Microsoft Word итисодий статистика-лотин doc

Aylanma mablag‘lar (Ay.mabl.) holatini ifodalovchi ko‘rsatkichlarni aniqlash yo‘llari 
Ko‘rsatkichlar tizimi 
Ay.mabl.ning umumiy 
mablag‘lardagi hissasi 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.= ------- 
B 
Ay.mabl.ning umumiy 
mablag‘lardagi hissasi 
Ay.mabl.tarkibida qancha 
pul mablag‘lari 
mavjudligini 
Zx 
P.A.M. = --------- 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.tarkibida zaxiralar 
va harajatlar hissasi 
Ay.mabl.tarkibida qancha 
zaxiralar borligi 
Zx 
Z.A.M = ---------- 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.tarkibida zaxiralar 
va harajatlar hissasi 
Ay.mabl.tarkibida 
debitorlarni hissasini 
D 
D.AM = ------------ 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.tarkibida debitorlar 
hissasi 
Muddati utib ketgan 
debitorlarning umumiy d-
lardagi ulushi 
Mud 
Mud. = ------------ 
D 
Muddati utib ketgan 
debitorlarning umumiy 
debitorlardagi hissasi 
Barcha Ay.mabl.ning 
qanchasi o‘z mablag‘lari 
hisobidan qoplanishini 
(Um+Uml+2Nxa) 
Uz.Am=----------------- 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.tarkibida o‘z 
mablag‘lari hissasi 

---

57 
3830 x 100 
yil oxirida UZ.A.M. = ----------------- = 63,8 % 
6000 
Korxona aylanma mablag‘larining qanchalik ko‘p qismi o‘z mablag‘lari 
manbai bilan qoplansa shuncha yaxshi, shuning uchun, bizning misolda 
korxonaning o‘z aylanma mablag‘larining hissasi 3,2 punktga (63,8 % - 60,6 %) 
oshganligini ijobiy baholash lozim. 
3. Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan
ta’minlanganligining statistikasi 
Korxonalar aylanma mablag‘lar bilan yetarli miqdorda va assortimentda 
ta’minlangan bo‘lishi lozim. Korxonalarning aylanma mablag‘lar bilan 
ta’minlanganligini quyidagi ko‘rsatkichlar ifodalaydi. Me’yorlashtiriladigan 
aylanma mablag‘larning haqiqiy qoldiqlari belgilangan me’yorlarga to‘g‘ri 
ekanligi; korxona faoliyat natijalariga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larni, 
asosiy vositalarga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘larni, hamda xodimlarning 
aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligini yoki bitta xodimga to‘g‘ri 
keladigan aylanma mablag‘lar va boshqalar. 
Faoliyat natijasiga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar ko‘rsatkichi 
(Ay.mabl. sig‘imi) aylanma mablag‘lar summasini ishlab chiqarilgan mahsulot 
hajmiga nisbatan aniqlanadi. 
Ay.mabl. 
Ay.mabl.sig‘imi = ------------------------------ 
mahsulot hajmi (N) 
4810,2 
Misolda: o‘tgan yilda = --------------- = 1,050
9345 
5830,0 
hisobot yilida: = ----------------- = 1,24 
5694,5 
Aylanma mablag‘lar haqiqiy miqdori bilan ta’minlanganlik koeffitsienti 
(Ay.mabl.X.K.) aylanma mablag‘lar haqiqiy qoldig‘ini ularning belgilangan 
me’yorlariga nisbati bilan aniqlanadi.
Ay.mabl.X. 
Ay.mabl.X.K. = ----------------------- 
Ay.mabl.M. 
4810,2 
Misolda: o‘tgan yilda = --------------- = 0,936 
5140,0 
5830,0 
hisobot yilida = ----------------- = 1,014 

---

58 
5750,0 
Asosiy vositalarga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar aylanma 
mablag‘lar (Ay.mabl.) summasining korxona asosiy vositalar summasiga nisbati 
bilan hisoblanadi 
4810,2 
Misolda: o‘tgan yilda = --------------- = 1,013
4747,5 
5830,0
hisobot yili = ----------------- = 61,9 % 
5147,5 
Korxona xodimlarining aylanma mablag‘lar bilan ta’minlanganligi yoki 
bir xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma mablag‘lar o‘rtacha miqdorlarini 
xodimlar o‘rtacha soniga nisbati bilan aniqlanadi. 
Ay.mabl. 
X Ay.mabl. = ----------------------- 
xodimlar 
4810,2 
Misolda: o‘tgan yil X Ay.mabl. = --------------- = 42,9 ming so‘m
112 
5830,0
hisobot yili X Ay.mabl.= ----------------- = 48,2 ming so‘m 
121 
Korxonada ishlab chiqarilgan va sotilgan mahsulotlar hajmi yuqori 
sur’atlar bilan ko‘paygan sharoitda, har bir xodimga to‘g‘ri keladigan aylanma 
mablag‘larning ortishi ijobiy holder.