ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
84 Ə li İld ırı m oğ lu qurşağadək soyunub yuyunurduq. Canımız qıpqır mızı qızarınca məhrəba ilə qurulanırdıq. Bəndalı de yir ki, ondan sonra adam quş kimi olur. Məşq eləməyin də, yeməyin də, yatmağın da, istirahətin də öz dəqiq vaxtı var. Bircə saniyə tez və ya gec olmaz. Siftəsiftə əlim tüfəngə yatmırdı. Sonra elə öyrəşdim ki, quşu gözündən vururdum. Qəməndir həmişə məni tərifl ə yirdi. Deyirdi ki, malades, Bəndalı, ananın südü saa halal olsun. Bəndalı oraları yaman tərifləyir. Deyir ki, adam elə ölübqala oralarda. Ancaq vətən şirin şeydir. Harda olsan, adamı çəkib gətirir. Bəndalı pəhləvan kimi olmuşdu. İkinci il dağ vaxtı görüşəndə gözlərimə inanmadım. Bəndalı o Bəndalı deyildi. Gördüm dos tum dal vəli sürür. Boğazı uzanıb, üzünü tük basıb, ovurdları batıb. Elə bil yatalaqdan durub. Biz bütün bu sözsöhbətlərdən sonra əsl mətləbə keçdik. Nəciyə dedim ki, sentyabra iki gün qalıb. Üzümüzə gələn ayın birindən məktəbə getməliyəm. Buralarda məktəb olsaydı, nə dərdidi?! Odur ki, ata mın yanına qayıtmalıyam. Orda məktəb var. Özü də evimizin beş addımlığındadır. Nəci ayrılmağımıza məyus olsa da, özünü şən gös tərməyə çalışırdı. Dedi ki, məktəb yaxşı şeydir. Ordan çıxan adam olur. Daşnakların evi yıxılsın. Sahibim ol saydı, mən də oxuyub bir yana çıxardım. Tay günüm bu çöllərdə keçməzdi. Nəci kədərli köks ötürüb: Allahın kərəminə şü kür, – dedi. – Yəqin yazı yazan belə məsləhət görüb. Bir halda ki, gedirsən, yaxşı oxu, – əlavə etdi. – Qoy səssorağın yaxşı gəlsin. Məşhədə, Kərbəlaya gedib gələn lərin deməsinə görə qiyamət günündə alimin mürək kəbiy nən şəhidin qanı bərabər tutulur. Bir gün elmlə məşğul olanın savabı, qırx gün ibadət eləyənin savabına bərabərdir. 85 Daş y ağan gün Nəci bu sözləri deyib əlini üzünə çəkdi: – Ancaq etibarsız olma, buralara ayağın düşəndə məni də itiribaxtararsan, – dedi. – Əsgərliyimi çəkib gələndən sonra mən də səni axtararam. Onda evim olar, səni qonaq eləyərəm, qabağında quzu kəsərəm. İstədim Qarğı bulağında, Köhnə Həsənliyə oxşa yan kənd saldığımı Nəciyə açıbdanışım və dostum dan xahiş edim ki, mənim balaca kəndimdən muğa yat olsun. Ancaq fikrimdən daşındım. Düşündüm ki, dostum üzümə vurmasa da, ürəyində məni qınayar və deyər ki, mən bunu ağıllıbaşlı oğlan bilirdim. Bu ki başdan seyrəyin biriymiş. Gör dərdimi kimə deyi rəm, ee?! Nəcinin belə düşünə biləcəyini mülahizə edib ba laca kəndimin üstünə gəlmədim. O barədə Nəciyə bir kəlmə də söz demədim. Daha doğrusu, Nəcinin mənə olan inamını qırıb, onu peşman etmək istəmədim. Nəcinin təsəvvür etdiyi kimi davrandım. Onnan gö rübgötürmüş, düşübçıxmış, yekə kişilər kimi xuda ha fizləşdim. Nəci tənhalaşdığı üçün kövrəldi. Bir neçə addım getməmişdim ki, qulağıma yanıqlı tütək səsi gəldi. Mən bir daha geri baxmadan addımlarımı yeyinlədib Nəcidən uzaqlaşdım. * * * Səhəri ata kəndimə yola düşməli idim. Dayım iş adamı olduğu üçün babamla getməli oldum. Həmin axşam qoca nənəm sapılcada əyirdək qızartdı. Sonra sacarası bişirdi. Məktəbə getməyim münasibətilə düzəltdiyi şirinliyi naxışlı xurcuna qoyub, arxayın düşdükdən sonra mənə biriki kəlmə söz dedi: 86 Ə li İld ırı m oğ lu – Get, məktəbin xeyirli olsun. Amma yaxşı oxu. Peyğəmbərimiz buyurub ki, elm Çində