Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi
Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 5
Layihənin təsviri
Noyabr 2013-cü il
Yekun
variant
5/13
Şəkil 5.4 Qazma işləri və atqıların xülasəsi
3a. 28” istiqamətləndirici lülə kəsiyi su əsaslı qazma məhlulundan istifadə etməklə
qazılmışdır. İstifadə edilmiş su əsaslı qazma məhlulu və şlamlar SQQ-na geri
qaytarılmışdır. Şlamlar su əsaslı qazma məhlulundan ayrılmış və məhlul yenidən
istifadə edilmişdir. Şlamlar şlam novu vasitəsilə dənizə axıdılmışdır.
3b. Kəsiyin qazılması tamamlandıqda qalıq SƏQM dənizə atılmışdır.
SQQ
SQQ
SQQ
SQQ
SQQ
DƏNİZ
DƏNİZ
DƏNİZ
DƏNİZ
DƏNİZ
DƏNİZ
İşlənmiş PHB və
Şlamlar
PHB
və dəniz
suyu
Dəniz dibi
Dəniz dibi
Dəniz dibi
Dəniz dibi
Dəniz
dibi
Dəniz
dibi
42” istiqamətləndiric
lülə kəsiy
42” istiqamətləndiric
lülə kəsiy
42” istiqamətləndiric
lülə kəsiy
42” istiqamətləndiric
lülə kəsiy
Kiçik qoruyucu kəmərin artıq
doldurulması nəticəsində
sementin atılması
32” istiqamətləndiric
lülə kəsiy
32” istiqamətləndirici
lülə kəsiyi
32” istiqamətləndirici
lülə kəsiyi
PHB və dəniz
suyu
1. Dəniz suyu və Öncədən Hidratlaşdırılmış Bentonit (PHB) axınlarından
istifadə etməklə 42” istiqamətləndirici lülə kəsiyinin qazılması.
Birbaşa dəniz
dibinə axıdılmış PHB və şlamlar
2. 36” qoruyucu kəmər və yerində sementləmə Dəniz suyu və PHB
axınlarından istifadə etməklə 32” istiqamətləndirici lülə kəsiyinin qazılması
4. 22” qoruyucu kəmər və yerində sementləmə. Rayzer və atqıya qarş
preventorun (AQP) quraşdırılması və ATMNƏQM-dan istifadə etməklə 22”
kəsiyin qazılması. İstifadə edilmiş məhlul və şlamlar SQQ-na geri qaytarılmış
konteynerlərə doldurulmuş və sahilə daşınmışdır.
5a Kiçik qoruyucu kəmər və lülə quyruğu kolonnaları və sement yerində ardıcı
salınmış, ayrı-ayrı keçirici zonalar təcrid edilmişdir. 8 1/2" lay istiqamətləndiric
lülə kəsiyinin qazılması Lay flüidlərinə qarşı səddi təmin etmək və ayrı-ayr
keçirici zonaları təcrid etmək üçün 5 1/2" istismar lülə quyruğu və sementin
salınması
5b Təmiz su məhlulu ilə əvəz edilməzdən əvvəl qalıq məhlulun sıxışdırılıb
çıxarılması üçün təmizləmə flüidlərinin nasosla vurulması ilə ATMNƏQM
kənarlaşdırılmışdır. Təmizləmə flüidləri qazma qurğusuna geri qaytarılmışdır
Quyu sınaq fəaliyyətlərinin aparılması və ya konservasiya üçün (qazma
proqramı və məlumatların əldə edilməsi tələblərindən asılı olaraq) qurudulur.
6. AQP və rayzeri kənarlaşdırmazdan əvvəl quyu mexaniki tıxaclar, quyunun
tərk edilməsi üçün kolonna və konservasiya məhlulundan
istifadə etməklə
konservasiya ediləcək. AQP və rayzer çıxarılacaq və quyu ağzında korroziyaya
qarşı örtük quraşdırılacaq. Tamamlama fəaliyyətləri başlayana qədər quyu
konservasiya edilmiş vəziyyətdə qalacaq.
