|
![](/i/favi32.png) Microsoft Word итисодий статистика-лотин doc Korxonalarning asosiy vositalardan foydalanishiqtisodiy statistika5. Korxonalarning asosiy vositalardan foydalanish
samaradorligining statistikasi
Korxonalar mavjud asosiy vositalardan samarali foydalanishlari lozim.
Ayniqsa bu narsa hozirgi bozor munosabatlari sharoitida qo‘shimcha mablag‘
sarflamasdan ko‘proq mahsulot chiqarishga, pirovard natijada foydaning
ko‘payishiga olib keladi. Demak, asosiy vositalar har bir so‘miga qancha
mahsulot ishlab chiqarganlik ko‘rsatkichi, muhim ko‘rsatkichlardan biridir. Bu
ko‘rsatkich ishlab chiqarilgan mahsulot (bajarilgan ish, ko‘rsatilgan xizmat)
summasini asosiy vositalar o‘rtacha qiymatiga bo‘lib topiladi.
A.V.q =
V
A
Q
⋅
so‘m bo‘lgan. Bu o‘zgarishni asosiy vositalarning qaytimi, foydalanish
samaradorligi yaxshilangan deb tushunmog‘imiz lozim. Lekin umumiy xulosa
chiqarish uchun boshqa ko‘rsatkichlarni ham hisoblab, tahlil qilish lozim.
Korxona asosiy vositalarning daromadliligi ma’lum davrda olingan
daromad summasining, asosiy vositalar o‘rtacha qiymatiga nisbatan hisoblanadi.
Daromadlar x 100
A.V.D = --------------------------;
A.V
foizni tashkil etadi.
Asosiy vositalarning foydalilik (rentabellik) ko‘rsatkichi foyda (F)
summasini, asosiy vositalar o‘rtacha qiymatiga nisbatan aniqlanadi.
foyda x 100
A.V.R = ---------------------:
A.V
Asosiy vositalar foydalanish samaradorligi ko‘rsatkichlari va ularni
hisoblash yo‘llari quyidagi sxemada ko‘rsatilgan
50
Asosiy vositalar (av) samaradorligini
ifodalovchi ko‘rsatkichlar va ularni aniqlash yo‘llari.
Ko‘rsatkichlar tizimi
AV.ning rentabelligi
(AV.R)
AV.ning qaytimi
(AV.Q)
AV.ning daromadliligi
(AV.D)
F
AV.R = ---- . 100
AV
Q
AV.Q = --------
AV
D
AV.D = -------
AV
1 so‘m asosiy
vositalar qiymatiga
qancha foyda to‘g‘ri
kelishi
1 so‘m asosiy
vositalar qiymatiga
qancha natija
(mahsulot, tovar
oboroti va h.k.) to‘g‘ri
kelishini
1 so‘m asosiy
vositalar qiymatiga
to‘g‘ri keladigan
daromadlar summasi
Dostları ilə paylaş: |
|
|