43
Milli ədəbiyyat
75
illiyi
Fazil Rəhmanzadə
1942
FEVRAL
Fazil Şamil oğlu Rəhmanzadə 1942-
ci il fevral ayının 9-da Bakıda anadan
olmuşdur. 199 saylı orta məktəbi bitir-
miş, 1961-1965-ci illərdə Azərbaycan
Dövlət Pedaqoji İnstitutunun dil və
ədəbiyyat fakültəsinin axşam şöbəsində
təhsil almışdır.
Əmək fəaliyyətinə 1959-cu ildə
“Azərbaycan bədən tərbiyəçisi” (“İd-
man”) qəzeti redaksiyasında korrektor
kimi başlamışdır. 1961-ci ildən “Bakı”
qəzeti redaksiyasında ədəbi işçi, 1966-cı
ildən sonra isə uzun müddət redaksiya-
nın Mədəniyyət və incəsənət şöbəsinin
müdiri vəzifələrində çalışmışdır.
Mətbuatda müxtəlif səpkili yazılar-
la çıxış etmişdir. Məqalə və resenzi-
yaları Azərbaycandan əlavə Moskva,
Bolqarıstan, Özbəkistan, Yuqoslaviya,
Tacikistan, Türkiyə, İran, Misir, İraq
qəzet və jurnallarında da dərc edil-
mişdir. Xüsusən onun “Jurnalistin cib
dəftərindən” rubrikası ilə çıxan səviyyəli
yazıları müəllifinə böyük şöhrət qazan-
dırmışdır.
Fazil Rəhmanzadə xeyli publisistik
kitabın müəllifidir. “Haradasa görüş-
müşük”, “Gözəlliyə açılan pəncərə”,
“Adın yadigar qalsın”, “Ömür qısa de-
yil”, “Əsrə bərabər gecə”, “Yol”, rus
dilində “Tale töhfəsi” («Дар судьбы»),
“Doqquza qədər say” və çox sayda ki-
tablar bu qəbildəndir.
Müəllifin Azərbaycan incəsənət
və mədəniyyətinin ən görkəmli
nümayəndələrinə
həsr olunmuş
irihəcmli kitabları, habelə çox önəmli
yaradıcı sənət adamlarından söhbət
açan sanballı məqalə və resenziyaları
oxucular tərəfindən maraqla qarşılan-
mışdır. “Nəsibə Zeynalova”, “Nəğmə
dolu könül” (Zeynəb Xanlarova haqqın-
da), “Oxuyan ürəkdir” (Lütfiyar İmanov
haqqında),“Sənətkar qüdrəti” (Şəmsi
Bədəlbəyli haqqında), “Bədəlbəylilər”,
“Sən olmasaydın...” (Müslüm Maqo-
mayev haqqında) və s. kitabları monu-
mental yaradıcılıq məhsullarıdır.
1994-cü ildə Vaşinqtonun
“Caan book” şirkətinin nəşr evi
F.Rəhmanzadənin “Sən mənimsən,
Azərbaycan” kitabını ingilis dilində
amerikalı oxuculara çatdırmışdır.
Həmin əsər Azərbaycan tarixinin, var-
lığının real məna daşıyan dövrlərinə
diqqəti yönəldir.
Dövri mətbuatda mütəmadi olaraq
Fazil Rəhmanzadə yaradıcılığını, onun
mətbuat tariximizdə, xüsusən publi-
sistikamızda mövqeyini, yerini çox
yüksək dəyərləndirən çoxsaylı resen-
ziyalar və rəylər dərc edilməkdədir.
Akademik Urxan Ələkbərovun, profes-
sorlar Gülnaz Abdullazadənin,Kamran
Məmmədovun, Qulu Xəlilovun, Xalq
artisti, rejissor Vasif Babayevin və
digərlərinin “Exo”, “Zerkalo”, “Xalq
qəzeti”, “Respublika”, “525-ci qəzet”
və s. mətbuat orqanlarında çıxan san-
ballı qeydləri, məqalə və resenziyaları
buna misaldır.