36” qoruyucu kəmər
36” qoruyucu kəmər
36” qoruyucu kəmər
SQQ
Örtük
28” kəsikdən
SƏQM şlamları
və qalıq SƏQM
QMGVS
SƏQM
28” qoruyucu kəmər
28” qoruyucu kəmər
28” istiqamətləndirici
lülə kəsiyi
28”
istiqamətləndirici lülə
kəsiyi
28” kəsikdən
SƏQM
şlamları
22” qoruyucu kəmər
22” istiqamətləndirici lülə kəsiy
Quyunun sınaqdan
keçirilməsinə görə
məşəl emissiyaları
Artıq sement su
ilə qarışdırılıb
Flüidlərin
təmizlənməsi və
sıxışdırılıb
çıxarılması
Dəniz dibi
Dəniz dibi
28” lülə quyruğu
28” lülə quyruğu
22” qoruyucu kəmər
22” qoruyucu kəmər
18” lülə quyruğukəmər
18” lülə quyruğukəmər
16” lülə quyruğu
16” lülə quyruğu
11 3/4" lülə quyruğu
11 3/4" lülə quyruğu
10” X 10 3/4” lülə quyruğu və
10” X 10 3/4” lülə quyruğu və
5 1/2” X 7” lülə quyruğubirləşdirici
5 1/2” X 7” lülə quyruğubirləşdirici
Şahdəniz 2 Layihəsi
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin
Qiymətləndirilməsi
Fəsil 5
Layihənin təsviri
Noyabr 2013-cü il
Yekun variant
5/14
5.4.2.1 Quyunun dizaynı və qazma flüidinin növləri
Bütün quyu intervalları qazma flüidlərindən/məhlullarından istifadə etməklə qazılacaq. Bu
flüidlərin başlıca olaraq əsas funksiyası:
Lay
flüidlərinin quyu lüləsinə daxil olmasının qarşısını almaq üçün quyudibi təzyiqi
lazımi səviyyədə saxlamaq;
Qazma
avadalığının süxur qatını yarıb keçərkən formalaşan qazma şlamını çıxarmaq
və bunları səthə nəql etmək;
Qazma
avadalığının və qazma kolonunu yağlamaq və soyutmaq; və
Sabitləşməni təmin etmək məqsədilə quyu lüləsinin divarını kipləşdirmək.
Tələb
olunarsa, hər bir geotexniki quyu təxminən dəniz dibindən 585m dərinlikdə qazıla bilər.
4 belə quyu qazıla bilər.
Quyuların tipik layihəsi Cədvəl 5.3-də təqdim edilmiş və Şəkil 5.5-də təsvir edilmişdir. Bütün
quyuların qoruyucu kəmərinin dizaynı mövcud ŞD quyularının layihəsinə oxşar olacaq. Qeyd
olunmalıdır ki, Şəkil 5.5-də göstərilmiş quyu intervallarının uzunluqları, quyu yerləri arasındakı
uzunluqda kiçik dəyişikliklərin olacağına baxmayaraq, bütün quyulara uyğun olacaq. İnterval
uzunluqları yataqda qazıldıqları yerdən asılı olaraq müxtəlif ola bilər və ən son geoloji və
yataq məlumatlarına əsasən optimallaşdırılacaq.
Cədvəl 5.3 ŞD2 Layihəsi üzrəTipik Quyu dizaynı
Qoruycu
kəmərin ölçüsü
(düym)
Lülənin ölçüsü
(düym)
İntervalının uzunluğu
Qazma məhlulu
sistemi
Qazma məhlullarının/
şlamlarının utilizasiya
marşrutu
36"
42" 155
PHB
məhlulu ilə
dəniz suyu
Dəniz dibində dənizə
axıdılır.
28" 32"
285
22"
28" 630
SƏQM
Qazma şlamlarının atqı
kessonları vasitəsilə
dənizə və ya şlanq
vasitəsilə dəniz dibinə
atılır
18"
22" 1000
ATMNƏQM Sahilə daşınma
16" 18" 1000
13
3
/
8
/ 13
5
/
8
" 16
1
/
2
" 2900
11
3
/
4
" 16"
400
10” X 10 ¾”
12
1
/
4
" 700
5
1
/
2
" X 7"
8
1
/
2
" 1500