Giriş (Ümumtəhsil məktəbində riyaziyyatın tədris konsepsiyası)



Yüklə 0,71 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə25/31
tarix02.01.2018
ölçüsü0,71 Mb.
#19548
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   31

Riyaziyyat

2009

Məzmun

Triqonometrik, düz xətt məntəqələri ilə, pilləli, göstəricili, loqarifmik funksiyalar; təyin 

1. 

oblastı və əhəmiyyətlər çoxluğu; artma/azalma, əlamətin daimilik intervalları



Funksiyanın dövriliyi və mərhələsi

2. 


Funksiyanın qrafikinin həndəsi xassələri

3. 


Müstəvi üzərində düz xətt proqramlı məsələlər 

4. 


Riyazi induksiya və onun ədədi ardıcıllığın ümumi üzvünün düsturunu almaq üçün istifadəsi 

5. 


(məs., riyazi/həndəsi proqresiya)

Istiqamət: Həndəsə və məkan anlayışı

Riy. XI.8  Vektorlar üzərində əməlləri yerinə yetirir və həndəsi və təbiət 

      

elmləri problemlərini həll etdikdə vektorlardan istifadə edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

vektorlar üzərində əməllərin (toplama, skalyar hasil, skalyarın vektora vurulması),  vektorun 

uzunluğu və istiqamətinin və onların xassələrinin həndəsi və fiziki şərhini edir



 həndəsi qanunları isbat etmək və müstəvi üzərində  ölçülərini təyin etmək üçün vektorlardan 

istifadə edir



vektorlar və vektorlar üzərində əməlləri ifadə etmək üçün koordinatlardan istifadə edir



Riy. XI.9  Həndəsi qanunu sübut etdikdə deduktiv/induktiv müzakirədən və  



      

ya cəbr texnikasından istifadə edir.  

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

verilən həndəsi qanunlar arasında məntiqi əlaqələri 



(„irəli gəlir“) tapır; deduktiv və induktiv 

müzakirədən istifadə edir

bəzi həndəsi qanunları ümumiləşdirir; hipotezi formalaşdırır və onu  sübut edir/inkar edir 

(eləcə də riyazi induksiyadan istifadə etməklə; məs., müstəvi üzərində və məkanda Eyler 



düsturu)

həndəsi qanunları sübut etmək üçün cəbri çevrilmələrdən istifadə edir

Riy. XI. - 5




Riyaziyyat

2009

Riy. XI.10  Həndəsi çevrilmələri araşdırır və xarakterizə edir və həndəsi  

      

problemlərin həllində onlardan istifadə edir 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

verilən  həndəsi  çevrilmədə  (çevrilmənin  invariantları)  həndəsi  fiqurun  dəyişməyən 

xarakterlərini sadalayır



  fiqurlar  haqqında  müxtəlif  göstəricilərdən  istifadə  etməklə  (məs., 



fiqurların  ölçüləri, 



fiqurların təpələrinin koordinatları, fiqurların elementləri arasında cəbri uyğunluqlar) 

iki həndəsi fiquru isbat edir və ya inkar edir

verilən çevrilmə və ya çevrilmə növünə qarşı 



 iki həndəsi fiqurun ekvivalentliyini isbat edir 

və ya inkar edir 

müstəvi üzərində dekart koordinatlarının vasitəsilə fiqurun həndəsi çevrilməsini (hərləndiyi 

halda – yalnız π/2-nin tam bölünən bucağı ilə) ifadə edir



koordinatlarda verilən həndəsi çevrilmənin mümkün növünü (paralel köçürmə, başlanğıca 

doğru mərkəzi simmetriya, koordinat oxlarına doğru ox simmetriyası) sadalayır



Riy. XI.11  Məkan  fiqurunu öyrənmək üçün məkan fiqurlarının   

 

      

parçalarından və proeksiyasından istifadə edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

məkan fiqurunun kəsişməsinin mümkün formasını müzakirə edir və məkan fiqurunun verilən 

kəsişməsini qurur



verilən paralel proeksiya zamanı fiqurun proeksiyasını tapır 

məkan fiqurunun mümkün formasını onun kəsişməsi/kəsişmələrinə əsasən müzakirə edir



fiqurun əksinə əsasən paralel proeksiyası zamanı fiqurunun mümkün formasını müzakirə 

edir


Məzmun

Məkanda  düz  xətlər  arasında,  düz  xətt  və  müstəvi  arasında,  müstəvilər  arasında 

1. 

münasibətlər 



Vektorlar və onlar üzərində əməllər (toplama, skalyar hasil, skalyarın vektora vurulması)

2. 


Vektorlar və vektor əməllərinin koordinatlarda ifadəsi

3. 


Müstəvi üzərində həndəsi çevrilmələr: yerdəyişmələr və uyğunluq çevrilmələri

4. 


Fiqurun (çoxbucaqlının, dairənin) invariantları həndəsi çevrilmələrə doğru

5. 


Məkan fiqurunun kəsişməsi və proeksiyaları

6. 


Riy. XI. - 6


Riyaziyyat

2009

Istiqamət: Göstəricilərin analizi, ehtimal və statistika

Riy. XI.12  Verilən məsələnin həlli üçün lazımi göstəricilər tapır. 

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

göstəricilərin toplanılmasının uyğun vasitələrini  (ölçmək, müşahidə etmək, verilən respondent 

qrupunun hazır anket vasitəsilə sorğusu, göstəricilərin başqa-başqa mənbələrindən göstəricilərin 



toplanılması) seçir və onlardan istifadə edir

respondentləri məyyən edir, sualvermənin uyğun formasını seçir (açıq suallar, qapalı suallar, 

xanaların qeyd edilməsi, şkala üzərində qeydlər), sadə anket tərtib edir və göstərciləri toplamaq 



üçün ondan istifadə edir

məsələni  öyrənmək  üçün  uyğun  eksperimentin  planını  təqdim  edir,  eksperiment  aparır  və 

göstəriciləri toplayır.



Riy. XI.13  Verilən məsələni münasib forma ilə həll etmək üçün göstəriciləri  

      

təqdim edir və onları şərh edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

göstərcilərin təqdim edilməsinin uyğun qrafik formalarını seçir, öz seçimini əsaslandırır, 

cədvəlləri/diaqramları (eləcə də intervallar sinfinə qruplaşdırılan göstəricilər üçün) qurur 



və izah edir

tezliklərin bölünməsini tərtib edir, onu qrafik forma ilə təqdim edir və onu mütənasiblik, 

modaların sayı, parçalanma və digər əlamətləri vasitəsilə təsvir edir



bir qrafik forma ilə təqdim olunan göstəriciləri fərqli qrafik forma ilə təqdim edir və hər bir 

formanın münasib və münasib olmayan tərəflərini göstərir



diaqramın yanlış şərhlərini və ya düzgün qurulmayan / tərtib edilməyən diaqramları təyin 

edir, izah edir və nöqsanını düzəldir.



Riy. XI.14  Ehtimal modelinin vasitəsilə təsadüfiliyi təsvir edir.

Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:

təsadüfi  eksperimentin  elementar  hadisə  məkanını  təsvir  edir,  müstəqil  hadisələrin 

ehtimallarını hesablayır (eləcə də cəmin ehtimal düsturundan istifadə etməklə) 



kombinator analizdən istifadə etməklə mürəkkəb hadisələrin ehtimallarını hesablayır

 təsadüfi eksperimenti aparmaq üçün bir qurğunu başqa ona ekvivalent  qurğu ilə əvəz edir 



və seçimini əsaslandırır.

 

Riy. XI. - 7




Yüklə 0,71 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   31




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə