ƏRŞad namazali

Horadiz s

əni unutmadım... 

 

 

91 

(Qarabağ toylarının xanəndəsi) saxlayıb və Seyidin bir xanəndə kimi 

püxt

ələşməsində xalasının böyük rolu olub. 

H

əbib  Ağalar  oğlu  Sultanov(1932-2012):  -  Mənim anam 

Qüdr

ət  Göyüş  qızı  –  1873-cü ildə  Şuşa  şəhərinin Çuxur məhəllədə 

doğulub. Abış babam faytonçu olub. Şuşaya tez-tez yolu düşərmiş və 

orda qonağı, dostu Göyüş kişinin evində qalarmış. Onun qızı Qüdrət 

xanım onun xoşuna gəldiyinə görə oğlu Ağalarla evləndirir. Onların 

birg

ə yaşayışından bacılarım: - Züleyxa (1899-Əbülfətin anası), Fü-

ruz

ə  və  qardaşlarım  Aslan,  Səməd, Həmid  (1920) və  mən  (1932) 

doğulmuşam. 

Horadiz k

ənd xəstəxanasında  baş  həkim  işləyən  Talıb  Ağakişi-

yevin  h

əyat  yoldaşı  Tamara  xanım  Üzeyir  Hacıbəyovun  bacısı 

qızıdır.  Onun  əri  Talıb  həkim isə  əslən  Ağcabədidən,  Üzeyir  Hacı-

b

əyovun  yaxın  qohumudur.  Talıb  həkim bizim evdə  tez-tez qonaq 

olardı. Biz ailəlikcə onlara yaxın olmuşuq. 

Anamın əmisi oğlu Ələkbər Əliyev, Azərbaycan Dövlət Univer-

sitetind

ə  dekan,  tanınmış  alim,  (Bakıda  Nizami  və  Lermantov 

küç

əsinin kəsişməsində yaşayirdı) isə Üzeyir Hacıbəyovun xalasının 

kür

əkənidir. Odur ki, Üzeyir bəy həm bizimlə, həm də Seyid Şuşinski 

il

ə  daima  əlaqəsi  vardı  Ona  görə  Anam Qüdrətin  qaynı  “Cilid” 

Muxt

ərin bu kələyindən xəbərdar olubdu.  

Bu m

əhəllənin  tanınmış  şəxsləri  haqda  sonrakı  səhifələrdə 

m

əlumat ala biləcəksiniz. 

Orta m

əhəllənin Qarabağ şəhidləri: 

1. M

əhərrəmov Roman Firəddin oğlu; 

2. F

ərhadov Ümid Əli oğlu. 

Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin!.. 

 

QARAĞAN TƏPƏ VƏ MƏHƏLLƏSİ 

Qarağan  təpə  -  Horadiz kəndində  ilk  yaşayış  məskəni, kəndin 

m

ərkəzində, Qozlu çayın sağ tərəfində yerləşən, hündür təpəlikdir. 

“Qarağan” sözü “otlaq üçün az yararlı yer”, “yovşanlı sahə” 

“qarağanlı təpə” mənaları verir.  

Respublikamızın ərazisində özündə “qarağanlı” etnonimini əks 

etdir

ən onlarla toponim qeydə  alınmışdır.  Bunlara  nümunə  olaraq 

---

Ərşad Namazalı  

 

 

92 

aşağıdakı  coğrafi  adları  göstərmək  olar:  Qarağanlı  dağı,  Qarağanlı 

d

ərə  (Cəbrayıl  rayonu),  Qarağanlı  dağı  (Masallı  rayonu),  Qarağanlı 

t

əpə  (Lerik rayonu),  Qarağanlı  dərə  (Zəngilan rayonu) və  nəhayət 

bizim k

ənddə də qeydə alınan Qarağan təpədir. 

Qarağan təpə Horadiz kəndində ilk yaşayış məskənidir. Belə ki, 

bizim k

əndin  camaatı  təqribən 500 il  qabaq  İmam  pirinin  yanında 

yaşadıqları vaxt, təbii hadisələrdən sonra  Yadigarlılar, Namazalılar, 

Toppuzlular v

ə  Təhmirazlılar  Qarağan  təpəyə  köçmüşlər. Burada 

əvvəllər evləri təpə  ətrafında  tikmişlər və  orta hündür təpə  boş 

qoymuşlar  ki,  ev  heyvanlarını  oğurluqdan  qorumaq  üçün  münasib 

bilmişlər. 

