Xüsusi
təyinatlılar
Seyid Kazim Hüseyni
Hürr batalyonu 1982-ci ildə təşkil olundu. Onu ərsəyə
gətirməkdən ötrü çox əziyyət çəkdik. Əbdülhüseyn var-
qüvvəsini sərf etdi və nəhayət, batalyon formalaşdı.
Əvvəldən də özü komandir təyin olundu.
Batalyon qurulandan dərhal sonra Bostana getdik.
Orada bəzi iclaslar keçirdik. Uzun müzakirələrdən sonra
Çəzzabə və Malik mövqelərini təhvil almamızı söylədilər.
Briqada komandiri dedi: «Mövqeləri təyin etmək və
hazırlıqları tamamlamaq üçün üç gün vaxtınız var.
İnşallah, ondan sonra bölgəni təhvil alacaqsınız».
Həmin gün Əbdülhüseyn taqım komandirlərini çağırdı.
İbrahim Əmir Abbasi ilə birgə briqadanın qərargahına
getdik. Əmir Abbasi oranın altına-üstünə bələd idi,
bölgəni ovcunun içi kimi tanıyırdı.
156
İşimiz iki gecə uzandı. Nəzarəti, keşiyi, pusquları və
bütün bölgəni tam şəkildə öyrəndik. Bildik ki, orada hər
yer düşmənin hədəfindədir. Buna görə də, birbaş atəşlər
çox olurdu və bu, müdafiə işinə əngəl törədirdi.
Üçüncü gün batalyonu gətirmək üçün geri döndük.
Gecə gedib mövqeləri təhvil alacaqdıq. Səhər tezdən
Əbdülhüseynlə və uşaqların bir neçəsi ilə bir çadırda
oturub səhər yeməyi yeyirdik. Əbdülhüseyn hamıdan tez
qalxdı. Süfrə başında da könülsüz yeyirdi. O, iki-üç gün
idi narahat görünürdü, həmin gün isə narahatlığı pik həddə
çatmışdı. Gülərək dedim: «Bir şey olub, hacı ağa?»
Birtəhər gülümsəyib soruşdu: «Niyə ki?!»
– Çox fikirlisən.
Bir neçə saniyə susandan sonra dilləndi.
- Fəthülmübin əməliyyatından sonra Allahdan istədim
ki, daha bu müdafiə və mövqe qorumaq məsələlərinə
girməyim.
Uşaqların bir-ikisi ona qəribə baxdılar. Deyəsən, bu
sözü həzm etmək onlara ağır oldu. Sözünü davam etdirib
dedi: «Əlbəttə, vəzifəmiz nə olsa, yerinə yetirərik, amma
mən Allahdan belə istəməmişdim».
Bir az da kövrəldi.
– Deyəsən, Allah mənim duamı qəbul etməyib. Yəqin
bu bölgədə hücuma keçməyim məsləhət deyil.
Cəbhədə ən çətin iş düşmən mövqelərini tutmaq idi. O
da həmişə işlərin ən çətinini seçər, din və məktəb eşqi ilə
bütün vücudundan maya qoyardı.
Səhər yeməyindən sonra dedi: «Bütün batalyonu
toplayın, həm yaxından tanış olum, həm də söhbət edim».
Batalyonu səhər düzülüşü meydanına topladıq. Təbliğat
manqasının
uşaqları
səsucaldanları
hazırladılar.
157
Əbdülhüseyn tribunaya keçdi. Bir neçə Quran ayəsi
oxuduqdan sonra söhbətə başladı.
Söhbəti uzun oldu, təxminən bir saat çəkdi. Söhbətdən
sonra bir neçə dəqiqə uşaqların arasında oturub suallarına
cavab verdi, bəzilərinin ad-soyadlarını soruşdu və s. Bu iş
də bitəndən sonra komandir çadırına gedib oturduq.
– Mənim bu uşaqlara sözüm çox idi, amma demədim.
– Nə haqda?
– Müdafiə və bu kimi məsələlər haqqında.
– Bəs nə üçün demədin?
Dərin nəfəs aldı.
– Çünki hələ gözləyirəm ki, bəlkə bir lütf oldu və bu
gecə əməliyyata gedə bildik.
– Çox çətinləşdirmə, hacı. Biz bu gecə müdafiə
edəcəyimiz mövqeləri təhvil almalıyıq və inşallah,
alacağıq da.
Onu bu fikirdən bir az da yayındırmaq üçün dedim:
«Bundan əlavə, məgər özün demədin ki, vəzifə nə olsa,
yerinə yetirərik?!»
Söhbət əsnasında birdən uzaqdan bir motosiklet peyda
oldu. Sürətlə bizə yaxınlaşırdı. Bir az da yaxınlaşanda
Durçeyini və Əmirxanini tanıdım. Ayağa qalxıb onları
qarşılamağa getdik. Durçeyi sükanın arxasında oturmuşdu.
Bizim yanımızda saxlayıb tez aşağı endi.
– Ağa Burunsi, uşaqların hamısını topla, sözüm var.
Tez-tez danışırdı, mühüm xəbərlə gəldiyi bilinirdi.
Xəbərin nədən ibarət olduğunu soruşanda dedi: «Hamını
toplayın ki, hamınıza bir yerdə deyim».
Uşaqlar yeni dağılışmışdılar. Bir neçə dəqiqə ərzində
hamısını yenidən topladıq. Durçeyi ayağa qalxıb söhbətə
başladı. Ondan öncə xəbər barədə bir kəlmə də danışmadı.
Həmin söhbətin əvvəli hələ də yadımdadır: «Siz əzizlər elə
158
bir batalyon yaratmısınız ki, onun komandiri iradə ilə dağa
bir zərbə vursa, dağı iki yerə bölər».
Əbdülhüseynlə mən onun iki-üç addımlığında
dayanmışdıq. Bu cümləni deyən kimi bütün baxışlar
Əbdülhüseynə yönəldi. Özünü itirmədi, soyuqqanlı və
təbii şəkildə dayanmışdı. Bu zaman yavaşca gülüb
qulağıma pıçıldadı: «Gör ağa Durçeyi nə deyir! Biz hansı
dağı yarmaq istəyirik ki?! Biz hara, bu işlər hara?!»
Seyid Haşim Durçeyi bir az da danışandan sonra
Əbdülhüseyn mənə dedi: «Deyəsən, seyid bilmir ki, biz bu
Çəzzabə bataqlıqlarına gedib mövqe təhvil alacağıq».
Ağa Durçeyi hələ Əbdülhüseyni tərifləyirdi. Əlindən
gələn qədər təriflədi. Mən onun gətirdiyi xəbər haqda
düşünürdüm. Söhbət əsnasında birdən-birə əsas mətləbə
keçdi.