də olsa, arxa sınca get. Yoxsa dayın kimi?! Bir elə xərcxəsarətin qa bağında ciç eləyib qayıtdı üstümüzə. Qalada bir he sabdarlıq oxuyandan sonra məktəbin daşını biryolluq atdı. İndi o kənddə, bu kənddə hesabdarlıq eliyir. Di zini yerə qoyub axıracan oxusaydı, beş adamın biriy di, indi hamı onu barmaqla göstərirdi. Səhər çayçörəyindən sonra babam qəmər madya nın belinə aşırıldı. Sonra əlimdən yapışıb məni tərkinə aldı. Yolağadan çıxanda qocam dilinin altında nə isə deyib arxamızca bir cam su atdı. Biz Təzə Həsənlidən bir qədər aralanandan sonra Köhnə Həsənlinin kalafalıqları göründü. Başqa bir yol olsaydı, babam bəlkə də buradan at sürməzdi. Ba bam uçuq evlərə göz gəzdirib: – Erməni daşnaklarını lənətə gəlsin. Minillik kəndi gör nə günə qoyublar?! – Özözünə deyindi. – Elə bilirsən ki, onlardan az adam öldü? – Əlavə etdi. – İntəhası, gavur üstümüzü qəfil aldı. Onlar silahlanmış nizami ordu, biz də əliyalın. Otuzqırx adamın dayan doldurumu vardı. Ondan da nə çıxar? Qırmalı ilə neynəmək olar? Heç nə!. İrəlidəki dəyirmana çatanda babam: – Köhnə dəyirmandı, – dedi. – Hacı Firidunun ba bası tikdirib. Dava vaxtı necə olubsa, ermənilərin gözündən yayınıb qalıb. Ətraf kəndkəsəyin çoxu dənini burda üyüdür. – Babam bunu deyib ata bir qamçı çəkdi. Qəmər madyan qabaqdakı arxdan sıçrayıb rahat yola düzəldi. Babam bu yolları çox getmişdi. Onda cavanıdı, qoça qıdı, gücünə güc çatmırdı. Özündən deyən cahılcu hul qolunu qatlaya bilməzdi. Dünyanın dərdsərindən 87 Daş y ağan gün uzaq idi. Dolu çuvalı təkəlli götürüb ulağın belinə vu rurdu. Atı minəndə heç vaxt ayağını üzəngiyə keçir məzdi. Yəhərin qaşından yapışıb quş kimi köhlənin belinə qalxırdı. İndi həmişəki vaxtı deyildi. Saçsaq qalı ağarmışdı. Yaş onu haqlamışdı. Özünün deməsinə görə doxsanın içindəydi. Buna baxmayaraq, canı su luydu. Azarbezar nə olduğunu bilmirdi. Ağrıacısı olsa da, onu heç kəsə bildirmirdi. Üzüzə dayanan dağlar isə əsla dəyişməmişdi. Babamın cavanlığında necə idisə, elə də qalmışdı. Nə qədər qalın qar yağsa da, başını duman, çiskin alsa da, ildırımlar çaxsa da, toplartüfənglər guruldasa da, dağların halına təfavüt eləmirdi. Bu dağlar min il idi, milyon il idi məşəqqətlərə dözürdü. Bax, beləcə uca, əzəmətli, vüqarlı, laldin məz dayanmışdı. Dillənsə, bəlkə də çox şey deyərdi. Deyərdi ki, ey Tanrının yaratdıqları, qəflət yuxusun dan ayılın! Bilin və agah olun ki, bu dünyada müvəq qətisiniz. Axirət dünyasını yaddan çıxartmayın! Bəd əməllərdən çəkinin. Birbirinizə qənim kəsilməyin. Əlinizə pul, maldövlət düşəndə yolunuzdan çıxıb Tanrınıza təpik atmayın. Gözünüz dünya malından doymur. O gözlər ki, öləndə bir ovuc torpağa möhtac olur. Allahtaala sizə gecəligündüzlü, aylıulduzlu, çaylıçeşməli, aranlıyaylaqlı... bir dünya bəxş eləyib, min bir nemət qismət edib. Ancaq buna qane olmur sunuz. Qısa ömrünüzü böyükböyük təmənnalara qurban verirsiniz. Dünya binnət olandan sizə göz qo yuram. Rəzilriyakar əməllərin şahidi olduqca xəcalət çəkirəm. Həm də sizə gülürəm. İnsan kimi doğulmu sunuz. Lakin bu ada xilaf çıxırsınız. Dağlar nə qədər laldinməz görünsə də, sərin mehi ilə car çəkdiyi dərin, mənalı kəlamlarını tifil ağlımla dərk edirdim. Və onu da dərk edirdim ki, dağlar mö Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|