Bakı şəhəri.

Azərbaycan Hökuməti yanında Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının Cinayət 

Prosessual Məcəlləsinin 307 və 443-cü maddələrinə uyğun olaraq zərərçəkən qis-

mində dindirdiyi aşağıda adı çəkilən şəxs göstərmişdir:

---

BAKI. MART 1918-ci il. AZƏRBAYCAN QIRĞINLARI SƏNƏDLƏRDƏ

206

Xanım Atakişi qızı Vəlixanova, 35 yaşım var, Bakı şəhərinin sakini, 

Bolşaya Morskaya küçəsində, 12 №-li evdə yaşayıram. 

 Mart ayında ermənilər mənim gözümün qabağında mənim ərim Əlağanı 

və qaynım Balağanı öldürdülər. Məni ona görə öldürmədilər ki, ruslar məni 

müdafiə etdi və öldürməyə qoymadılar. Qətldən sonra həmin bu ermənilər, 

mən onları tanımıram, bizim evimizi qarət etdilər və təqdim etdiyim siyahı-

da göstərilən əşyalarımızı apardılar. Onların siyahısının işə əlavə olunmasını 

xahiş edirəm. Mənə vurulan zərərin miqdarı – 10.900 rubldur. 

İfadə oxundu. Savadsızdır.

Komissiyanın sədri: Ə.Xasməmmədov (imza). 

Komissiya üzvü: А.Kluge (imza). 

AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 96.

Sənəd № 494

Dindirmə protokolu

1918-ci il, 11 dekabr, Bakı şəhəri.

Azərbaycan Hökuməti yanında Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının Cinayət 

Prosessual Məcəlləsinin 307 və 443-cü maddələrinə uyğun olaraq zərərçəkən qis-

mində dindirdiyi aşağıda adı çəkilən şəxs göstərmişdir:

Asiya Mikayıl qızı, 60 yaşım var, Bakı şəhərinin sakini, Bakıda, Bol-

şaya Morskaya küçəsi, 84 №-li evdə yaşayıram. 

1918-ci il martın 19-da erməni əsgərləri yuxarıda göstərilən evə soxuldular, 

mənim ərimi, 70 yaşlı Əsəd Qəhrəman oğlunu və əmim oğlu, 30 yaşlı Qədəş 

Heybət oğlunu öldürdülər. Sonuncunu erməni əsgərləri xəncərlə qətlə yetir-

dilər. Demək olar ki, bütün qonşularımızı, müsəlman kişi, qadın və uşaqları er-

mənilər öldürürdülər. Məni əsir apardılar və mənzilimi qarət etdilər. Ermənilər 

bütün qonşuların mənzillərini qarət edirdilər və əşyaları avtomobillərdə aparır-

dılar. Apara bilmədikləri hər şeyi ermənilər sındırır və dağıdırdılar. Mənə 15.250 

rubl məbləğində zərər vurulmuşdur. Ermənilər tərəfindən oğurlanan əşyaların 

siyahısını təqdim edirəm və işə əlavə olunmasını xahiş edirəm. 

Oxundu. Savadsızdır.

Komissiya üzvləri: M.Təkinski, А.Kluge (imzalar). 

AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 151

---

207

FƏSİL II. AZƏRBAYCANLI QADINLARIN ŞAHİD İFADƏLƏRİ

Sənəd № 495

Dindirmə protokolu

1918-ci il, 11 dekabr, Bakı şəhəri.

Azərbaycan Hökuməti yanında Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının Cinayət 

Prosessual Məcəlləsinin 307 və 443-cü maddələrinə uyğun olaraq zərərçəkən qis-

mində dindirdiyi aşağıda adı çəkilən şəxs göstərmişdir:

Nursəba Novruz qızı, 40 yaşım var, Qala kəndinin sakiniyəm, Bakı-

da, Bolşaya Morskaya küçəsi, 165\62 №-li evdə yaşayıram, savadsızam. 

 Bu il martın 19-da səhər tezdən erməni əsgərləri yuxarıda göstərilən 

evə soxuldular, mənim ərimi, 60 yaşlı Baqi Qəhrəman oğlunu və mənim 

oğlumu, 22 yaşlı Heydəri öldürdülər. Ermənilər onları küçəyə çıxardılar və 

evin qabağında öldürdülər. Məni və mənim azyaşlı uşaqlarımı əsir apardı-

lar, amma ondan əvvəl evimi qarət etdilər. Ermənilər əşyaları avtomobil-

lərdə aparırdılar. Mənim evimdən ermənilər 17.000 rubl nağd pul, 20.000 

rubl məbləğində qızıl əşyaları və 20.000 rubl məbləğində paltar, kostyum 

və s. apardılar. Oğurlanmış əşyaların siyahısını təqdim edirəm və işə əlavə 

olunmasını xahiş edirəm. 

Oxundu. Savadsızdır.

Komissiya üzvləri: M.Təkinski, А.Kluge (imzalar). 

AR Pİİ SSA, f. 277, s. 2, iş 14, v. 151.

Sənəd № 496

Dindirmə protokolu

1918-ci il, 7 dekabr, Bakı şəhəri.

Azərbaycan Hökuməti yanında Fövqəladə Təhqiqat Komissiyasının Cinayət 

Prosessual Məcəlləsinin 307 və 443-cü maddələrinə uyğun olaraq zərərçəkən qis-

mində dindirdiyi aşağıda adı çəkilən şəxs göstərmişdir:

Məsmə Xanım Xanı qızı, Bakıda, Bolşaya Morskaya küçəsi, 89 №-li 

evdə yaşayıram, 47 yaşım var, savadsızam. 

1918-ci ilin mart ayında bizə əvvəlcə 9 silahlı erməni gəldi və tüfənglə 

anam Seyid xanımı, yaşlı qadını, qoca atamı - Xanı kişini, qardaşım Xə-

---