– Allah bizim briqadamıza lütf edib və Qüds qərargahı
tərəfindən bizə özəl tapşırıq verilib.
Bunu deyən kimi Əbdülhüseynin üzü güldü. O, sözünə
davam etdi: «Qüds qərargahı bizdən bir batalyon istəyib,
biz də briqadanın batalyonları arasından Hürr batalyonunu
seçdik».
Bir qədər dayanıb əlavə etdi: «İnşallah, sizin
batalyonunuz
bu
əməliyyatda briqadanın etibarını
qoruyacaq».
Əbdülhüseynin üzünə baxdım. Gözlərindən yaş
süzülür, ixtiyarsız olaraq ağlayırdı. Həvəslə dedim: «Duan
qəbul oldu, hacı, yenə hücumdasan».
Elə həmin halda güldü. Sevincinin həddi-hüdudu yox
idi. Batalyonun uşaqları da ruhlandılar. Ağa Durçeyinin
söhbəti bitəndən sonra tapşırığı rəsmi şəkildə batalyon
komandirinə bildirdi. Sağollaşandan və lazımi tövsiyələri
159
verəndən sonra Əmirxani ilə birgə motosikletə minib tez
uzaqlaşdılar.
Əbdülhüseyn yenidən uşaqlar önündə çıxış etdi, lakin
bu dəfə başqa halda idi. Enerjili və həvəslə danışırdı.
İstisnasız olaraq hamını ağlatdı. Həm də çox ağladıq.
Söhbətinin axırında lazımi tapşırıqlarını verib dedi: «Tez
əşyalarınızı hazırlayın. Allaha ümidlə yola düşürük».
Tez hazır olduq. Həmidiyyədə yerləşən Qüds
qərargahına getməli idik. Qərargahın başçısı Əziz Cəfəri
idi. Maşınlara minib yola düşdük.
Qərargaha çatanda böyük bir əməliyyatdan söz
getdiyini öyrəndik. Adı Beytülmüqəddəs əməliyyatı idi.
Orada çox gözləmədik. Bizi Əhvazın Beytülmüqəddəs
briqadasına göndərdilər. Nord meşəsinə doğru yola
düşdük.
Ulduzlar göyün üzünü tutanda oraya çatdıq. Briqadanın
komandiri olan cənab Kolahkəc bizi qarşıladı. Namaz
qılandan sonra işimizi müəyyən etdi və biz briqadanın
batalyonlarından birini əvəz etdik.
Axşam saat 10-11 radələrində bütün hazırlıqlar
görüldü. Keşikçiləri ayırdıq və qalanı tam hazır vəziyyətdə
istirahətə getdi. Artıq hücum əmrini gözləyirdik. Mən də
səngərə girdim.
Birdən bayırdan səs eşitdim. Ağlamaq səsi idi. Bayıra
çıxdım. Hacı istehkamın yanında büzüşüb elə yanıqla
ağlayırdı ki, adamı ağlamaq tuturdu. Qəribə halı vardı.
Çox təəccüblə ona yaxınlaşdım.
– Nə olub? Bir şey olub?
Gözlərinin yaşını sildi, başını oyan-buyana yelləyib
dedi: «Ürəyim yanır».
– Nə üçün, hacı? Bir şey olub?
Dübb Hərdan xəttini göstərdi.
160
– Yadındadır, müharibənin əvvəlində M-1 və M-2
silahları ilə buraya gəldik?! Yadındadır, necə əziyyətlə
istehkam qurduq, kisələri düzdük və səngər düzəltdik?!
Müharibənin əvvəlindəki xatirələrin canlanması mənə
xüsusi həzz verdi. Təsdiq əlaməti olaraq başımı yellədim.
O, dedi: «Yadındadır ki, o zaman bu xəttin arxasına su
buraxdıq?!»
– Hə, yadımdadır.
– O su hələ də qalıb ki, indi qamışlıq əmələ gəlib.
– Bəs nə üçün ağlayırsan?
– Bilirsən, seyid, narahatam ki, biz nə üçün iki ildən
sonra eyni yerdə olmalıyıq?! Biz indi bundan çox öndə
olmalı idik. Bizim bu qədər torpaqlarımız hələ də düşmən
əlində qalıb.
Həmişəki kimi, onun əhval-ruhiyyəsinə qibtə edirdim.
Dini və vətəni qorumaqdan ötrü bu qədər qeyrət
həqiqətən, möhtəşəm idi. Qalxıb ayaq üstə dayandı,
istehkama qədər getdi, yuxarısına çıxdı, bir qədər o tərəfə
baxıb aşağı endi. Çox narahat idi. Bunu üzündən
oxuyurdum. Birdən kövrək səslə dedi: «Get uşaqları
topla».
Heyrət içində soruşdum: «Uşaqları?! Nə üçün
toplayım?»
– Təvəssül duası oxuyaq.
Məni gülmək tutdu.
– Diqqətin haradadır, hacı?
Deyəsən, təzə özünə gəldi, ətrafına baxıb dedi: «Necə?
Niyə ki?»
– Axı bura ön xətdir. Yadından çıxıb ki, düşmənin
istehkamı ilə məsafəmiz yüz metrdən çox deyil. Uşaqları
buraya toplamaq olmaz.
Əlini alnına qoyub gözlərini yumdu.
161
– Mənə bax! Yadımdan çıxmışdı haradayıq.
Komandir səngərinə getdik. Uşaqların dörd-beşini
Təvəssül duası oxumağa çağırdı. Hamı toplaşanda özü
öndə oturub oxumağa başladı. Həqiqətən, unudulmaz gecə
idi. Səsinin yanğısı adamı vücudunun bütün dərinliklərinə
qədər yandırırdı. Duanın əvvəlindən sonuna qədər ağladıq.
Çox həyəcanlı idi. Duanın sonunda acizanə şəkildə və
zarıya-zarıya dedi: «Dua edin ki, bu əməliyyatda qələbə
çalaq, iki ildən sonra yenidən burada qalmayaq və yaxud
Allah eləməmiş, daha geridə olmayaq».
Gecəni səhərə qədər hücum əmri gözlədik. Sübh
azanından sonra da bir xəbər çıxmadı. Bütün bu müddətdə
atəş və çatışma səsləri eşidilirdi.
Təxminən səhər saat səkkizə yaxın ağa Qulampur
ratsiya ilə Əbdülhüseynlə danışdı və hücum əmrini verdi.
Ondan öncə biz bölgəyə ümumi nəzər salmışdıq.
Əməliyyatın parolunu uşaqlara dedik və az məlumatla
düşmənə doğru irəlilədik.
