KitabxanaşÜnasliq
Yüklə 3,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
12 variantlar mövcuddur. Bel ə ki, bəzi kitabxana işçiləri və kitabxanaşünas aliml ər metodiki işin nəticələrini və metodiki bilikləri kitabxana işçilərinin ixtisasartırma kurslarında, seminarlarda, öz iş yerlərində göstərdikləri aktivlik v ə işə olan hədsiz maraqlarından, xüsusi ədəbiyyatların həmçinin ixtisas ədəbiyyatlarının əldə edilməsi və öyrənilməsi, xüsusilə metodiki işləmələrin oxunması yolu ilə əldə edirlər. Metodiki təminatın effektliliyinin yüks əldilməsinin vacibliyinə bir çox kitabxanaşünas alimlər xüsusi diqqət yetirmi şlər. Görkəmli kitabxanaşünas alim A.N.Vanlev kitabxana f əaliyyətində effektliliyin öyrənilməsinin üç növünün istiqamətinin olduğunu qeyd edir. O göst ərir ki, kitabxanalara vahid rəhbərliyin metodik təminatında va hid sistemin yaradılması, ƏET-nın (əməyin elmi təşkili) tətbiqi və kitabxanaların metodik təminatında daha mütərəqqi formalardan istifadə edilm əsi çox vacib şərtlərdən biri olmalıdır. SSRİ dövründə bir çox kitabxana şəbəkələrində və sistemlərində kitabxana işinin effektliliyinin öyrənilməsi məqsədilə xüsusi tədqiqatlar aparılmışdır. Bu tədqiqatlar 70-80-ci illərdə daha geniş şəkildə aparılmışdır. Xüsusil ə, SSRİ DÜETK (Dövlət Ümumi Elmi Texniki Kitabxanası) Sibir şöbəsinin və Çelyabinsk Mədəniyyət İnsitutunun apardığı tədqiqatlar kitabxanala rın metodiki təminatı ilə bağlı xüsusi maraq doğurur. Əlbəttə, bu gün Az ərbaycanda bu kimi tədqiqatların aparılması olduqca vacibdir. Müqayis ə üçün qabaqcıl ölkələrin kitabxana təcrübəsini götürsək, Az ərbaycanda kitabxanaların fəaliyyətində yüksək səmərəlilikdən danışmaq ç ətindir. Xüsusilə, metodiki təminat işində çoxlu nöqsanlar və çatışmamazlıqlar höküm sürür. Rusiyada və digər ölkələrdə kitabxana fa əliyyətinin effektliliyinin öyrənilməsi və tədqiqi kimi tədbirlə ölkədə f əaliyyətdə olan Respublika səviyyəli kitabxanaların demək olar ki, heç birinin günd əlik fəaliyyətində nəzərə çarpmır. Belə olan halda nəinki, səmərəli iş f əaliyyətindən, hətta orta səviyyəli işdən danışmaq yerinə düşməzdi. Odur ki, Respublikamızın kitabxanaşünaslıq və informasiya mərkəzi olan Milli kitabxana, h əm də bütün metodiki əlaqələndirmə mərkəzi olduğunu nəzərə alsaq Milli kitabxana bel ə tədbirləri və tədqiqatları eksperementlər kimi tədqiq etm əsi və təcrübə kimi yaymalıdır. Milli Kitabxananın özünün elmi-metodiki şöbəsində ciddi islahatların aparılması vaxtı isə çoxdan çatmışdır. Milli Kitabxana Respublikamızda özünün ənənələri olan Azərbaycanın bütün kitabxana şəbəkələri və sistemləri üçün metodiki mərkəz kimi həmdə qabaqcıl t əcrübə məktəbi kimi həmişə öndə getmiş kitabxanalara daim köməklik göst ərmişdir. Milli Kitabxana müstəqilliyin ilk illərində istər fondun komplektl əşdirilməsində əhaliyə yeni latın qrafikasında xidmət edilməsində, h əmçinin metodiki işin təşkilində bir sıra problemlərlə qarşılaşmışdır. Bu probleml ərin çox obyektiv və subyektiv səbəbləri vardır. 