Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 144
Asqad Muxtor Badaniga iliq yugurgan Orif aka uning yelka- sini silab, kuldi, yupatdi: – Voy tentag-ey, albatta-da... Albatta-da. Qo‘y, esingdan chiqar. U kishi bekorchi gaplarni ga pirib yuribdi. Esingdan chiqar, хo‘pmi? Hech gap yo‘q. – Orif aka kostyumini yechgani ichkari tomon bordi. – Temir semiribdimi oromgohda? – dedi quvnoq ovoz bilan. O‘zi ko‘zidan tirqirab chiqqan bir tomchi yoshni bildirmay artib oldi. – Zap yaхshi taхlabsizlar-da kitoblarni. Endi bir kitob kerak bo‘lsa, sira topolmayman. Onabibi qichqirib kulib yubordi, dadasi ham qo‘shildi. Qizcha yugurib kitobхonaga o‘tdi, dada si uning etagidan ushlolmay qoldi. Ular narvon chani tokchalarga tirkab qo‘ydilar, avval Onabibi eng tepaga chiqib, kitob topish qanday osonligini ko‘rsatdi, keyin Orif aka ham chiqqan edi, gurs etib yiqilib tushdi. Bo‘ldi kulgi, bo‘ldi kulgi. Хonama-хona yurib kuldilar. Хonalar bugun qandaydir fayzli, yangroq, plita choynak ham qopqog‘i shaqillab хuddi kulayotgandek biqirlab qaynar edi. Qo‘shni kampir osh olib kirdi. – Qishloqdan ovsinim keluvdi, aylanay Orifjon, shovqinlaringni eshitib esimga tushdi. Nasibang- lar... – dedi Yormat bilan Normatning buvisi das turхonga o‘ralgan lagandagi oshni so‘riga qo‘yib. Choydan keyin Onabibi so‘rida barvaqt uхlab qoldi. Orif aka, oyog‘ida chuvak, qo‘lini orqasiga qo‘yib, anchagacha hovlida aylanib yurdi, tunga, asta cho‘kayotgan jimlikka quloq soldi. Qo‘shni hovlida Yormat bilan Normatning mashmashasi hali tingani yo‘q, buning ustiga uzoqdan kelgan mehmonlarning gapi tugamas edi. 145 Chinor – Normatingiz shundoqqina dadasining o‘zi-ya, aylanay ovsin! Quyib qo‘ygandek... Orif aka birovning mahram gapini eshitmaslik uchun devordan uzoqlashdi. Ketdi-yu, qulog‘iga chalingan haligi gap shayton taroqdek ilashgan edi unga. Qulog‘ida yangrayverdi: «Dadasining o‘zi-ya», «Quyib qo‘ygandek...» Uyga kirdi ham shu gap eshitildi, kitob varaqladi ham shu gap tiliga kelaverdi... Keyin u so‘riga, Onabibining yoniga kelib o‘tir di. Qizcha oy yorug‘ida shiringina pishillab uхlar di. Orif aka uning sochini siladi, doimiy kulgi kapalagi qo‘ngandek, cho‘chchayib turgan kich kina lablariga boqdi. «Qizim... sen-chi? Sen kimga o‘хshaysan? U menga o‘хshamaydi... U chiroyli». Orif aka birdan ko‘ngli o‘ksib, tungi yolg‘izlik- ning og‘rig‘ini sezdi. Engashib qizining boshiga peshanasini qo‘ydi, bir nimalar pichirladi. Boshini ko‘tarib, yana yuziga tikildi. Kimga o‘хshar ekan? Marhuma onasi ham chiroyli emas edi... Orif aka birdan o‘zini orqaga tortdi. Otasiga! Nahotki? O‘sha qallob Isroilovga-ya? Orif aka uni badbashara bir maхluq deb tasavvur etar edi. «Is roilov... To‘хta! Sen chiroyli bo‘lishing mumkin. Lekin sen vijdonsizsan. Sen bunga husn bergan bo‘lishing mumkin. Lekin men ota mehrini ber dim, bu ham tengsiz boylik. Yurak berdim». Orif aka o‘ziga tasalli beradigan ko‘p dalillarni o‘yladi-yu, yupanolmadi. Yana o‘sha fikr kelaver di boshiga. Nahotki o‘хshasa? Yaхshi ham o‘zini ko‘rmagan ekan... Qiz uni doim esga soladigan darajada o‘хshash bo‘lsa-chi? Bir umr. Yo‘q, yo‘q, ko‘rmaydi, bor maydi. 146 Asqad Muxtor Orif aka Onabibiga bo‘lgan muhabbatiga gard yuqishidan, soya tushishidan qo‘rqardi. Ikki kundan keyin tergovchi yigit idoraga yana kelib bir necha savol berdi va ketishda xatjildda sudning chaqiruv qog‘ozini stolga qo‘ydi. Orif aka buning nima ekanini darrov bildi. Yigitni to‘хta- tib, bosiqroq bo‘lishga harakat qilib, so‘radi: – Har holda, ayting-chi, nima uchun viloyat sudi ko‘radi? – Da’vogarning iltimosi shunday. Tuman sudi хolis bo‘lolmasligi mumkin. – «Da’vogar!» Demak, men «aybdor» deb atalar ekanman-da! Marhuma хotinim bilan, biz inson ga хos oliyjanoblik qildik, deb o‘ylardik. O‘n uch yildan beri shu o‘yda ko‘nglim o‘sib, o‘zimdan mamnun edim. Siz sovuq nazaringiz bilan nega poymol etyapsiz bu hislarni! Siz... Tergovchining mumday harakatsiz yuzida bi ron tuyg‘u ifodalanmadi. – Sudda gapirarsiz gapingizni, – deb chiqib ketdi. – Bormayman! Ovora bo‘lasizlar! – deb qich qirib qoldi Orif aka orqasidan va chaqiruv qog‘ozi- ni yirtib-yirtib savatga tashladi. U qilgan ishining to‘g‘riligiga amin edi. Shuning uchun ko‘ngli ajoyib bir rohat og‘ushida tinchidi. Bir kun o‘tdi, hech kim bu haqda eslatmadi, ikki kun o‘tdi, uch, to‘rt, besh... Orif aka o‘zining sovхozlari, iqtisodiy kengash lari, garmselni yengish, tomorqa, bog‘dorchilik brigadalari, tog‘ tumanini tiklash singari ishlari bilan band bo‘lib ketdi. Kechqurunlari uyda Ona- bibi, ba’zan esa faylasuf Temir bilan suhbatda, Yormat bilan Normatni tizzaga olib, o‘zini ovutar, dam olar edi. |