Qamışlıqdan keçdik. Qəribə idi, bizə doğru bir güllə də
atmırdılar. Düşmənin düşərgəsinə ayağımızı qoyanda
iraqlılar ildırım sürəti ilə qaçmağa başladılar. Hamı mat-
məəttəl onlara baxır və hansı səbəbə qaçdıqlarını
düşünürdü.
Dedim: «Böyük ehtimalla gecədən indiyə qədər
psixoloji gərginlikdə qalıblar, indi də bizi görən kimi dözə
bilməyib qaçırlar».
Birdən Əbdülhüseyn özünü bizə çatdırıb qışqırdı: «Bəs
nə üçün dayanmısınız? Gedin özünüzü çatdırın».
Özümüzə gəlib onları təqib etməyə başladıq.
Hüseyniyyə
stansiyasına
qədər
onları
qovduq,
bacardığımız qədər əsir tutduq və qənimət götürdük.
162
Orada anladıq ki, əsas işi İmam Rza (ə) briqadası və
digər qüvvələr görmüşlər. Hüseyniyyə stansiyası tərəfdən
Karun çayını keçib düşmən mövqelərini bölmüş, onlar da
Həmid qarnizonunu və bizim torpaqlarımızın böyük bir
hissəsini qoyub qaçmışdılar.
İraqlıları təqib edərkən 20-30 yanmış cəsədlə rastlaşdıq.
İmam Rza (ə) briqadasından olan məzlum şəhidlərimiz idi.
Bildik ki, ötən gecə bizimkilər bu bölgədə əvvəlcə
müvəffəq olmayıb bir neçə şəhid veriblər. Düşmən də
onların pak cəsədlərini vəhşicəsinə bir yerə toplayıb
yandırıb.
Onları görəndə Əbdülhüseynin halı tamam dəyişdi.
Cəsədlərin yanında oturub fatihə oxumağa başladı.
Gözlərindən bəlli idi ki, ağlamaq istəyir, amma uşaqların
əhval-ruhiyyəsini nəzərə alıb ağlamadı. Ona getməli
olduğumuzu söyləməsəydim, yəqin ki çox oturacaqdı.
Hüseyniyyə stansiyasında batalyonu bir yerə topladıq.
Ehtiyat tədbiri olaraq, əsirlərin qollarını bağladıq,
qənimətləri də bir yerə yığdıq. Hələ nəfəsimizi dərməmiş
Seyid Haşim Durçeyi, Abbas Şamlı və Qulampur gəldilər.
Seyid Haşim Əbdülhüseyni qucaqlayıb dedi: «Nə etdin,
ağa Burunsi, deyirlər batalyon...»
Abbas Şamlı onun sözünü davam etdirdi: «Siz qədim
Dübb Hərdan mövqeyini - iraqlıların alınmaz qalasını
aldınız».
Öz-özümə dedim: «İndi Əbdülhüseyn batalyonu
tərifləyib deyəcək ki, mövqeləri belə keçdi, filan qədər əsir
və qənimət götürdü və sair». Lakin o, istehza ilə gülüb
dedi: «Yox, qardaş, Burunsinin batalyonu mövqe tutmadı.
Biz çatanda hizbullahçı uşaqlar Allahın köməyilə mövqeyi
ələ keçirmişdilər».
163
Ətrafını göstərib dedi: «Bu Hüseyniyyə stansiyasının
əziyyətini İmam Rza (ə) briqadasının uşaqları çəkmişlər,
digər yerləri də həzrət Rəsul (s) diviziyasının uşaqları və
digərləri azad etmişlər.
Durçeyi mat-məəttəl qaldı. Digərləri kimi o da belə bir
cavab gözləmirdi.
– Lakin hər yerdə sizin qələbənizdən söz gedir.
Deyirlər ki, çox yaxşı çıxış etdiniz.
Əbdülhüseyn çəkinmədən dilləndi: «Yalan deyirlər.
Bizim batalyonumuz bir iş görməyib. İndi də hamısı
sapsağlam buradadırlar, birinin burnu da qanamayıb».
Bir qədər dayanıb sözünə davam etdi: «İndi də
Şələmçəyə doğru getmək üçün əmr gözləyirəm».
Ağa Durçeyi gülümsədi.
– Siz artıq Beytülmüqəddəs briqadasının əmrindəsiniz,
ağa Kolahkəclə danışmaq lazımdır.
***
Bütün batalyonla birgə İran qalasının yanında olan
Cüfeyr və Kuşk mövqelərinə yollandıq. Orada müdafiə
vəziyyəti alıb düşmənin əks-hücumlarını dəf etməli idik.
Gecə saat on birə qədər bir neçə başqa komandirlə məşğul
olduq, canlı qüvvəni səngərlərə böldük. Hamının qəlbi
Beytülmüqəddəs
əməliyyatında
idi.
Əməliyyatın
əhəmiyyəti bunda idi ki, hücumun avanqardı Şələmçə və
Xürrəmşəhrə sarı gedirdi. Təxminən saat on ikinin
yarısında Əbdülhüseyn briqadanın iclasından gəldi.
Düşünürdüm ki, gələndə narahat olacaq.
Gözlədiyimin əksinə olaraq, həddən artıq şad görünür,
deyib-gülürdü. Onu tanıyırdım, adətən, belə vaxtlarda
əməliyyatda iştirak edə bilmədiyinə görə narahat olurdu.
164
Batalyonun vəziyyətinə dair bir neçə sual verdi, bəzi
yerlərə baş çəkdi. Arxayın olandan sonra özü ilə
danışırmış kimi dedi: «İndi batalyona bir komandir əvəzi
lazımdır».
Gözlərim bərəldi.
– Komandir əvəzi nə üçün?
Ucadan danışırdım. İşarə barmağını burnunun ucuna
qoyub yavaşca dedi: «Sss».
Əvvəldən təxmin etmişdim ki, bu işin içində bir iş var,
amma heç nə demirdi. Nəhayət, özünə bir komandir əvəzi
təyin edib ona dedi: «Uşaqlara yaxşı bax».
O soruşdu: «Siz bir yerə gedirsiniz, hacı ağa?»
– Bir yerə gedəcəyəm, nə vaxt qayıtmağım da bəlli
deyil, amma ən geci sabah səhərə qədərdir.
Sağollaşıb getdi. Mənə də heç nə demədi.
Bir azdan bir motosikletlə gəlib dedi: «Min gedək».
Düşündüm ki, yəqin zarafat edir.
– Hara inşallah?
– İşin olmasın, otur.
Üzündə zarafat əlaməti yox idi. Çox ciddi və qərarlı idi.
