Kimyoviy texnologiya

Neftni to`gridan-to`g`ri haydash maxsulotlar tarkibi 
Maxsulotlar 
Qaynash xarorati 
Intervali, 
0
C 
Unumi,%massa 
Birinchi bosqich 
Benzin 
170 gacha 
14,5 
Ligroin 
160-200 
7,5 
Kerosin 
200-300 
18,0 
Dizel yoqilg`isi 
300-350 
5,0 
Mazut (qoldiq) 
350 dan yuqori 
55,0 
Ikkinchi bosqich (mazutni haydash) 
Veritin moyi 
230-250 
10-12 
Mashina moyi 
260-35 
5 
Yengil tsilindr moyi 
315-325 
3 
Og`ir tsilindr moyi 
350-370 
7 
Gudron (qoldiq) 
370 dan yuqori 
27-30 
Kreking deb benzinni unumini oshirish maqsadida neft maxsulotlarini qayta 
ishlashning ikkilamchi jarayoniga aytiladi. Bu jarayon motor yoqilg`ilari chiqishini 
30-35% ga ko`tarish, ularni antidetonatsiya xossalarini va termik barqarorligini 
oshirish imkonini beradi. 
Reforming deb individual aromatic uglevodorodlar, vodorod, benzin olish 
maqsadida neft, maxsulotlarini qayta ishlashning ikkilamchi jarayoniga aytiladi. 
 
 
 

---

51 
14-Laboratoriya 
Neft mahsulotlarini zichligini aniqlash 
Turli neft maxsulotlaridan foydalanish ularning zichligi, qovushqoqligi, 
alangalanish xarorati, okta soni, namlik darajasi,turli aralashmalarning, shu 
jumladan oltingugurtli birikmalarning borligiga asoslangan. 
Neft fraktsiyalarini va turli neft maxsulotlarini zichligi xarakterli kattalik 
hisoblanadi. Ko`pincha u neft maxsulotlari tarkibiga kiradigan moddalarning 
molekulyar massasi ortishi bilan ortib boradi. Neft maxsulotlarini tarkibida 
aromatik uglevodorodlar miqdori ortishi bilan zichligi ortishi kuzatiladi. 
Neft mahsulotlarini zichligini odatda 20
o
C xaroratda o`lchanadi. Agar bu 
kattalikni suvni 4 
o
C da o`lchangan zichligiga bo`lsak, nisbiy zichlik kelib chiqadi. 
Neft maxsulotlarini va neft zichligini aniqlash uchun quyidagi uchta usulda 
foydalaniladi: 
1)Areometrik; 2) Piknometrik; 3) Vestfal tarozida tortish.