MahirəNərimanqızı
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Bəxtiyar Tuncay Sakların dili və ədəbiyyatı 208 208 təhrifi ilə ortaya çıxmışdır. Yəni adın əsli Işbaradır. Hesab edirik ki, Herodotun iskit hökmdarlarından birinə şamil etdiyi Sparaqapit (7.80) adı da Işbara adı ilə bağlıdır. Biz işquzları, oğuz olduqlarına inandığımız kutilərin birbaşa davamı hesab edirik və fikrimizcə, qədim fars mənbələrində şərab bişirənlər kimi təqdim edilən saklar da məhz oğuzlar olmuşlar. Qədim yunan mənbələri də dikpapaq saklarla şərab bişirən sakları xüsusi qeyd etməkdədir.İstər qədim fars,istərsə də yunan mənbələrindən türklər arasında şərabçılıq sənətinin geniş yayıldığı məlum olsa da, bu işlə məhz hansı türk boyunun məşğul olduğu məlum olmur. (55.321-323). Bu məsələyə aydınlıq gətirməyə isə Egey dənizi sahillərindən tapılan və hind-Avropa mənşəli olduğu ehtimal edilən bir ideoqrafik əlifba yardımçı olur.Elm aləmində şərti olaraq "Egey əlifbası" adlanan sözügedən əlifbada "şərab" sözünü bildirən ideoqram kimi oğuzların bayandur boyunun tamğası çıxış edir (6.29-36). Elə bu fakt da söhbətin məhz bayandurlardan getdiyini, eləcə də hind- Avropa xalqlarının şərabla bayandurlar vasitəsi ilə tanış olduğunu söyləməyə əsas verir. Maraqlıdır ki, bir sıra hind -Avropa mənşəli xalqların dilində şərab anlamında işlənən kəlmələr, eləcə də ona yaxın www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Bəxtiyar Tuncay Sakların dili və ədəbiyyatı 209 209 209 209 209 209 209 bəzi sözlər "bayandur" etnoniminin kökündə duran "bayan" kəlməsi ilə yaxın səslənməkdədir. --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- B A Y A N --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- Dil YazılıĢı OxunuĢu Mənası --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 1. Alman Wein Vayn ġərab --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 2 Ġngilis Wine Vayn ġərab --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 3. Fars Mey Mey ġərab www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Bəxtiyar Tuncay Sakların dili və ədəbiyyatı 210 210 --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 4. Rus Вино Vino ġərab --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 5. Rus пьян Pyan SərxoĢ --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 6. Rus буян Buyan SərxoĢ olub Ģuluqluq edən --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- O da maraqlıdır ki, hind - Avropa xalqları öncə şərabla tanış olmuş, onların üzümlə tanışlığı isə bundan sonra baş vermişdir.Elə bu üzdən də bəzi hind-Avropa xalqlarının dilində üzümü bildirən ayrıca söz yoxdur. Mövcud olan sözlər isə şərab sözündən törəmədir. --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Bəxtiyar Tuncay Sakların dili və ədəbiyyatı 211 211 211 211 211 211 211 Dil YazılıĢı OxunuĢu Mənası Hərfi Mənası --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 1. Alman Weinrebe Vaynrebe Üzüm ġərb çuğunduru --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- 2. Rus Виноград Vinoqrad Üzüm ġərab qozası --------------------------------------------------------------------------- ------------------------- Hind-Avopa dillərindən fərqli olaraq, türk dillərində üzümçülük və şərabçılıqla bağlı onlarla təmiz türk mənşəli kəlmə bulunmaqdadır.Əgər dilimizdə- ki heyvandarlıq ,əkinçilk,toxuculuq,dulusçuluqla bağlı bir çox terminlər Neolit Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|