Dedim: «Mövqeyimiz burada, işimiz burada - hara
gedirik?»
– Allaha şükür, hər şey yolundadır, min gedək.
Çox təəccübləndim. Əbdülhüseyn tabeliyində olan canlı
qüvvəni heç bir şəraitdə tək qoymazdı.
– Axı nə olub?
Narahat halda cavab verdi: «Sənin nə işin var?! Otur».
İstər-istəməz mindim. Bir qədər gedəndən sonra
motosikleti saxlayıb dedi ki, en aşağı.
Yerə endim. Motosikleti bir tərəfdə saxlayıb özü də
gəldi. Qaranlıqda böyük bir səngəri göstərib dedi: «Gedək,
oradan silah götürək».
165
Adətən, əməliyyatda iştirak edəndə silah götürmək
lazım olurdu. Qolumdan tutub özü ilə apardı.
– Nə etmək istəyirsən, hacı?
– Bu gecə Allahın köməyi ilə əməliyyatı bitirib
Xürrəmşəhri azad etmək planlaşdırılıb.
– Bəs bunun bizə nə aidiyyəti var?
– Aidiyyəti budur ki, biz də bu əməliyyatda iştirak
etmək istəyirik.
Ondan bu sözü gözləmirdim. Etiraz etdim.
– Axı sən Hürr batalyonunun komandirisən. Batalyona
mövqe təhvil vermişlər, özü də düşmənə yaxın həssas bir
yerdir, hər an əks-hücum ehtimalı var. Canlı qüvvənin
problemləri və min cür məsələ var. Sabah cavab verə
bilmərik. Bu, şəriət baxımından düzgün deyil.
Necə deyərlər, aşdan isti kasaya dönmüşdüm. Güldü.
– Sənin bu sözlərlə nə işin var, seyid can?! Kim deyir
ki, düzgün deyil?! Bizim batalyonumuz öz yerindədir,
komandiri də başının üstündə. Hamıya hər şeyi başa
saldım. Yalnız biz ikimiz buraya gəldik ki, qismət olsa,
Xürrəmşəhrin azadlığında əməyimiz olsun.
Məsələ mənə bu asanlığa həll olmazdı. Hər halda, onun
arxasınca gedib silah götürdük. Nəfəsini dərib dedi: «Bəli,
indi ağa Ahənini tapmalıyıq».
Narahat olsam da, lal-dinməz durdum, yenə ardınca
getdim. Ahənini tez tapdıq. Əməliyyatda iştirak edən bir
batalyonun komandiri idi. Əbdülhüseyn onunla danışıb
dedi: «Sizin batalyona iki snayperçi əlavə olundu».
Məqsədi özü ilə mən idim. Ahəni güldü.
– Məgər sizin snayperçi olmanıza imkan verərəm?!
Hacı ağa, gərək öz yanıma gələsən. Bu gecə sənin
köməyinə çox ehtiyacım var.
166
– Əziyyət vermə, hacı, mən bu əməliyyatda adi bir
döyüşçü kimi vuruşmaq istəyirəm.
Ahəni bu asanlığa əl çəkən deyildi, lakin faydası
olmadı. Axırda dedi: «Heç olmasa, gəl bizə tövsiyə ver,
hacı ağa».
– Mən istəyirəm ki, Xürrəmşəhrin azadlığında sadə bir
döyüşçü kimi iştirak edim.
Axıra
qədər
qəbul
etmədi.
Vəzifəmizi
müəyyənləşdirəndən sonra Ahənidən ayrıldıq. Digər
döyüşçülərə qatılmaq istəyəndə qolundan tutdum.
– Bir dəqiqə dayan, ağa Burunsi.
– Buyur.
– Əgər bu əməliyyatda bizə şəhidlik qismət olsa,
batalyonumuzun vəziyyəti necə olacaq? Sən haraya
getdiyini heç kəsə demədin?
– Sən arxayın ol, mən lazımi adamlara demişəm.
Sanki üzümdən nigaranlığımı oxudu, arxayın olum
deyə, sözünə davam etdi: «Sən ki bilirsən, seyid, mən heç
vaxt komandirimin əmri olmadan bir iş görmərəm».
– De görüm kimin razılığını almısan? Yoxsa
gəlməyəcəyəm.
Gedə-gedə dedi: «Gəl deyim».
Ardınca yola düşdüm.
– Mən Beytülmüqəddəs briqadasının komandiri ilə
danışmışam. Əvvəlcə qəbul etmədi, amma xahiş edəndə
icazə verdi. Mən beş-altı nəfərin icazəsini almaq
istəyirdim, o isə yalnız iki nəfərə icazə verdi və bu böyük
səadət sənə də nəsib oldu. Yəni biz indi icazə ilə gedirik.
Rahat nəfəs aldım.
– Bunu əvvəldən deyərdin. İndi arxayın oldum.
Gülümsədi və heç nə demədi. Gedib digər döyüşçülərə
qoşulduq və hücum əmri gözlədik.
167
***
Hava alatoranlıq idi. Sübh çağı güclü çatışma olmuşdu.
Bəzi yerlərdə əlbəyaxa döyüşürdük. Bıçaq və süngü ilə,
bəzən də əl qumbarası ilə düşməni cəhənnəmə göndərir,
səngər-səngər irəliləyirdik.
Əbdülhüseyni itirməməyə çalışırdım. Ərvənd çayının
kənarına və Xürrəmşəhr gömrüyünün yaxınlığına qədər
getdik. Düşmənin son səngərlərini arxada qoyurduq.
İraqlılar ya rəzalətlə qaçırdılar, ya da əllərini başlarına
qoyub təslim olurdular.
Vuruşmanın pik həddi şəhərin yaxınlığında oldu.
Uşaqlar sel kimi irəliləyirdilər. Düşmənin heç bir fəndi
onların qarşısını ala bilmirdi. Səngərlərdən tək-tük
müqavimət göstərənlər olurdu. Allahın köməyi ilə onlar da
süqut etdilər.
Xürrəmşəhr azad ediləndə günəş çıxmışdı və səhər
havasında qəribə gözəllik vardı. Bütün uşaqlar kimi mən
də özümdə deyildim. Çoxları orada torpağa oturub Allaha
ürəkdən şükür və səcdə edirdilər. Şəhərə girmək üçün
səbirsizlənirdim. Bütün əzab və işgəncələrə baxmayaraq,
Came məscidi hələ də yerində dururdu. Orada şükür
namazı qılan ilk döyüşçülərdən olmaq istəyirdim.
Şəhidlərin qanının bəhrəsini aydın şəkildə görürdüm.
Hamının gözü sevincdən yaşarmışdı.
Əbdülhüseyn
də
yerə-göyə
sığmırdı.