O, ilhamlı yaradıcılıq fəaliyyətini
yenə də gənclik eşqi ilə davam etdirir.
Son illərdə onun “Yol” (ikinci hissə),
“Bu isimdə bir can...” (iki kitab) kimi
fundamental bədii-publisistik əsərləri
işıq üzü görmüşdür.
Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və
İncəsənət Universitetinin və Qərb Uni-
versitetinin professoru, Azərbaycan
Milli Yaradıcılıq Akademiyasının filo-
logiya elmləri doktorudur.
Fazil Rəhmanzadənin yaradıcı-
lığı layiqincə qiymətləndirilmişdir.
O, Azərbaycanın Respublikasının
“Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adı-
na layiq görülmüş, “Qızıl qələm”, “Dan
ulduzu”, “Humay”, habelə H.B.Zərdabi
adına mükafatlarla təltif edilmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Bu isimdə bir can...:
Azərbaycanın XX yüzildəki
intibahı ilə bağlı tarixi-
nəzəri, bədii-sənədli,
publisistik qeydlər
/F.Rəhmanzadə; məsl.
və baş red. R.Hüseynov;
red. Ş.Rəhmanzadə.-Bakı:
[Apostroff MMC], 2015.-
K.1.-583 s.
Böyük yaşantının naxış-
ları: Xalq rəssamı Tahir
Salahovun həyatına bir
baxış = Узоры большой
жизни: взгляд на жизнь
народного художника
Таира Салахова
/F.Rəhmanzadə; bur.
məs. T.Salahov; red.:
O.Şıxəliyev, F.Qurbanova.-
Bakı: İndigo, 2008.- 135 s.
Lütfiyar İmanov: ömür
yollarından məqamlar,
yaradıcılıq səhifələri
/F.Rəhmanzadə; elmi
red. R.Zöhrabov; red.
F.Qurbanova.- Bakı:
Zərdabi LTD MMC NPM,
2008.- 224, [35] s.
Yol: tarixi-publisistik
qeydlər /F.Rəhmanzadə;
red.: Ş.Rəhmanzadə,
F.Qurbanova.- Bakı:
Azərnəşr, 2012.- K.II.-
672 s.
Yazıçı-publisist
9
44
Milli ədəbiyyat
100
illiyi
Yusif Əzimzadə
1917-1984
FEVRAL
Yusif Əhmədulla oğlu Əzimzаdə
1917-ci il fevral ayının 22-də Bakıda
anadan olmuşdur.
1930-1937-ci illərdə natamam orta
məktəbi bitirib N.Nərimanov adı-
na Sənaye Texnikumunun elektrik-
mexanika şöbəsində təhsil almışdır.
1934-1937-ci illərdə həm də Bakı
şəhər rayonlarının elektrik yarımstansi-
yalarında işləmişdir.
Tələbə ikən şeirləri “Ədəbiyyat”,
“Gənc işçi”, “Yeni yol” və “Azərbaycan
gəncləri” qəzetlərində müntəzəm çap
olunmuşdur. Əsərləri müstəsna hallarda
“Ə.Yusif”, yaxud “Y.Əhədoğlu” imza-
ları ilə nəşr edilirdi.
1937-1939-ci illərdə Bakı hərbi
məktəbini leytenant rütbəsi ilə bitirmiş-
dir. Qərbi Ukraynanın azad olunmasın-
da, ağ finlərə qarşı döyüşlərdə iştirak
etmişdir.
1940-cı ildə xəstəliyinə görə tərxis
olunmuş, iki il “Abşeron kolxozçusu”
qəzeti redaksiyasında ədəbi işçi, katib,
1942-1944-cü illərdə isə “Ədəbiyyat
qəzeti”ndə, “İnqilab və mədəniyyət”
jurnalında ədəbi işçi, Nəsr şöbəsinin
müdiri vəzifələrində çalışmışdır.
