Kelishildi docx

5- mavzu. Uglevodorodlarning gidroksilli hosilalari
Bir atomli to‘yingan spirtlar. Spirtlarni olish usullari. Oddiy alifatik
spirtlarning sanoatda olinishi. Spirtlarning kimyoviy xossalari: gidroksil guruhining
sulfat kislota, galogenovodorodlar, mineral kislotalarning galogenangidridlari
ta’sirida 
almashinishi, 
degidratlanishi
.
Spirtlarning 
oksidlanish-qaytarilish
reaksiyalari. Spirtlarning ishlatilishi. Spirtlarning nukleofil almashinish reaksiyalarida
boradigan qo‘shimcha jarayonlar. Nukleofil almashinish reaksiyalarida molekula
konfiguratsiyasi o‘zgarishi va saqlanib qolishi bilan boradigan reaksiyalar. S
N
1, S
N
2
va S
N
i mexanizmdagi reaksiyalar. Spirtlarning kislotalilik xossalari. Spirtlar asosida
optik faol birikmalar sintezi.
Ko‘p atomli spirtlar. Glikollar. Glikollarni olish usullari, kimyoviy xossalari.
Di- va polietilenglikollar. Glitserin. Xossalari. Glitserinni sintez qilish usullari.
To‘yinmagan spirtlar. Allil spirti. Allil spirtining olinish usullari, kimyoviy
xossalari. Propargil turidagi spirtlarning olinishi va xossalari. Spirtlarning ishlatilish
sohalari.
Tiollar. Tiollar kimyosi. Tiollarning olinishi va fizik-kimyoviy xossalari.
Tiollarning o‘ziga xos reaksiyalari. Tiollarning spirtlardan farqli tomonlari va
o‘xshash jihatlari.
Oddiy efirlar. Oddiy efirlarning tuzilishi va nomlanishi, turlari. Dialkil
efirlarini olish usullari va ishlatilishi
.
Kimyoviy xossalari. Oksiranlar va kraun efirlar.
6- mavzu. Karbonil birikmalar
Tuzilishi va nomlanishi, turlari. Aldegidlar va ketonlar. Karbonil birikmalarni
olishning laboratoriya va sanoat usullari, kimyoviy xossalari. Keto-enol tautomeriya.
Aldol-kroton kondensatsiya reaksiyalari, kislotali va ishqoriy muhitdagi mexanizmi.
Metilen va karbonil komponentlar. Karbonil birikmalarga xos sifat reaksiyalar.
Aldegid va ketonlarda boradigan elektrofil birikish va nukleofil almashinish

---

25
reaksiyalari. Karbonil birikmalarning metallorganik birikmalar bilan reaksiyalari.
Aldegid va ketonlarning oksidlanish-qaytarilish reaksiyalari.

,

-To‘yinmagan aldegid va ketonlar. Umumiy sintez usullari. Glitserinni
degidratlash bilan akrolein sintez qilish. To‘yinmagan karbonil birikmalarning
elektron tuzilishi va uning reaksiyaga kirishish qobiliyatiga ta’siri. To‘yinmagan
aldegid va ketonlarga suv, spirtlar, galogenovodorodlar, natriy bisulfit, ammiak va
aminlar, vodorod tsianid va magniy organik birikmalarning birikishi. Karbonil- guruh
va qo‘sh bog‘ hisobiga boradigan reaksiyalar. Karbonil birikmalar ishtirokida optik
faol birikmalar sintezi. Aldegid va ketonlarning ishlatilishi.