Çoxları
qorxmadan şəhərə qaçırdılar. Birdən silahın dəstəyini
əlimdə sıxıb qaçmağa başladım. Şəhərin içinə doğru
gedərkən birdən kimsə arxadan qolumu tutdu. Az qaldı
yıxılam. Dönüb təəccüblə baxanda Əbdülhüseyni gördüm.
Soruşdu ki, haraya?
168
O anlarda bundan qəribə sual ola bilməzdi.
– Təbii ki, şəhərə.
Soyuqqanlılıqla dedi: «Qalsın sonraya».
– Necə?! Məqsədini anlamadım, hacı.
– Gərək batalyona qayıdaq.
– İndi zarafat vaxtıdır?!
Getmək istəyəndə yenidən saxladı. Baxışından
qərarının çox ciddi olduğunu anlayıb etiraz etdim.
– İki saatdan sonra gedərik, hacı ağa. Özün deyirdin ki,
batalyonda hər şey öz qaydasındadır.
Başqa bir şey yadıma düşdü.
– Üstəlik, problem çıxsaydı da, gecə vaxtı çıxardı. İndi
gündüzdür, bir şey olmaz.
Şagirdinə nəsihət verən müəllim kimi dedi: «Yox! Mən
briqada komandirinə söz verdim ki, əməliyyat bitən kimi
ilk fürsətdə özümü batalyona yetirəcəyəm. Yəni bundan
sonrasına şəriət baxımından icazəmiz yoxdur. Nə qədər
çox qalsaq, bir o qədər yanlışdır.
Narahat və dilxor halda dedim: «Biz bir saat artıq
qalsaq, ağa Kolahkəc bir söz deməz».
– Bizim kimsə ilə işimiz yoxdur, öz vəzifəmizi
bilməliyik. Mən də bu şəhərin torpağını qoxulamağı,
öpməyi çox istəyirəm, amma sonraya qalsın.
Cəld bir motosiklet tapıb yanımda dayandı.
– Tez min, gecikirik.
Hələ də inanmırdım. Həsrətlə şəhərə baxıb yavaşca
dedim: «Mən ən azı Came məscidini yaxından görmək
istəyirdim».
Gülümsəyib dedi: «İnşallah, sonra arzuna çatarsan».
Motosikletə mindim. Məni min cür fikir incidirdi. Qaz
verdi və batalyona tərəf getdik.
169
Öz mövqeyimizə çatanda Xürrəmşəhrin azadlıq xəbəri
hələ radiodan elan olunmamışdı. Əbdülhüseyn bekar
oturmadı, bir-bir batalyonun bütün səngərlərini gəzib şad
xəbəri hamıya verdi.
***
Bir müddətdən sonra Sumar və Neftşəhr bölgəsinə
getdik. Oralarda əməliyyat olacaqdı. Bəzi səbəblərə görə,
bu əməliyyat sonradan ləğv olundu.
Bir dəfə xəbər tutduq ki, Ahəni və İmam Rza (ə)
briqadasının uşaqlarından bir neçəsi İraqın Məndəli
şəhərinə girmişlər. Güman ki kəşfiyyat məqsədilə
getmişdilər, amma qayıdanda düşmən onları görübmüş.
Çatışma zamanı Ahəninin ayağı minaya düşür və deyəsən,
güllə yarası da alır. Hər halda, şəhid olur və cənazəsi orada
qalır.
Bir neçə gecə ötdü və cəsədi gətirən olmadı. Bir gecə
Əbdülhüseyn yanıma gəldi.
– Şəhid Ahəninin boynumuzda haqqı var, biz onunla
yaxın dost idik.
Bildim ki, başında nəsə fikir var.
– Necə məgər?
– Gəl gedib onun cəsədini gətirək.
– Bölgə çox həssasdır, gərək xeyrindən keçəsən.
– Gedib yoxlayarıq, mümkün olsa, gətirərik.
– Axı deyirlər çox təhlükəli yerdədir, olmayacaq.
Fikrindən dönmədi, qərarında ciddi idi. Nəhayət, getdi
və məni də özü ilə apardı.
Əvvəlcə İmam Rza (ə) briqadasının uşaqlarının yanına
getdik, bu haqda onlarla danışdıq. Onlar da mənim
170
sözümü dedilər: «Olmaz, ağa Burunsi, biz bir neçə nəfər
göndərdik, əliboş qayıtdılar».
Lakin Əbdülhüseyn getməkdə israrlı idi.
– Cəsədə tələ qurmuşlar. Altına mina qoyublar ki, əl
vurmaq olmasın. Yeri pis yerdədir, düşmənin açıq
hədəfindədir.
– Biz bir qədər əziyyət çəkəcəyik, gətirə bilsək,
gətirərik, gətirə bilməsək, daha heç.
Nə üçün israr etdiyini bilmirdim, ancaq bilirdim ki,
səbəbsiz yerə bir şeyin ardınca getməzdi.
Həmin gecə birlikdə cəsədin bir neçə addımlığına qədər
getdik. Aramızda tikanlı məftillər vardı. Yerə uzanmışdıq.
Əbdülhüseyn yaxınlaşmaq istədi, onu saxlayıb dedim:
«Haraya, hacı?!»
Təəccüblə mənə baxdı.
– Gətirməyə gedirəm.
Belə vaxtlarda - şəhidlərin cəsədini görəndə dözə
bilmirdi; xüsusən də həmin şəhid onun dostu idisə.
– Cənazəyə əlini vursan, partlayacaq.
Cəsədin altına baxdı. Sözümə davam etdim: «Açıq
görünür ki, bu dinsizlər tələ qurmuşlar. Ona əl vursan,
ikimiz də havaya uçacağıq. Ondan sonra sağ qalsaq da,
düşmənin pusqu qurmuş səngəri işimizi bitirəcək».
Sözüm təsirli oldu. Dedi: «Uşaqlar doğru deyirmişlər.
Bir iş görmək olmaz».
Səsindən qəm-qüssə yağırdı. Bir ah çəkib başını yerə
qoydu və yavaşca dedi: «Tək getmək düzgün deyil axı,
məni də çağır, gəlim».
Bunu deyib Şəhid Ahəni ilə pıçıldaşmağa başladı.
Daxili aləmindən xəbərdar idim, şəhadət üçün nə qədər
darıxdığını bilirdim. Buna görə çox mane olmadım. Bütün
diqqətimi ətrafa yönəltdim. Bir az ondan aralanıb göz-
171
qulaq oldum. Mövqeyimiz təhlükəli idi. Amma öz-özümə
deyirdim ki, hacı haqlıdır.