Bir müdd

ət birgə  yaşadıqdan sonra tayfalar artımı olduğundan, 

Namazalılar  şərq təpəliklərə,  Yadigarlılar  kəndin  aşağı  cənub-şərq 

hiss

əsinə - Saqqızlı məhəlləsinə, Təhmirazlılar orta kəndə köçürlər. 

Toppuzlular is

ə Qarağan təpədə qalırlar.  

Qarağan təpədə bir neçə kənd obyektləri var idi və bunlardan da 

Poçt m

əntəqəsi, radio qovşağı, telefon məntəqəsi, Əmanət bankı və 

M

əişət evi yerləşirdi.  Bu məhəllədə  Novruzovlar, Abdinovlar, 

Quluyevl

ər,  Əzizovlar,  Abdullayevlər,  Hüseynovlar, Orucovlar, 

n

əslinin nümayəndələri yaşayırdılar. 

Qarağan təpə məhəlləsi haqda düşünəndə ilk dəfə Quluyev Qulu 

kişi yada düşür. Beləki, Qulu kişi çox qorxmaz, ürəkli və cəsur bir 

şəxs kimi kəndliləri arasında sayılıb-seçilənlərdən olub. 

Ağsaqqallar  danışırlar  ki,  günlərin bir günü, yəni XX-əsrin 

əvvəllərində  Qorqan kəndindəki dəyirmandan  Qulu  kişi  taxılı 

üyüdüb, öküz arabasında bir neçə kisə unla evə qayıdırmış, qəflətən 

Qorqanlı  Cümşüd  bəy  onun  qabağını  kəsir və  tələb edir ki, 

öküzl

ərin xoşuma gəlir onları aç ver aparacağam. 

Qulu  kişi  Cümşüd  bəyə  deyir ki, Bəy mənə  toxunma, sonra 

ziyan ç

əkərsən”.  Cümşüd  bəy ona fikir vermir və  öz  adamlarına 

öküzl

əri açdırıb dədə malı kimi aparır. 

Qulu kişi əlacsız qalıb piyada qayıdır kəndə və qonşulardan iki 

ök

üz alıb gəlir öz arabasına qoşub unlarını gətirir evinə və bu qisası 

yerd

ə qoymamaq üçün plan qurur.  

---

Horadiz s

əni unutmadım... 

 

 

93 

Üç günd

ən sonra öz əmisi  oğlanları  Fətalını  və  Seyidalını  özü  ilə 

götürüb, 

əli silahlı gedirlər Qorqana. Əmi oğlanlarının birini kəndin 

k

ənarında  qoyur,  ikincisini isə  Cümşüd  bəyə  nəzarət etməyə  və 

tapşırır ki, oyansa vurarsan.  Özü isə Cümşüd bəyin həyətinə qoyun 

saxlanan  ağıla  girib  qoyunun  birini  kəsir və  əti səbətə  qoyub, evin 

üstünd

ən bu ətli səbətini  sallayır  həyətdəki  itin  yanına.  İt  ətin iyini 

hiss ed

ən kimi qalxır səbətdəki əti yeməyə və Qulu kişi səbəti itlə bir 

yerd

ə qaldırıb yuxarıda bağlayır. 

      Sonra sakitc

ə  düşür  Cümşüd  bəyin 100-ə  qədər  malını  və 

qoyununu tövl

ədən  çıxarıb  əmisi  oğlanları  ilə  aparıb  İranda  dəyər-

d

əyməzə sataraq qayıdırlar evə.  

     S

əhər  Cümşüd  bəy  oyanıb  görür  ki,  el  köçüb  yurdu  qalıb.  Nə 

q

ədər  axtarırlarsa  mal-heyvandan həftə  ərzində  bir xəbər  çıxmır. 

Cümşüd bəy fikirləşir bunu kim edər, axır ki, Qulu kişinin sözü “Bəy 

m

ənim öküzümü aparma, ziyan çəkərsən” yadına düşür və Horadizə 

getm

əyə qərar verir. 

       

 

 

Qarağan təpənin şərq tərəfdən və Namazalı kəhrizindən görünüşü 

---