Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)
İlin sonunda əldə edilən nəticələr və onların indikatorları
Yüklə 0,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Riy. XI.2. Müxtəlif üsullarla həqiqi ədədlər üzərində əməlləri yerinə yetirir və onların nəticələrini qiymətləndirir.
- Riy. XI.3. Təhlil-əsaslandırmanın müxtəlif üsullarından istifadə edir.
- ), çevrilən çevrilmələri yerinə yetirir, yəni şifrələnmiş „açarı“ tapmaq üçün evklid alqorifmindən istifadə edir; kalkulyator və ya kompüterdən istifadə
- Riy. XI.7 Problemlərin həlli və modelləşdirmə zamanı diskret riyazi anlayışlar və aparatdan istifadə edir.
Riyaziyyat 2009 İlin sonunda əldə edilən nəticələr və onların indikatorları İstiqamət: Ədədlər və əməllər Riy. XI.1. Ədədlərin müxtəlif müsbət sistemlərini / həqiqi ədədlərin çoxluqlarını bir-biri ilə əlaqələndirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: rəqəm kodlarından /texnologiyalarından misallar gətirir; ədədin müxtəlif müsbət sistemdə • yazılışını bir-biri ilə əlaqələndirir (məsələn, ikili müsbət sistemdə yazılan ədədi onluq müsbət sistemdə yazır) praktiki məsələ ilə əlaqədar hesablama kontekstində irrasional ədədin rasional ədədlərinin • ardıcıllıqlarla yaxınlaşdırmasını nümayiş etdirir (məs., Neperin e ədədi) sonsuz böyük və sonsuz kiçik kəmiyyətlərin, onlar üzərində əməllərin və əməllərin • nəticələrinin şərhini edir rasional və irrasional ədədlər arasında, onların müsbət sistemdə yazılışı fərqlərini müzakirə • edir Riy. XI.2. Müxtəlif üsullarla həqiqi ədədlər üzərində əməlləri yerinə yetirir və onların nəticələrini qiymətləndirir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: həqiqi ədədlər üzərində əməlləri (eləcə də dərəcəni və loqarifmi) təşkil edən ifadələri • sadələşdirir və ya əməllərin xassələri, ardıcıllıqları və onların arasında əlaqədən istifadə etməklə əhəmiyyətini tapır riyazi əməllərin nəticələrini verilən dəqiqliklə tapır; ifadə üzvlərinin yuvarlaqlanması ilə • yaranan nəticənin dəyişikliyi və ya yanlışlığın dəqiqliyini müzakirə edir məsələnin kontekstini nəzərə almaqla seçir ki, daha məqsədəuyğun nədir, əməllərin nəticəsinin • qiymətləndirilməsi, onun yaxınlaşdırılması və ya dəqiq əhəmiyyətinin tapılması həqiqi ədədlər üzərində yerinə yetirilən hesablamaların (eləcə də sadə hallarda kök və • loqarifm) nəticəsinin adekvat şəkildə yoxlanılması üçün qiymətləndirmənin müxtəlif üsullarını seçir Riy. XI.3. Təhlil-əsaslandırmanın müxtəlif üsullarından istifadə edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: məsələnin həlli və ya ədədlər haqqında sadə düsturları isbat etdikdə (məs., •
verməklə isbat edir ki, 2 irrasional ədəddir) qarşılığa yol verilən metoddan istifadə edir Riy. XI. - 2 Riyaziyyat 2009 ədədlərin xassələri və ya ədədi qanunauyğunluq haqqında fərziyyələr arasında xüsusi/ümumi • növ yanaşmaları formalaşdırır və təsvir edir, söylənilən fikirlərin düzgünlüyünü yoxladıqda/ əsaslandırdıqda ifadə üsulundan istifadə edir miqdar üzrə müzakirə nümunəsində müzakirə xəttinin və yekun hissəsinin analizini edir, • onun zəif və güclü tərəflərini qeyd edir (məs., müzakirəni daha inamlı etmək üçün verilən sənədlərdən hansı birini əlavə edərdi / və ya hansı onu daha çox şübhə altına qoyardı?) Riy. XI.4. Praktiki fəaliyyətdən irəli gələn problemləri həll edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: prakitiki işdən və ya elmin müxtəlif sahələrindən gələn məsələləri həll etdikdə (məs., •