Nə qədər ötdüyü yadımda deyil. Ondan ötrü narahat
idim. Bundan artıq gecikmək olmazdı. Yaxınlaşıb bunu
ona dedim. Ən əziz övladından ayrılan adam kimi güclə
razılaşdı.
Yolda sakit idi, danışmırdı. Baxışını, üzünü - bütün
vücudunu qəm-qüssə sarmışdı. Bilirdim ki, Şəhid
Ahəninin cəsədini gətirmədiyinə görədir.
– Nə üçün narahatsan?! Şəhid Ahəni indi öz savabına
nail olub. Şərait elədir ki, cəsədi gətirmək olmur, narahat
olmaqla da iş düzələn deyil.
Dərin fikrə dalmış insan kimi idi. Dodaqlarını yavaşca
tərpədib ağır-ağır dedi: «Şəhidin ailəsi əzizlərinin cəsədini
görsələr, çox yaxşı olar. Kaş birtəhər gətirə biləydik!»
– Özün şəhid olsaydın, cəsədini gətirməkdən ötrü başqa
birisinin gəlib şəhid olmasına razı olardın?
– Mənim arzum budur ki, cəsədim qalsın və heç
görünməsin; yəni məndən heç bir əsər-əlaməti qalmasın.
Nə dediyinin fərqində olmadığını görüb səhvini tutdum.
– Bəs Allah eləməmiş, şəhid olsan, sənin ailən cəsədini
görsə, yaxşı olmaz?!
Birdən özünə gəlib gülümsədi.
– Yox, əşi, biz hələ şəhid olası deyilik. İnşallah, İmam
Mehdinin (ə) qoşununda!
İki-üç dəfə də şəhadət tərzi haqda bəzi sözlər demişdi,
amma hər dəfə mövzu ciddiləşəndə tez söhbəti dəyişirdi.
Mən əmin idim ki, o, şəhid olacağı zamanı və hətta yeri də
bilir. Onun məsum imamlarla (ə) xüsusi əlaqəsinin
olduğuna da əmin idim.
***
172
Vəlfəcr-hazırlıq əməliyyatı gecəsində düşmənə hücum
nöqtəsində idik. Əbdülhüseynin atası da bizi yola salmağa
gəlmişdi. Onun yadigar şəklini də çəkdik. Əbdülhüseyn
deyirdi ki, çox istəyirəm atamı əməliyyata aparım, şəhid
olsun.
Lakin qocanın özü çox da razı deyildi. Səbəbini
soruşanda dedi: «Mən zorla yeriyirəm. Özüm gəlmək
istəyirəm, amma bilirəm ki, başqalarına yük olacağam. İki
nəfər mənim qoltuğuma girməlidir».
Hər halda, o, qalacaq, biz isə gedəcəkdik.
Gəlməyəcəyinə əmin olanda zarafatım tutdu. Qulaqları
ağır eşidirdi. Ucadan dedim: «Birdən Əbdülhüseyn şəhid
olsa, nə sifarişin var?»
Əbdülhüseyn özü gülməyə başladı. Atası isə qaşlarını
çatıb dedi: «Yox, mənim oğlum şəhid olmaz».
Əbdülhüseyn üzünü mənə tutub təbəssümlə yavaşca
dedi: «Özü əməliyyata gəlmir, yeri rahatdır deyə, elə bilir
ki, biz də rahat yerdə olacağıq».
Uşaqların hamısı qızğın söhbət edirdi. Lakin heç kim
dünyadan danışmırdı, hamının sözü şəhadətdən, axirətdən
və vəsiyyətdən idi. Sevinclərinin həddi-hüdudu yox idi.
Bəziləri hətta ağlaya-ağlaya danışırdılar.
Əbdülhüseynlə mən də bir kənara çəkildik.
Yadımdadır, Vəlfəcr-hazırlıq əməliyyatı Fəkkə bölgəsində
həssas bir əməliyyat idi. Ondan da həssas olan isə bizim
tapşırığımız idi. Biz İraqın Tavusiyyə zastavasına hücum
etməli idik. Belə zamanlarda Əbdülhüseyn hər şeydən çox
ailəsini tapşırırdı. Orada da belə söhbətlərə başladıq.
Hərdən zarafat edir, hərdən də ciddi danışırdıq.
Bir neçə dəqiqə danışdıq. Birdən bir güllə səsinə
yerimdən atıldım. Deyəsən, düşmən tərəfdən idi. Cəld səs
173
gələn tərəfə qaçdıq. Bir qocanın ağ saqqalı qana
boyanmışdı, qəlpələr ürəyini və böyrünü yarmışdı.
Vəziyyəti ağır idi, ona əl vurmaq olmurdu. Düşündüm ki,
görəsən, nə üçün hələ qanaxması dayanmayıb.
Uşaqların iki-üçü də yaralanmışdı. Onları tez arxaya
göndərdik. Onun vəziyyəti isə o qədər ağır idi ki,
tərpətmək olmurdu, ömrünün son anlarını yaşayırdı.
Əbdülhüseyn onun yanında oturdu, ehtiyatla başını
qaldırıb dizinin üstünə qoydu. Yavaşca alnından öpdü.
Qoca zəif səslə dedi: «Mən əməliyyatda şəhid olmaq
istəyirdim, amma...»
O vəziyyətdə gözləri yaşla doldu. Əbdülhüseyn onun
cümləsini tamamladı: «Amma Allah səni əməliyyatdan
öncə aparmaq istəyir».
Qoca çətinliklə nəfəs alırdı. Yenə dodaqlarını tərpətdi:
«Çox istəyirdim ki, gəlib əməliyyatda şəhid olum».
Əbdülhüseynin üzünə qəm-kədər çökdü, həm də əhval-
ruhiyyəsini qorumağa da çalışırdı.
– Ata can, mən burada səninlə bir alış-veriş etməyə
hazıram.
– Nə?
– Mən harada şəhid olsam, sənin hesabına yazsınlar,
sənin bu şəhidliyini isə mənim hesabıma.
Qocanın dodaqlarına zəif təbəssüm oturdu.
– Sən həqiqətən, buna razısan?
– Əlbəttə.
Deyəsən, qocanın o sözdən xoşu gəlmişdi. Yenə
dilləndi.
– Nə üçün?
– Çünki sənin bu yaşda buraya qədər gəlməyin mənim
bu bədənlə yüz əməliyyatda iştirak etməyimdən dəyərlidir.
174
Bura düşmənin bir neçə addımlığıdır, lakin sən Əhvazda
da şəhid olsaydın, səninlə bu alış-verişi edərdim.
Qocanı ağlamaq tutdu, taqətsiz halda dedi: «Yox,
hərənin şəhadət yeri özününkü olsun».