13 Metodiki t əminat işinin həyata keçirilməsində bir çox problemlər mövcuddur. Bu gün biz ə belə gəlir ki, bu problemləri həll etmək mümkündür v ə milli kitabxananın kollektivi buna qadirdir. Ona görə də, ilk növbədə metodiki f əaliyyətin idarə olunmasının yeniləşdirilməsi ön plana çəkilməlidir. Son ill ərdə kitabxanaşünaslığa dair elmi ədəbiyyatda “idarəetmə” və ya “idar əolunma” anlayışları mencement kimi istifadə olunur. Görk əmli rus alimləri İ.M.Suslova və A.İ.Pasinin fikrincə idarəetmə özünd ə əsasən rəhbərlik, inzibati, idarəetmə və nəzarət funksiyalarını nəzərdə tutursa, mencement idar əetmədə müasir elmi bilikləri, dünya təcrübəsinin demokratik iş üsullarını, əməyin elmi təşkilini nəzərdə tutan, bu sahədə müt ərəqqi ideyaların sintezini təşkil edən konsepsiyadır. Odur ki, bütün kitabxana şəbəkələri və sistemləri üçün metodiki təminat işinin yeni konsepsiyaları işlənilməsidir. Bunun üçün yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, ilk növb ədə Milli kitabxananın elmi metodiki şöbəsinin kadr potensialına yenidən baxılması və kadr potensialı kitabxana işinə dair yeni təfəkkürə malik olması, yeni kitabxana texnologiyalarını mükəmməl bilən səriştəli və təcrübəli işçilər, metodistl ər işə cəlb olunmalıdı, elmi-metodiki şöbənin xüsusi prespektiv iş planı tərtib olunması və ona nəzarət gücləndirilməlidir. Milli kitabxana metodiki əlaqələndirmə mərkəzi kimi metodik təminat sisteminə cəmiyyətdə açıq sistem kimi baxmalı onun fəaliyyətində metodiki mərkəzlərlə yanaşı, kitabxana işi üzrə ictimai təşkilatların elmi, mədəni, təhsil müəssisələrinin, dövl ət təşkilatlarının və digər maraqlı qurumların iştirakı vacibdir. M.F.Axundov adına Milli Kitabxana onun Elmi-metodiki şöbəsi təkcə metodiki işi əlaqələndirmək yox, həm də ona ardıcıl olaraq nəzarət etməli, h əyata keçirilən metodiki işin kefiyyətliliyinə cavabdeh olmalıdır. Metodiki t əminatla bağlı eksperementlər və tədqiqatlar qoyulmalıdır. Çünki işin kefiyy ətli həyata keçirilməsi ilk növbədə ona nəzarət edilməsindən daha çox asılıdır. Əlbəttə, işin kefiyyətinin yoxlanılması və ona nəzarət edilməsi, eksperementl ərin qoyulması mürəkkəb bir məsələdir. Hətta, hər hansı şəbəkə v ə ya sistem yox, kiçik bir kitabxanada belə kefiyyətliliyi yoxlamaq üçün eksperementl ərin aparılması ciddi çətinliklər olduğunu göstərir. Belə ki, bütövlükd ə metodiki təminat işinin çoxşaxəli və əhatəli olduğunu nəzərə alsaq müxt əlif səviyyələrdə görülən işin çox çətin problemləri ortaya çıxır. Xüsusilə, müxt əlif səviyyəli metodik mərkəzlərin işinin müxtəlif aspektli olması və hər birinin özünün iş prosesini nəzərə alsaq onun mürəkkəb bir proses olduğu diqq əti cəlb edər. Odur ki, tədqiqat problemlərinin öyrənilmə və eksperementl ərin aparılması xüsusi hazırlıq tələb edən bir prosesdir. Son ill ərdə Respublika səviyyəli kitabxanaların heç birində effektliyin üzə çıxarılması üçün demək olar ki, heç eksperement və ya tədqiqat aparılmamışdır. Belə olan halda ümumi inkişafın metodiki işin kefiyyətindən Yüklə 3,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|