1944-1945-cü illərdə Azərbaycan
KP MK yanında Partiya Tarixi İns-
titutunun Böyük Vətən müharibəsi
şöbəsində baş elmi işçi, 1945-1947-ci
illərdə M.Qorki adına Bakı Gənc Ta-
maşaçılar Teatrında ədəbi hissənin şöbə
müdiri, 1948-1951-ci illərdə “İnqilab və
mədəniyyət” jurnalında tənqid şöbəsinin
müdiri, 1951-1952-ci illərdə Azərnəşr
və Uşaqgəncnəşrdə Bədii ədəbiyyat
şöbəsinin redaktoru, “İnqilab və
mədəniyyət” jurnalı, sonra “Ədəbiyyat
qəzeti” redaksiyalarında məsul katib,
“Göyərçin” jurnalının məsul redaktoru,
“Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin baş
redaktoru, 1966-1971-ci illərdə “Ul-
duz” gənclik jurnalında redaktorəvəzi,
Azərbaycan Yazıçılar Birliyində bədii
tərcümə üzrə məsləhətçi, 1971-1978-
ci illərdə “Ədəbiyyat və incəsənət”
qəzetində baş redaktor olmuşdur. 1971-
ci ildə Bakı şəhəri və 26 Bakı Komissarı
adına rayon Sovetinin deputatı seçilmiş-
dir.
1957-ci ildə “Anacan” pyesinə görə
musiqili teatrların ümumittifaq festi-
valının laureatı diplomuna layiq gö-
rülmüşdür. Keçmiş SSRİ respublikala-
rının teatrlarında “Çiçəklər səltənəti”,
“Anacan”, “Nəsrəddin”, “Aprel
səhəri” və “Qonşular” dram əsərləri
səhnəyə qoyulmuşdur. Onun tərcümə
etdiyi pyeslər (Konstantin Simono-
vun “Rus məsələsi”, Sergey Mixal-
kovun “Qırmızı qalstuk”, Y.Soloviçin
“Qəribə dilənçi”, O.Bodıkovun “Qa-
raqum faciəsi”, Ş.Xusainovun “Anam
gəldi”) Azərbaycan teatrlarında
səhnələşdirilmişdir.
“Pravda”, “İzvestiya”, “Trud” və
“Literaturnaya qazeta” kimi mərkəzi
qəzetlərdə müntəzəm çıxış etmişdir.
Ümumittifaq Yazıçılar İttifaqının V
qurultayına nümayəndə seçilmişdir.
Moldaviyada Azərbaycan mədəniyyəti
günlərində (1960), Bryansk, Voroşilovq-
rad və Qərbi Sibirin Tümen vilayətində
Sovet ədəbiyyatı günlərində (1970,
1973, 1974) iştirak etmişdir. SSRİ me-
dalları və Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət
Heyətinin Fəxri fərmanları ilə təltif edil-
mişdir. 1979-cu ildə Azərbaycan SSR-in
“Əməkdar incəsənət xadimi” fəxri adına
layiq görülmüşdür.
Yusif Əhmədulla oğlu Əzimzаdə
1984-cü il mart ayının 6-da Bakıda vəfat
etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Həmişə borcluyuq: bədii-
sənədli nəsr, publisistika
/Y.Ə.Əzimzadə; [red.
S.Hüseynova].- Bakı:
Yazıçı, 1980.- 284 s.
O, qərib deyildi: roman
/Y.Ə.Əzimzadə; [red.
M.Zeynalov].- Bakı:
Gənclik, 1981.- 269, [3] s.
Mənim mahnılarım:
[povestlər və hekayələr]
/Y.Ə.Əzimzadə.- Bakı:
Azərnəşr, 1976.-302 s.
Unutmayın
/Y.Ə.Əzimzadə; [red.
R.Hacıyeva].- Bakı:
Gənclik, 1973.- 122 s.
Əhmədov, T. Yusif
Əzimzadə //Əhmədov T.
Azərbycan yazıçıları XX-
XXI yüzillikdə: ensiklope-
dik məlumat kitabı
.- Bakı,
2011.- S.999-1000.
İ n t e r n e t d ə
arxiv.az/az/salamnews.
org/9856417
kitabmoz.com/pa_tercu-
emci/yusif-əzimzadə
Yazıçı
22
65
illiyi
FEVRAL
22