dərəcəsi və loqarifmindən, dərəcə və loqarifm xassələrindən istifadə edir çoxluğun dəyişkən sürətini təsvir etdikdə uyğun vahidləri müəyyən edir və onlardan istifadə • edir; müxtəlif vahidlər arasında uyğunluğu təyin edir informasiyanın şifrələnməsi ilə əlaqədar hesablamaları yerinə yetirir və informasiyanın • şifrələnmə-oxunmasını ona məlum olan alqorifmlərdən istifadə etməklə icra edir (məs., ( ) (mod )
f x a x b n = ⋅ +
), çevrilən çevrilmələri yerinə yetirir, yəni şifrələnmiş „açarı“ tapmaq üçün evklid alqorifmindən istifadə edir; kalkulyator və ya kompüterdən istifadə etməklə həmin proseduru nümayiş etdirir) Məzmun Həqiqi ədədlərin altsistemləri (rasional və irrasional ədəd çoxluqları) 1. Müxtəlif müsbət sistemlər və onlar arasında əlaqələr 2. Müxtəlif növdə verilən ədədlərin müqayisəsi/düzülüşü 3. Həqiqi ədədlər üzərində cəbri əməllər 4. Həqiqi ədədlərin yuvarlaqlandırılması və riyazi hesablamaların nəticələrinin qiymətləndirilməsi, 5. riyazi əməllərin nəticələrinin təqribi əhəmiyyətinin tapılması Ədədin dərəcəsi və loqarifmi (istənilən köklə) 6.
Qalıq hesabının elementləri 7.
Sonsuz böyük və sonsuz kiçik çoxluqlar və onlar üzərində əməllər (dəqiq olmayaraq) 8.
Ardıcıllığın həddi (dəqiq olmayaraq) 9.
Riy. XI. - 3 Riyaziyyat 2009 İstiqamət: Qanunauyğunluq və cəbr Riy. XI.5 Real vəziyyətin modelləşdirilməsi və onun öyrənilməsi üçün funksiyalardan və onların xassələrindən istifadə edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: real prosesin modelləşdirilməsində funksiyalardan (triqonometrik, düz xətt məntəqələri ilə, • pilləli, göstəricili, loqarifmik) və onların xassələrindən istifadə edir real proses/vəziyyət kontekstində funksiyanın sıfrlarını, funksiyanın maksimum/minimumunu • şərh edir, hansı ki, bu funksiya ilə təsvir edilib real vəziyyətlə əlaqədar məsələlərdə (məs., •
istifadəsi) düz xətt funksiyasının maksimum/minimumunu axtardıqda müstəvi üzərində düz xətt optimizasiya metodlarından istifadə edir Riy. XI.6 Funksiya/funksiyalar qrupunun xassələrini öyrənmək üçün qrafiki, cəbri metodlar və ya texnologiyalardan istifadə edir Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: funksiyaların xassələrini təyin etmək üçün qrafikin həndəsi əlamətlərindən istifadə edir • (koordinat oxunun paralel düz xəttə doğru simmetrikliyi, koordinatların başlanğıcına qarşı mərkəzi simmetriklik, paralel köçürməyə qarşı simmetriklik) artma/azalma, əlamətin daimiliyi, dövriliyi/mərhələsi, kökləri, böhranları kimi funksiyanın • xassələrini təyin etmək üçün uyğun qrafiki, cəbri metodlardan və ya texnologiyalardan istifadə edir (triqonometrik, düz xətt məntəqələri ilə, pilləli, göstəricili, loqarifmik) ) funksiyanın parametrlərinin dəyişikliyinin funksiyanın qrafikinə nə kimi təsir göstərdiyini • təsvir edir Riy. XI.7 Problemlərin həlli və modelləşdirmə zamanı diskret riyazi anlayışlar və aparatdan istifadə edir. Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird: elə bir strukturları adlandırır (məs., •
təsvir etdikdə silisilə qaydasından istifadə etmək mümkündür; belə bir strukturu təsvir etmək üçün silisilə qaydasından istifadə edir düsturları isbat etdikdə, uyğun hallarda, riyazi induksiyadan istifadə edir (eləcə də riyazi/ • həndəsi proqresiya ilə əlaqədar bəzi düsturları almaq üçün ) variantları hesablamaq, planı/cədvəli təyin etmək, optimizasiyanın diskret məsələlərini həll • etmək üçün ağacabənzər diaqramlardan və ya qrafalardan istifadə edir Riy. XI. - 4 Yüklə 0,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|