Бялядчи-ъядвял
Yüklə 3,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
11 6 –
Siz onu buradan alırsınız? – Qreqorovius soruşdu. «O niyə həmişə cəm halda danışır? – Oliveyra düşündü. – Yəqin, bütün gecəni kef ediblər burada, bu dəqiqdir. Belə dee». – Yox, mənə qardaşım göndərir. Mənim qardaşım var, o, Rosarioda yaşayır, əla oğlandır. Kanyanı və danlaqları mənə artıqlamasıyla göndərir. O, boş qabı Sibillaya uzatdı; qız Oliveyranın ayaqlarının uc tərəfində çöməlib oturmuşdu, əlində qaynar su dolu bardaq vardı. Sibillanın barmaqlarını öncə topuqlarında, sonra isə ayaqqabılarının bağından yapışdığını hiss edəndə xeyli rahatladı və dərindən köks ötürərək çəkmələrini çıxarmağa izin verdi. Sibilla onun yaş corablarını çıxardı və ayaqlarını «Figaro Litterature» 1 nin ikiqat səhifəsinə bükdü. Mate çox tünd və acı idi. Kanya Qreqoroviusun xoşuna gəldi, bu, baraskın eynisi deyildi, amma oxşayırdı. Onda macar və çex içkilərinin böyük bir kataloqu vardı – özünəməxsus nostalji kolleksiyası. Bayırda aramla yağış yağırdı, hamı, xüsusən də bir saatdan bəri ağlamayan Rokamadur özünü yaxşı hiss edirdi. Qreqorovius Transilvaniya haqqında və Salonikidə başına gələn əhvalatları danışırdı. Oliveyranın yadına düşdü ki, tumbanın üzərində bir qutu «Qoluaz», içində isə şap-şaplar var. Əli ilə yoxlaya-yoxlaya yatağa yaxınlaşdı. «Vyanadan uzaqda olan hər yer Parisdən mücərrəd görünür», – Qreqorovius elə danışırdı ki, sanki, üzr istəyirdi. Horasio tumbanın üzərindəki siqareti tapıb, şap-şapları axtarmağa başladı. Qaranlıqda o, üzüyuxarı yatan Rokamadurun başını güclə sezirdi. Özü də anlamadan barmağıyla onun alnına toxundu. «Anam Transilvaniya haqqında danışmaqdan qorxurdu, qorxurdu ki, onu xortdanlar və başqa bunabənzər məxluqlarla bağlı hadisələrlə əlaqələndirsinlər… Tokayın nə olduğunu bilirsiniz?» Horasio çarpayının yanında dizi üstündə dayanaraq diqqətlə ətrafa baxdı. «Təsəvvür edin ki, siz Montevideodasınız, – Sibilla deyirdi. – Bəziləri elə bilir ki, bəşəriyyət – bütöv bir şeydir, ancaq Təpənin yanında yaşayanda… Bəs tokay quşdur?» – «Bəlkə də, müəyyən mənada». (Necə yəni müəyyən mənada? Quşdur, yoxsa quş deyil?) Barmaqları dodağa toxundurmaq yetərdi ki, bütün suallar təxirə salınsın. «Mən özümə, Lusia, çox da orijinal olmayan obrazlara müraciət etməyi rəva görürəm. Hər cür yaxşı şərabda quş mürgüləyir». Süni tənəffüs? Səfehlikdir. Onun əllərinin belə titrəməsi daha böyük axmaqlıqdır və o, təpədən-dırnağadək islanmış paltarda həm də corabsızdır (spirtlə ovmaq lazımdır, yaxşı-yaxşı). «Un soir, l’ame du vin chantait dans les bouteilles» 1 – Osip
