Microsoft Word Cami baharistan doc
Yüklə 457,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Q i t ə
- ALTINCI RÖVZƏ (BAĞ)
62
başdan ayağa qədər bərk bürülmüş, gövdəsi incə, başı yumru qamçını götürdü.
Q i t ə
Yoğunluqda əfi ilan kimidir, Uzunluqda əjdahaya bənzəyir. Çılpaq bədən üzərini o zalim, İlan kimi zolaqlarla bəzəyir.
Mənim dalımı təbil kimi çılpaq edib, müharibə günündə təbbal döyən kimi, arasıkəsilmədən döyəcləməyə başladı. Qorxumdan cınqırımı çıxara bilmirdim ki, səsini tanıyar, ağrıdan dayana bilmirdim, sanki dərimi soyurdular. Belə qərara gəldim yerimdən qalxam, xəncərlə qanını axıdam. Sonra düşündüm ki, heç bir əlin yatıra bilməyəcəyi fitnə qalxa bilər. O qədər dözdüm ki, anası, bacısı gəlib məni onun əlindən aldılar və onu itələyib bayıra saldılar. Bir saat keçməmişdi ki, Ceydanın anası gəldi, elə bildi mən Ceydayam. Mən hıçqırıqla ağlayıb dalımı ona çevirdim və paltarımı başıma çəkdim. Dedi: «Qızım, allahdan qorx, ərinin xoşuna gəlməyən işlər tutma, ərinin bir tükü min Əştərə dəyər. Əştər kimdir ki, sən onun üstündə əziyyət çəkəsən və zəhər kimi şərbət içəsən». Ayağa qalxıb dedi: «Bacını göndərəcəyəm bu gecə sənin yanında yatsın, hayına qalsın». Sonra çıxıb getdi. Bir saat keçməmişdi ki, Ceydanın bacısı gəldi, ağlamağa başlayıb, məni döyənə pis-pis söyüşlər yağdırdı. Mən dinmədim, uzanıb yanımda yatdı, əlimi uzadıb ağzını bərk-bərk tutdum və dedim: «Sənin bacın indi Əştərin yanındadır, mən isə onun əvəzinə bu əziyyətə düçar olmuşam. Səsini çıxarma, bu sirri heç kəsə açma, yoxsa siz də rüsvay olarsınız, mən də». Əvvəl bərk qorxmuşdu, sonra yavaş-yavaş özünə gəldi, axırda mehribanlaşdı. Səhərə qədər lətifə danışır və hey gülürdü. Səhər olcaq Ceyda gəldi. Bizi görcək qorxub soruşdu: «Vay, bu sənin yanındakı kimdir?» Dedim: «Qorxma, sənin bacındır. Özü də nə yaxşı bacın vardır». Soruşdu: «O burda nə qayırır?» Dedim: «Özündən soruşarsan, vaxtımız yoxdur». 64
Paltarımı alıb özümü Əştərə çatdırdım. Hər ikimiz ata minib yola düzəldik. Mən yolda əhvalatı ona danışdım, dalımı açıb qamçıların yerini göstərdikdə, çox üzr istədi və dedi: «Atalar deyiblər ki, dostu bərkdə yoxlarlar, xoş gündə dostluğa nə var?!».
Bir gün sənə, ey könül, qəm üz verərsə əgər, Qəm çəkən dostun olsa, qəm eyləməz sənə kar. Dostu ağ gündə deyil, sınayarlar bərk gündə, Səadətli günlərdə dostlar tapmağa nə var!?
