FBT
lav l r
141
b, s, d v e h rfl ri bölm nin (bir r q m) sıra nömr si il ba lanan say kodu il mü aiy t olunur,
sonra ikinci s viyy (iki r q m), ardından üçüncü v dördüncü
21
(h r birin bir r q m olmaqla)
s viyy l r m l g lir.
M s l n, orqanizmin funksiyalarının t snifi növb ti kodalara malikdir:
b2
duy u funksiyaları v a rı
(birinci
s viyy nin i ar si)
b210
görm
funksiyaları
(ikinci
s viyy nin i ar si)
b2102
görm keyfiyy ti
(üçüncü
s viyy nin i ar si)
b21022 kontrast
h ssaslıq
(dördüncü
s viyy nin i ar si)
stifad çinin t l batlarından asılı olaraq, h r bir s viyy d uy un kodların ist nil n r q mi
istifad edil bil r. F rdin v ziyy tinin t sviri üçün h r bir s viyy d bir koddan daha artıq
koddan istifad etm k m qs d uy un ola bil r. Kodlar müst qil v qar ılıqlı laq li ola bil r.
FBT-da insan sa lamlı ının göst ricil ri t snifat t rkibin aid olan bir çox domenl rin kodları il
veril bil r.
Bölm l r s viyy sind mövcud kodların maksimal sayı 34 ola bil r (m s l n, orqanizmin
funksiyalarının – 8 kodu, orqanizmin strukturlarının – 8 kodu, realla dırma – 9 kod, potensial
qabiliyy t – 9 kod), ikinci s viyy d – 362. Üçüncü v dördüncü s viyy l rd t snifatın tam
versiyasını t svir ed n 1424 kod mümkündür. Real h yatda FBT-d n istifad zamanı
detalla dırılmanın ikinci s viyy sin (3 r q m) q d r v ziyy tin adekvat qiym tl ndirilm si üçün
3-d n 18- q d r kodlardan istifad etm k lazım g l c k. Ad t n daha traflı 4 s viyy li versiya
xüsusi t dqiqatlar üçün n z rd tululmu dur (m s l n, heriatriya v ya psixiatriyada
reabilitasiyanın effektivliyinin t dqiqind ).
ki s viyy li t snifat is geni t dqiqatlarda v
müalic nin s m r liyinin qiym tl ndirilm sind istifad edil bil r.
Domenl r hadis nin qeydiyyat nöqt si olan hazırki ana (y ni görül nin t sbit edilm si anına)
uy un olaraq kodla dırılmalıdır. Lakin prosesin zaman rzind inki afı trayektoriyasının t svir
edilm si üçün v öz mahiyy ti etibarı il zaman daxilind d f l rl kodla dırmadan istifad
edilm si mümkündür. Onda istifad çil r öz kodla dırma üsullarını v istifad edil n zaman
ç rçiv l rini bir-birin uy unla dırmalıdırlar.
Bölm l r
H r bir t snifat t rkibi – ümumi kateqoriya v spesifik m nalara malik bölm l rd n v domen
ba lıqlarından ibar tdir.
M s l n orqanizmin funksiyalarına aid edil n Bölm 1-d bütün qli funksiyalar t svir
edilm idir.
21
Yalnız orqanizmin funksiyalarının v strukturlarının t snifatı dörd s viyy li detalla dırmadan ibar tdir.
lav l r
FBT
142
Bloklar
Bölm l r bloklara bölünür. M s l n, F allıq v i tirak t snifatının 3-cü bölm si olan - ünsiyy t
üç blokdan ibar tdir: ünsiyy t zamanı m lumatların d rk olunması (d310-d329), ünsiyy t –
m lumatların t rtib olunması v
rh edilm si (d330-d349), rabit vasit l rind n v ünsiyy t
texnikalarından istifad etm kl söhb t v ünsiyy t (d350-d369). Bloklar rahatlıq üçün
ayırılmı lar v onlar t rkib hiss si deyil v adi halda kodla dırma m qs di üçün istifad
edilm m lidir.
Kateqoriyalar
H r bir bölm ç rçiv sind ayrıca iki, üç, dörd –s viyy li kateqoriyalar vardır. Onlar müvaifq
kod seçm y köm klik ed n qısa t yinl r , müvafiq daxil edilm l r v çıxarılmalara malikdir.
T rifl r
FBT yerli v ya jarqon t rifl rin ksin olaraq, sa lamlıq kateqoriyalarına v sa lamlıqla ba lı
kateqoriyalara praktiki t rifl r verir. Bu t rifl r h r bir domenin h miyy tli atributlarını t svir
edir (m s l n, keyfiyy t, xüsusiyy t, qar ılıqlı laq ) v h r bir kateqoriyaya n yin daxil olması
v ya çıxarılması haqqında informasiyanı ks etdirir. T rifl r h mçinin geni t dqiqatlarda v
sor ularda t tbiq edilm si üçün v ya alternativ olaraq, qiym tl ndirm vasit l rinin n tc l rinin
FBT terminl ri il kodla dırılması üçün istifad edil bil c k reper qiym tl ndirm nöqt l rin
malikdir. M s l n, görm itiliyinin funksiyaları uzaqda v yaxında monokulyar v binokulyar
görm itiliyi terminl rind mü yy n edilmi dir ki, buna sas n görm itiliyinin pozulması
mövcud olmayan, h miyy tsiz, sad , orta ifad edilmi v ya tam formada kodla dırıla bil r.