deklamasiya etdi. – Məncə, artıq Anakreont…» Ona elə gəldi ki, Sibillanın incik susqunluğunu və fikirlərini demək olar ki, hiss edə bilir: Anakreont yunan yazıçısıdır, oxumamışam. Hamı onu tanıyır, mənsə yox. Bəs bu misra kimindir: “Un soir, l’ame du vin”? Horasionun əli mələfənin altıyla sürüşdü; o, böyük çətinliklə Rokamadurun balaca qarnına, soyuq ayaqlarına toxundu –
1
«Фигаро» гязетинин ядябиййат ялавяси 1
Эеъдян кечмиш бутылкада шярабын рущу охуду. (фран.) 11 7 yuxarıları, yəqin, hələ soyumayıb, yox, tamam soyuyub. «Necə lazımdırsa, elə hərəkət eləmək lazımdır, – Oliveyra düşündü. – Qışqırmaq, işığı yandırmaq, necə lazımdırsa və təbii olaraq oxşayıb-ağlamaq. Niyə? Bəlkə, hələlik… Onda belə çıxır ki, bu instinkt mənimçün mənasızdır, mənim qanımda olan bir şey mənimçün mənasızdır. Əgər indi qışqırsam, Bert Trepa ilə başıma gələn təkrar olunacaq, yenə də səfeh cəhd, yenə təəssüf. Necə lazımdırsa, elə də etmək, belə hallarda nə etmək lazımdırsa, onu etmək. Yox, bəsdir. Əgər bütün bunların boş bir şey olduğunu bilirəmsə, işığı yandırmağın, qışqırmağın nə mənası var? Riyakar, yaramaz, insafsız riyakar. Ən yaxşı halda onu etmək olar ki…» Qreqoroviusun stəkanı kanya şüşəsinə dəyib cingildədi. «Hə, baraska çox oxşayır». Siqareti dodaqları arasında sıxaraq kibriti çəkdi və ətrafa baxdı. «Bax ha, oyadarsan», – Sibilla təzə mate dəmləyə-dəmləyə dedi. Horasio cəld kibriti üfürdü. Məlumdur ki, əgər bəbəklərə gün işığı düşərsə, onda… Quod erat demostrandum. 1 «Barask kimidir, ancaq ətirli deyil», – Osip deyirdi. – Qoca yenə döyür, – Sibilla dedi. – Yəqin, dəhlizin qapısı çırpıldı, – Qreqorovius dedi. – Bu evlərdə dəhliz yoxdur. O, sadəcə, ağlını itirib, vəssalam. Oliveyra şap-şapları geyinib kresloya qayıtdı. Mate əlaydı, qaynar və acı. Yuxarıdan iki dəfə də taqqıldatdılar, ancaq yavaşdan. – O, taxtabitiləri öldürür, – Qreqorovius təxmin etdi. – Yox, o, qəzəbini uddu, ona görə də bizi yatmağa qoymayacaq. Horasio, get ona bir-iki kəlmə de. – Özün get, – Oliveyra dedi. – Bilmirəm niyə, amma səndən daha çox qorxur, nəinki məndən. Hər halda, səni ksenofobiya ilə qorxutmur, aparteidi və başqa diskriminasiyaları xatırlatmır. – Mən getsəm, ona elə sözlər deyəcəyəm ki, polis dalınca qaçmalı olacaq. – Bu yağışda? İstəyirsən, onunla bir az yumşaq danış, qapısındakı bər-bəzəyi təriflə. De ki, sən özün anasan, nə bilim, bunabənzər şeylər. Qulaq as, get. – Həvəsim yoxdur, – Sibilla dedi. – Getsənə, – Oliveyra astadan dedi. – Niyə mənim getməyimi bu qədər istəyirsən? –
Daha iki dəfə döydülər, sonra yenə bir dəfə. Sibilla qalxıb otaqdan çıxdı. Horasio qapıya qədər onunla getdi, onun pilləkənlə yuxarı qalxdığına əmin olduqdan sonra işığı yandırıb Qreqoroviusa baxdı. Barmağıyla çarpayını göstərdi. Bir dəqiqədən sonra Qreqorovius yenidən kresloya oturanda işığı söndürdü.
1
Еля буну исбат етмяк лазым иди. (лат.) Yüklə 3,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|