65 ALTINCI RÖVZƏ (BAĞ) Bir gün Əsməi 1 Harunun
2 məclisində idi. Paludədən söz düşdü. Ərməi dedi: «Hələ də bir çox ərəb var ki, paludənin nə olduğunu bilmir». Harun dedi: «Gərək bunu sübut edəsən, edə bilməsən, demək, yalandır». Bir dəfə Harun ova çıxmışdı. Əsməi də onun yanında idi. Gördülər ki, bir bədəvi ərəb gəlir. Harun əmr etdi onu çağırsınlar. Əsməi bədəvinin yanına gəlib dedi ki, əmirəlmömi- nin səni istəyir, gəl gedək. Ərəb dedi: «Məgər möminlərin də əmiri olur?!» Əsməi dedi: «Bəli». Ərəb dedi: «Mən belə adam tanımıram». Əsməi ərəbi söydü və dedi: «Vələdüzzina». Ərəb qəzəbləndi, Əsməinin yaxasından tutub o tərəf-bu tərəfə sürü- məyə başladı və söydü. Harunu gülmək tutdu. Sonra o, Harunun yanına gəlib dedi: «Ya əmirəlmöminin, bu kaman daşıyan kişi məni söy- müşdür, mənim qisasımı ondan al». Harun dedi: «İki dirhəm sən ona ver». Ərəb dedi: «Bu nə sözdür, o, məni söyüb, indi mən ona hələ iki dirhəm də verməliyəm?» Harun dedi: «Bəli, mənim hökmüm belədir». O, üzünü Əsməiyə çevirib dedi: «Ey ikiqat vələdüzzina, əmirəlmöminin hökmü ilə mənə dörd dirhəm ver». Harun az qalırdı gülməkdən qəşş eləsin. Sonra əmr etdi, onu da özləri ilə apardılar. Saraya çatıb cah-calalı, dövlət və malı gördükdə, onun gözündə Harun daha da böyüdü, yaxınla- şıb dedi: «Əssəlaməleyküm, ya allah». Harun dedi: «Sus, nə deyirsən?!» Dedi: «Əssəlaməleyküm, ya peyğəmbər». Dedilər, ay həpənd, nə danışırsan, bu əmirəlmöminindir. Dedi: «Əssə- laməleyküm, ya əmirəlmöminin». Harun dedi. «Əleykəssə-
1 Ясмяи – Яряб филологу (740–825/831-ъи иллярдя йашамышдыр). 2 Щарун – Щарунярряшид нязярдя тутулур. 786–809-ъу иллярдя хялифя олмушдур. 66
lam». Onu süfrə başında oturtdular, qabağına müxtəlif yeməklər qoydular, axırda paludə gətirdilər. Əsməi dedi: «Ümid edirəm, o, paludənin nə olduğunu bilməyəcək». Harun dedi: «Belə olsa, sənə bir bədrə 1 verərəm». Ərəb əlini uzadıb paludəni elə yeməyə başladı ki, aydın oldu o, paludənin nə olduğunu bilmir. Harun ondan soruşdu: «Yediyin nədir?» Ərəb dedi: «And olsun səni xəlafətə çatdıran o allaha ki, bilmirəm nədir... Lakin güman edirəm ki, bu, nar olmalıdır». Əsməi dedi: «Ya əmirəlmeminin, indi mənə iki bədrə verməyin vacib oldu, bu nəinki paludənin, heç narın da nə olduğunu bilmir». Harun əmr etdi, Əsməiyə iki bədrə, ərəbə isə o qədər verdilər ki, dövlətdən qəni oldu.
Kimdir kəramətli, bilmək istəsən, O kəsdir ki, bilməz sabahkı gün var. Dəyərli-dəyərsiz nə keçsə ələ, Tapıb bir bəhanə, onu bağışlar.
Xəlifə bir gün qəlyanaltı edirdi, qabağında qızardılmış quzu var idi. Səhradan bir ərəb gəldi, xəlifə onu yaxına çağırdı. Ərəb oturcaq iştah ilə yeməyə girişdi. Xəlifə dedi: «Nə olub ki, quzunu belə parçalayıb, marça-marçla yeyirsən? Sanki onun atası sənə kəllə vurubdur». Ərəb dedi: «Yox, bu belə deyildir, amma sən ona elə mərhəmət gözü ilə baxır, mənim parçalayıb yeməyimdən elə darıxırsan ki, deyəsən, onun anası sənə süd veribdir».
1 Бядря – Гызыл пул кисяси, ичярисиндя он мин дирщям олан пул кисяси.
67 Q i t ə Xacə öz malını elə sevir ki, Hər şeyi çox əziz tutur canından, Qoyun-quzusuna bəla üz versə, Ana, balasını eyləyər qurban.
LƏTİFƏ. Bəhlulə dedilər: Bəsrə divanələrini say! Dedi: «Onları saymaqla qurtaran deyil, desəniz ağıllıları say, sayaram, çünki onlar o qədər də çox deyil».
Ağıllı bildiyin hər bir adamda Cünun mayasından kiçik bir pay var Dünyada baş verən bəladan qaçıb, Cünun kölgəsində o tutar qərar.
LƏTİFƏ. Bir alim sirlərinə vaqif olan bir dostuna məktub yazırdı. Bir adam onun yanında oturmuşdu, gözucu onun məktubunu oxuyurdu. Bu, həmin alimə toxundu, o yazdı: «Əgər mənim yanımda nakişi, oğrutəbiət bir adam oturub, oğrun-oğrun məktubumu oxumasaydı, bütün sirlərimi sənə yazardım». O adam dedi: «Ey ağa, vallah mən sənin məktubunu oxumuram, bu nə sözdür yazırsan?» Dedi: «Ay axmaq, oxumursansa, bəs hardan bildin mən nə yazıram?!»
Kim bilərsə oğurluqla bir kişinin sirrini, Layiq olar çağırasan onu oğru, cibkəsən. hələ bir də bu iş üçün muzd istəsə, kafidir Yüklə 457,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|