Daxil edilib terminl ri
Qo ulma terminl ri kateqoriyaların t yinl rind n sonra t qdim edilir. Onlar kateqoriyaınn
m zmunu il tanı lı ı t min etmir v mü f ss l deyildir.
kinci s viyy nin daxil edilm si onun altında olan üçüncü s viyy nin bütün daxil edilm l ri
özünd c ml dirir.
Çıxarılıb terminl ri
Çıxarılma terminl ri dig r terminl rl ox arlıq s b bind n kodla dırma üçün ç tinlik tör d
bil rdi. M s l n, «fizioloji gönd ri l r» kateqoriyası «B d n hiss l rin qulluq» kateqoriyasına
daxildir. Onları öz aralarında f rql ndirm k üçün, «fizioloji gönd ri l r» d520 «b d n hiss l rin
qulluq» kateqoriyasından çıxarılmı v d530.
Dig r d qiql dirilmi
H r bir mü yy n üçüncü v ya dördüncü s viyy l rin qruplarının sonunda «dig r
d qiql dirm l r» kimi i ar edilmi (son – 8 r q mi üzr eynil diril n) kaktqoriyalar
FBT
lav l r
143
mövcuddur. Kodla dırma zamanı onlar ist nil n dtg r kateqoriyalarda qeyd edilm y n inki af
aspektl rini n z r almaq imkanı yaradır. «Dig r d qiql dirm » kateqoriyasının seçimi halında,
istifad çi lav olaraq n yi n z rd tutdu unu d qiql dirm lidir.
D qiql dirilm mi
H r bir mü yy n üçüngü v ya dördüncü d r c l rin qruplarının sonunda h r f silin (bölm nin)
sonunda son kateqoriyalar «d qiql dirilm y n» kimi mü yy n edilm idir, bu da kodla dırma
zamanı mü yy n qrup ç rçiv sin uy un g l n funksiyaları n z rd tutmaq imkanı verir, imkan
olmadıqda is informasiyanın kifay t q d r olmaması il
laq dar olaraq onlar h r-hansı bir daha
mü yy n edilmi kateqoriyalara adi edilir. Hazırki kod h r-hansı bir lav informasiya olamdan
(«dig r d qiql dirm » v «d qiql dirm y nl r» kateqoriyalar üçün bloklar birl dirilmi dir,
onlar h mi son – 9 r q mi il eynil dirilir) yuxarıda yerl
n ikiknci v üçüncü d r c l rin
terminl rinin malik oldu u mahiyy t malikdir.
T yinedicil r
FBT kodları sa lamlıq v ya problem ifad si s viyy sini ifad ed n bir v ya daha çox
t yinedicil rin istifad sini t l b edir. T yinedicil r bölücü nöq t d nq sonra bir, iki v ya daha
çox r q m sayı il krodla dırılır. st inl n kod növün t tbiq edilm si heç olmasa bir v ya daha
çox t yinedicinin istifad sini t l b edir. T yinedicil r olmadan kodla dırmanın m nası yoxdur
(bu halda ÜST kodların doldurulmamasının xxx.00 probleml rin olmaması kimi rh edir).
Orqanizm funksiyası v strukturu üçün birinci t yinedici, aktivlik v i tirak (f aliyy t) üçün
realizasiya v potenisal qabiliyy t üçün birinci t yinedicil r v
traf mühit amili üçün birinci
t yinedici problem d r c sini ona t rkib d r c il t svir edir.
Bütün t rikbl r vahid bir kalanın köm yi il ölçülür.
T rkibd n asılı olaraq probleml rin mövcüdlu u – imkanların pozulmasını,
m hdudula dırılmasını, v ya m hdudla dırma v mane ni bildirir. Müvafiq t snifat domenin
a a ıda möt riz d göst ril n uy un t yinedici sözl r seçilm lidir (xxx i ar si ikinci d r c
domeni kodunun v zin durur):
xxx. 0 YOX problem (heç bir, mövcud deyil, h miyy tsiz…)
0-4%
xxx. 1 ASAN probleml r ( h miyy tsiz, z if…)
5
-24%
xxx. 2 MÜLAY M problem (orta, h miyy tlt...)
25-49%
xxx. 3 A IR probleml r (yüks k,
intensiv…)
50-95%
xxx. 4 MÜTL Q probleml r
(tam
...) 96-100%
xxx. 8 mü yy n edilm mi dir
xxx. 9 t tbiq edilm mi dir
Faiz m naların geni diapazonu - traf mühitin baryeri v ya pozuntular v m hdula dırmalar
d r c sinin, amill rin miqdar (k miyy t) ölçül ri üçün ayrılmı qiym t metodikası v ya dig r
standartlara aid edildiyi hallar üçün verilmi dir. M s l n, «probleml rin olmaması» v ya
«Mütl q probleml r» mü yy n edildiyi hallarda, s hf yalnız 5 % hüdudlarında yol verilir.
Dostları ilə paylaş: |