21
Çimentoda alkali madde oranı eğer kullanılan agrega reaktif malzeme
içermiyorsa bir
probleme yol açmaz. Eğer kullanılan agrega alkali maddelere karşı reaktif malzeme
içeriyorsa kullanılan çimentodaki alkali madde oranı
TS EN 196-21’e göre bulunacak ve
%0.6 yı geçmeyecektir..
1.3.2. Çimento Deneyleri
TS 23 EN 196-7 standardı esaslarına göre alınan örnekler için idarenin Merkez
Laboratuvarlarında ya da idarenin onayladığı bir
laboratuvarda, iş özel teknik şartnamesinin
gerektirdiği deneyler yapılıp
Tablo 1.10’daki standartlara uygun olup olmadığı belirlenecektir.
Tablo 1.10. Çimento Deneyleri ile ilgili Türk Standartları
TS EN 196-1 11.03.2002
Çimento Deney Metotları – Bölüm 1: Dayanım
TS EN 196-2 11.03.2002
Çimento Deney Metotları – Bölüm 2: Çimentonun Kimyasal Analizi
TS EN 196-3 11.03.2002
Çimento Deney Metotları – Bölüm 3: Priz süresi ve Hacim Genleşme Tayini
TS ENV 196-4 03.09.1996
Çimento Deney Metotları – Bölüm 4: Katkı Miktarı Tayini
TS EN 196-5 11.03.2002
Çimento Deney Metotları – Bölüm 5: Puzolanik Çimentolarda
Puzolanik Özellik Tayini
TS EN 196-6 07.03.2000
Çimento Deney Metotları – Bölüm 6: İncelik Tayini
TS 23 EN 196-7 22.02.2000
Çimento Deney Metotları – Bölüm 7:Çimentodan Nümune Alma ve Hazırlama Metotları
TS EN 196-8 28.01.2004
Çimento Deney Metotları – Bölüm 8: Hidratasyon ısısı – Çözelti Metodu
TS EN 196-9 28.01.2004
Çimento Deney Metotları – Bölüm 9: Hidratasyon ısısı – Adiyabatik Metot
TS EN 196-21 11.03.2002
Çimento Deney Metotları –
Çimentoda Klorür, Karbon dioksit ve Alkali muhtevası Tayini
TS 22-2 EN 413-2 23.03.1998
Çimento-Harç Çimentosu –- Bölüm 2: Deney Metotları
22
1.4. Beton
1.4.1. Genel
Beton, çimento, değişik boyutlardaki çakıllar, kum ve sudan oluşan kompozit bir maddedir. Beton
içinde ayrıca az miktarda sıkışmış hava veya özellikle sıkışmış hava bulunabilir. Betonun
özelliklerini artırıcı kimyasal ve mineral katkılar da sıkça kullanılır.
Deniz yapıları için kullanılan beton yer yapılarından farklı olarak daha agresif bir ortamda
olduğundan dolayı malzeme seçiminde ve yapımında dikkat edilmesi gereken etmenler vardır.
Sadece beton dayanımına göre değil, betonun deniz ortamındaki zararlı etkenlere karşı da daha
dayanıklı ve uzun ömürlü tasarlanması gerekmektedir.
Bu nedenle çimentonun çeşidi,
malzemelerin karışım oranları, su-çimento oranı, kullanılan kimyasal ve mineral katkı maddeleri,
aggrega boyutları, beton gözenekliliği her yapı için bulunduğu ortama göre
TS EN 206-1 de
“Madde 6.2- Tasarlanmış Beton” ve “Madde 2.3. Tarif Edilmiş Beton” bölümlerinde listelenen
şartlar için ayrı ayrı belirlenecek ve beton karışımlarının özellikleri Tablo 1.11’de verilen değerlere
uygun olacaktır.
Yüklenici, İş’in yapımında kullanılacak betonu, şartname kayıtlarına
ve proje değerlerine uygun
olarak imal etmek, yerine yerleştirmek ve son dayanımına erişinceye kadar korumaktan
sorumludur.
1.4.2. Malzeme Özellikleri
Beton karışım oranları,
TS 802 de verilen değerlerle ve metotlarla yapılacaktır.
Yüklenici betonun
yapıda kullanımından önce
TS EN 12350-1’de belirtilen şartlara göre deneysel örnekler
hazırladıktan sonra hem taze hem de sertleşmiş betonu teknik şartnamesi
’nin belirttiği şekilde test
edip, sonuçları onaylattıktan sonra işe başlayacaktır. Tasarım karışımı ve test sonuçları işe
başlamadan önce idareye teslim edilecektir. Eğer beton yerleştirilirken pompa kullanılacaksa,
beton ile ilgili testler örnekler hazırlanıp idarenin labaratuvarında ya da idarenin onayladığı bir
labaratuarda yapılacak , çökme deneyleri de hem pompa ağzında hem de pompa çıkışında ayrı
ayrı yapılacaktır. Ayrıca üretici firmanın kalite kontrol belgeleri sağlanacak ve gerekirse kontrol
mühendisi kalite kontrol programı çerçevesinde, işyeri tetkik belgelerini isteyecektir.
Su içinde kullanılacak beton mümkün olduğu kadar doğal çakıldan yapılacaktır.
Bu beton
sıkıştırılmayacak ve bu sebeple betonun kıvamı kolay işlenmesini mümkün kılacaktır. Betonlama
işlerinin başlarında çimeto miktarı 400 kg/m
3
‘e çıkarılacaktır. Daha iyi bir kıvam ve yoğunluk elde
etmek için makul sınırlar dahilinde filler kullanılacaktır. Betonun mümkün mertebe gözeneksiz
olması için, kum ve çakılın tane çapı itibarıyle uygun ve boşluksuz bir tertipte olmasına önem
verilecektir.
Betonda kullanılacak agreganın özellikleri Bölüm 1.2 ’de, çimentonun özellikleri de Bölüm 1.3’de
verilmektedir.
Su
Kıyı yapıları ve limanlar inşaatında beton ve harç yapmak için kullanılacak suyun her türlü zararlı
maddeden arındırılmış olması gerekmektedir. Ayrıca agrega yıkamak, sulamak vb.
işlerle ilgili
olarak herhangi bir amaç için kullanılacak su, beton veya harcın sertleşmesi, mukavemeti ve diğer
özelliklerine olumsuz yönde etki yapacak veya donatıların korozyondan korunmasını
TS EN 1008
de verilen limiterden fazla kil, yağ, alkali, asit gibi herhangi zararlı maddeyi içermeyecek pH ≥ 4
olacaktır.
23
Beton Katkıları
Kıyı yapılarında kullanılacak beton için katkı malzemeleri olarak kullanılabilecek
malzemelerin TS
EN 934-6 ya göre belirlenip
TS EN 934-2 de verilen standartlara uygunluk sağlaması
gerekmektedir.