Mən də söz xatirinə dedim: «Hacı ağa, peşman olma,
yaxşı alış-verişdir».
– Yox, hər kəsinki özünə, hər kəsinki özünə!
Bunu
deyib
təkbir deməyə, kəlmeyi-şəhadətini
söyləməyə, Allahla və Peyğəmbərlə danışmağa başladı.
Sonra da hamını ağladan xüsusi halla həzrət Fatiməyə (ə),
mövla Əliyə (ə) və bir-bir bütün imamlara (ə) salam verdi.
Ağa İmam Mehdinin (ə) müqəddəs adına çatanda qalxıb
oturmaq istədi, amma bacarmadı. Axırda son qüvvəsi ilə
«salam olsun sənə, ey Əbu-Abdullah Hüseyn» deyib
rahatca canını tapşırdı.
Qəribə səhnə idi. Əbdülhüseyn üzünü uşaqlara tutub
dedi: «Bu, çox ibrətlidir. Belə rahat can vermək hər kəsə
nəsib olmur».
Və sonra cənazəni geriyə göndərdik.
Həmin əməliyyatda ayağım minaya düşdü və məni tez
arxa cəbhəyə göndərdilər. Bir xəstəxanada yatmalı oldum.
Sonradan öyrəndim ki, ayağımın vəziyyəti çox pisləşib və
onu kəsməkdən başqa yol qalmayıb.
Ondan sonra cəbhədə iştirak edib Əbdülhüseynlə birgə
vuruşmaq mənə nəsib olmadı.
***
Səkkiz-doqquz
ay
Məşhəddə
qalandan
sonra
vəziyyətim bir az yaxşılaşdı, protez ayaq qoydular. Bu
müddətdə Əbdülhüseyn hər dəfə məzuniyyətə çıxanda
mənə baş çəkirdi. Çox israr edirdi ki, yenidən cəbhəyə
175
gedim. Deyirdi ki, balaca bir ayağı itirmisən, birdən
şəhərdə qalmaq istəyərsən.
Zarafata deyirdim: «Bir ayaqla cəbhəyə gəlib nə
edəcəyəm?!»
– Orada qərargah var, başqa şeylər var. Sən gəl, sənə
görə iş çoxdur.
Özümün də belə niyyətim vardı. Yavaş-yavaş yenə
cəbhəyə yollandım, lakin bu dəfə işim idarələrdə idi.
Bədr əməliyyatından öncə İslamabadda Nəcəf
komitəsinin rəhbəri idim.
Bilmirəm necə oldusa, əməliyyata iki-üç gün qalmış
birdən Əbdülhüseyni görmək istədim. İşləri yoluna qoyub
İmam Cavad (ə) briqadasının qərargahına yollandım.
Qərargahın həyəti çox geniş idi. İki-üç nəfərdən
Əbdülhüseynin yerini soruşdum, bilmədilər. Nəhayət, biri
bir çardağı göstərib dedi ki, hacı ağa oradadır.
Birbaş oraya getdim. Stulda oturmuş, boynuna bir parça
dolamışdı. Əsgərlərin biri saqqalını qısaldırdı. Həmin
əsgər məni gördü, işarə ilə bildirdim ki, bir söz deməsin.
Əbdülhüseyni birdən yaxalamaq istəyirdim. O, məqsədimi
başa düşüb səsini çıxarmadı və işi ilə məşğul oldu.
Stulla məsafəm bir-iki addımdan çox deyildi.
Əbdülhüseyn əsgərə dedi ki, saqqalımı az qısaltdın,
bacardıqca çox qısalt, altını, üstünü və boynumu da yaxşı
təmizlə.
Əsgər təəccüb edib süni şəkildə güldü.
– Hacı ağa, siz adətən, saqqalınızı çox qısaltmırdınız.
Boğazın altına və yanaqların üstünə ülgüc vurmağa da
qoymurdunuz. İndi nəsə bir xəbər var?
Əbdülhüseyn güldü.
– Sən təmizlə, qalanı ilə işin olmasın.
O yenə işinə başladı.
176
– Sadəcə bilmək istəyirdik, hacı ağa. Bilməyin eybi
yoxdur.
Əbdülhüseyn stulda yerini rahatladı.
– Oğul, boğazın altı və boyun təmiz olanda əleyhqaz
yaxşı yapışır, içinə hava girmir. Belə olanda düşmən nə
qədər kimyəvi silahdan istifadə etsə də, adam müqavimət
göstərib vuruşa bilir.
Gənc əsgərin baxışından təəccübünün daha da artdığı
hiss olunurdu.
– Hacı ağa, icazənizlə bir söz demək istəyirəm.
– Buyurun.
– Biz Bəsic üzvləri öz aramızda həmişə sizin
cəsarətinizdən danışırıq. Bilirik ki, İraq başınıza mükafat
qoyub və sizi «Brusli» adlandırır.
Stulun o tərəfinə keçib yenə işinə davam etdi.
– Bu baxımdan, siz daha qorxmamalısınız.
– Təsadüfən, mən qorxuram, amma döyüşdən və
ölümdən yox. Mən boşuna ölməkdən qorxuram. Məsələn,
bir çökəkdə oturub ratsiya ilə danışıram, birdən düşmən
bir kimyəvi silah atır və mən ölürəm. Bu zaman döyüş
üçün nə etdim ki?!
Əsgər heç nə demədi.
– Əgər əleyhqazı möhkəm və səliqəli taxsam, içinə
hava girməsə, o zaman son nəfəsimə qədər vuruşar və
briqadaya başçılıq edərəm. Yaxşı bir döyüşçü gərək
bacardığı qədər öldürsün, sonra ölsün.
Həmişəki kimi onun sözlərindən həzz alırdım. Bir
briqada komandirinin, üstəlik, adı dillər əzbəri olan bir
əməliyyatçının öz əsgəri ilə belə səmimi danışığı mənə
çox maraqlı gəlirdi.
177
Onu yenə dinləmək istəyirdim, amma birdən o tərəfdə
gözüm Dərvişiyə sataşdı. O məni görən kimi qışqırdı:
«Bəh-bəh! Ağa Hüseyni!»
Əbdülhüseyn bunu eşidən kimi bərbərin çalışdığını
nəzərə almayıb cəld ayağa qalxdı. Tüklər yerə və
ayaqlarının üstünə töküldü. O vəziyyətdə yaxınlaşıb məni
qucaqladı, görüşüb hal-əhval tutduq. Dərvişi də gəldi.
Allah ona rəhmət eləsin! Gülə-gülə dedi: «Bəsdir də, ağa
Burunsi, biz də görüşmək istəyirik seyidlə».
