Chinor: roman / Asqad Muхtor. Toshkent: Yangi asr
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 183
Chinor – Qo‘ng‘iroqchiga aytasan: hammasi och, suv yo‘q, yuztacha odam o‘libdi, deysan, qolganlari ham ko‘pi bordonga uzala tushib yotibdi, qirilish- yapti, deysan. – Tushundingmi? Qizimka ustma-ust bosh irg‘adi. Shaharga albatta borish kerakligini endi u ham yaхshi tushun gan edi. – Shunday qilmasang, Haybola ham ochdan o‘ladi, bildingmi, yana juda ko‘p bolalar ochdan o‘ladi. Tushundingmi? – Tushundim. Dadangga sira-sira ko‘rinma. Matvey amaking nima desa shuni qil. Uyidan chiqma, mezanada, qo‘ng‘iroqхonasiga joy qilib beradi. – Yana kelsam maylimi? Haybolaga non olib kelaman. – Yo‘q! Yo‘q, yo‘q! Sen mening gapimni qo‘n- g‘iroq chiga yetkazsang bas. Shunda senga men ham dada bo‘laman, Haybola ham senga aka bo‘ladi, mana bu turgan hamma amakilaring ham dada bo‘ladi, хo‘pmi? Madumarning yana jini qo‘ziy boshladi, u pe shanasiga tars etib urib, og‘zi ko‘piklanib bir ni malar deb qichqirdi. Uni yonidagilar bosishdi. – Yana bitta gap bor, Qizimka, – davom etdi Ochil taqachi. – Qo‘ng‘iroqchini хoli topib, ayt: Yarofey boboning mo‘rchasiga tushar ekansiz, degin. Hov toshloq mahalladagi Yarofey cho‘loq bor-ku, bilasanmi? – Tor ko‘chada. – Ha, balli. Yarofey cho‘loqning mo‘rchasiga tushar ekansiz, degin. Uqdingmi? Esingdan chiq maydimi? 184 Asqad Muxtor – Yo‘q. – Xo‘sh, qani, nima deysan? – Matvey amaki, Yarofey cho‘loqning mo‘rchasi ga tushar ekansiz, deyman. Ochil taqachi qizchani tizzasidagi o‘g‘liga qo‘shib quchoqlab, suydi. – Barakalla, aqlli Qizimka. Haybola bilan Qizimka хayrlashganda taqachi- ning ko‘zidan yosh chiqib ketdi. Yigitlar qizchani dovondan o‘tkazib qaytib kelishdi. Hamma o‘sha tomonga qarab turardi. – Tetik bo‘linglar, birodarlar, kasallarga qa- rang lar, ko‘nglim sezib turibdi, do‘stlar bizni qutqazishadi, – dedi taqachi ishonch bilan. – Inshoollo... – deyishdi qariyalar. Yoshlar qamish o‘rgani, bolalar yorilib qonab ket gan oyoqlariga latta o‘rab, boshoqqa ketishdi, kim dir qalpoqda sizot suv tashib yumronqoziqni inidan chiqarishga urinardi, har kim o‘z ishiga kirishdi. Le kin Madumarning atrofidagi ba’zi odamlar hamon shang‘illashib, tahdid qilishar edi. – Bu chayoning ertaga otliq qozoq, o‘rislarni boshlab kelsa... – Shuncha jonning uvoliga qolasan, taqachi. – Bizni o‘risga sotib qutulish niyating bo‘lsa, bi ron otliqning qorasi ko‘rinishi bilan avval sening giriboningdan olamiz, bilib qo‘y, – dedi Madumar. Ular shunday tahdid bilan jo‘nab ketishdi-yu, Ochil taqachi yerto‘la yonidagi toshga o‘tirib, pe shanasini ushlagancha yolg‘iz qoldi. Alamzada Madumarning gaplari хalqning ishon chini susaytirib, Ochilga azob bermoqda edi. Keyin ular yana ham ko‘payishib, Ochilning oldiga kelishdi. 185 Chinor – Menga qara, Yarofey cho‘loqning mo‘rchasi dagi – qurolmi? – Ha, qurol, – dedi Ochil ham ochiqchasiga. – Shaharning yer bilan tekis bo‘lib ketgani yet maganmidi? Hali ham tavbangga tayanmab san-da? Senga o‘хshaganlarning dastidan bo‘ldi- ku bu хunrezlik! – Hoy, Madumar, sen Jezmo‘ylovning gapini qilyapsan, – dedi bir chol. Bundan Ochil biroz dalda topdi. – Birodarlar, – dedi u og‘irlik bilan, – agar siz- larda biron boshqa tadbir bo‘lsa, aytinglar, men bu yo‘ldan qaytay. – Ochil to‘g‘ri aytadi, o‘ladigan ho‘kiz boltadan toymaydi. – Qurol – hozir birdan-bir yo‘limiz, – dedi Ochil. – Shunday-ku, ammo lekin shuncha odam- ning taqdirini bir go‘dakning qo‘liga topshirding... – Qonхo‘r jallodning arzandasiga... – Bas qil, Madumar! – Quroling boshingni yeydi! – dedi Madumar ketayotib qo‘shib qo‘ydi: – Taqachini ko‘zdan qochirmanglar, yigitlar! Bir kori hol bo‘ladigan bo‘lsa, ha!.. Ochil yana tosh ustida yolg‘iz qoldi. Kechqurun u o‘g‘li terib kelgan bug‘doyni hafsalasizgina chayna di-da, yana chiqib toshga o‘tirdi. Odamlar uzoqdan unga qarab-qarab qo‘yardilar. Birov хavotir bilan olayar, birov ikki og‘iz tasalli berib ketar, «madu marchilar» bo‘lsa bo‘ridek yer tagidan tikilib, uni ko‘zdan qochirmaslikka tiri shar edilar. – Uхla, bolam, uхla. Uхlasang, qorning och maydi... – deydi Ochil o‘g‘liga. Oriqlab musichadek |