Bir azdan Vəhidi, Ərfəi və başqa iki-üç nəfər də gəldi.
Əbdülhüseyn soruşdu: «Nə vaxtdan burada dayanmısan?»
Gülümsədim.
– Bir neçə dəqiqə olar. Sənin çıxışını dinləyirdim.
Çiynimə vurdu.
– Yaxşı görək, hələ gəlməmiş başladın. Çıxış nədir?!
Üzünü bərbərə tutdu.
– Hacı, nə üçün demədin ki, ağa seyid mənim arxamda
dayanıb?
– Özü belə istədi. Bilmirdim onu bu qədər istəyirsən,
yoxsa daha tez deyərdim.
– Qoy mənim işim bitsin, gəlirəm.
Stulda oturdu və bir neçə dəqiqədən sonra işi bitdi.
Oraya toplaşan yeddi-səkkiz döyüşçü ilə birgə komandir
çadırına getdik. Çay içib söhbət etməyə başladıq. Bir neçə
dəqiqədən sonra mənə dedi: «Elə mənim də səninlə işim
vardı. Səni Allah yetirdi».
Uşaqlarla sağollaşıb çadırdan çıxdıq. Sakit bir yerə
getdik. Oturandan sonra üzündən gülüş getdi, ciddi
görkəm alıb söhbətə başladı.
Həmin gün mənimlə təxminən bir saat yarım danışdı.
Bütün sözləri vəsiyyət idi. Hər şeydən çox ailəsini və
uşaqlarını tapşırdı.
178
– Məndən sonra sən onlara ata kimisən. Əgər
səhlənkarlıq etsən, əmin ol ki, qiyamət günü yaxandan
yapışacağam.
Hətta bəzi xırda məsələləri də deyirdi. Məsələn,
tapşırırdı ki, evdə filan şey var, onu filan yerdən götürüb
belə edərsən və s.
– Nə olub, hacı ağa, hələ yenə görüşəcəyik.
– Hər halda, vəsiyyət yaxşı şeydir.
– Sən əvvəllər də bu sözlərdən deyirdin. İnşallah,
sapsağlam qalarsan və heç bir şey olmaz.
– Yox, deyəsən, bizim növbəmiz çatıb.
Bilmirəm o anlarda Əbdülhüseyni sevdiyim üçün
həqiqəti qəbul etmək istəmirdim, yoxsa diqqətsizliyim
onun sözlərini başa düşməyə mane olurdu. O, açıq şəkildə
deyirdi ki, mən gedirəm.
Onun bu əməliyyatda şəhid olacağı üzündən də aydın
bilinirdi. Lakin hər halda, bunu qəbul etmək mənə çətin
idi. Əgər Bədr əməliyyatının onun son əməliyyatı
olacağını bilsəydim, bu asanlıqla ondan əl çəkməzdim. Ən
azı şəfaət üçün ondan quru bir söz alardım.
Sonradan qəti şəhadət xəbərini çoxlarına verdiyini
öyrənəndə qəm-qüssəm qat-qat artdı. Artıq gec olduğuna
görə heyfsilənirdim.
***
Bədr əməliyyatının qızğın çağında mənə bölgə haqda
bir raport hazırlamaq tapşırıldı. Bilmirəm özümü ön xəttə
necə çatdırdım. Daha çox Əbdülhüseyni görməyə
tələsirdim. Orada Hicazini gördüm.
– Ağa Burunsi haradadır?
– Lap öndə, hamıdan qabaqda.
179
– Gedib görə bilmərəm?
– Yox, mümkün deyil.
Çox həyəcanlı idim.
– Nə üçün?
– Vəziyyət çox mürəkkəbdir. Düşmən bir neçə dəfə
ağır əks-hücuma keçib.
Bu zaman bir nəfər qaça-qaça Hicazinin yanın gəldi,
ləhləyə-ləhləyə dedi: «Ağa Burunsi... ratsiya...»
Söz ağzında qaldı. Hicazi rabitə səngərinə qaçdı. Mən
protez ayaqla oraya çatana qədər əlaqə kəsilmişdi.
Rabitəçilərin halı pis idi. Təxmin etdim ki, Əbdülhüseynin
başına bir iş gəlib. Məsələni soruşanda dedilər ki, Burunsi,
Vəhidi, Ərfəi və bir neçə başqa komandir Xəndək
dördyolundadırlar«.
– Nə olsun ki?
– Yuxarıdan əmr verildi ki, geriyə çəkilsinlər, Hacı
Burunsi isə qəbul etmədi.
– Qəbul etmədi?!
Təəccüblü idi. Əbdülhüseyn heç bir şəraitdə
komandirinin əmrindən çıxmazdı. Dəfələrlə görmüşdüm
ki, yuxarıdan aşağıya qədər bütün komandirlərini sayıb
deyirdi: «Komandirə tabe olmaq həzrət imama tabe
olmaqdır».
Bu baxımdan, məsələ qaranlıq qaldı. Səbəbini
soruşanda dedilər: «Düşmən indi hər tərəfdən güclü
hücuma keçib. Bizim müdafiə avanqardımız düz Xəndək
dördyolunda cəmləşib. Sağ və sol cinahlardakı iki
batalyon isə hələ geri çəkilməyib. Ağa Burunsi deyirdi ki,
biz Xəndək dördyolunu boşaltsaq, digər uşaqlar ya şəhid
olacaqlar, ya da əsir düşəcəklər. Yəni onlar çoxlarının
canını xilas edirlər. Ağa Burunsi də dedi ki, son gülləyə
qədər müqavimət göstərəcəyik.
180
Həmin gün döyüş yerindən qayıdan son adam
diviziyanın kəşfiyyat komandirinin müavini Qanei idi. O,
deyirdi ki, Şəhid Burunsinin cəsədini özüm gördüm.
Çox narahat idi və özünü danlayırdı. Qanei
Əbdülhüseynin
cəsədini
qucağına
götürüb
öz
mövqelərimizə sarı gələndə düşmən onu təqib edirmiş. Bir
bataqlıqda ayağına güllə dəyir və cənazə istər-istəməz
çiynindən düşür. O da yalnız özünü zorla xilas edə bilir.
Narahat idi ki, cəsəd itkin düşəcək. Deyirdi ki, kaş ona əl
vurmazdım. Belə olsaydı, bəlkə sonralar onu gətirmək
olardı.
O anlarda Əbdülhüseynin sözünü xatırladım. Şəhid
Ahəninin cəsədini gətirməyə getmişdik. Qayıdanda
deyirdi: «Arzum budur ki, cəsədim qalsın və heç
görünməsin; yəni məndən heç bir əsər-əlaməti qalmasın».
Dostları ilə paylaş: |