_________________Milli Kitabxana
________________
49
"Bişüur (Freydin kəşfi) XX əsrin ən böyük kəşfidir" (s.6) "Psixoanalizin banisi
Freyd – sönməz günəşdir" (s.15) – bu da bizim İsmayılov Fərmanın ən böyük
kəşfidir yəqin ki.
***
N.Kopernik Yermərkəzçiliyi Göymərkəzçiliklə əvəz eləyib; Ç.Darvin insan
soyunun keçmişdə meymuna oxşadığını söyləyib; Freyd şüuru bişüurdan
doğuzdurub (səh. 15). Çox əcəb! Niyə bəs bunlar "insana zərbə" sayılmalıdır?
İnsanı öz gözündən, insanı insanın gözündən salmaq üçünmü?!
***
Mən, bir insan olaraq, məni öz gözümdən salmaq istəyən zərbələrin hamısını
boş şey sayıram, yuxugətirici gurultu-guppultu sayıram; məni öz gözümdə,
başqasını (insanı) mənim gözümdə ucaldan kəşflərdən fərəh duyuram.
Birhüceyrəlidən tutmuş Allaha qədər hər kəsin insan üzərində iddiasını rədd
edirəm.
***
"Gənc Freydin siyasi idealı elitanın diktaturasına nail olmaq idi" (s.15). Mən,
Psixoanaliz metoduna söykənərək, bu qərara gəlirəm ki, çuvaldakı cidalardan
biri budur.
***
İkincisi bu: "O, hələ gənc yaşlarından siyasətçi olmağı arzu edirdi. Onun bu
arzusu boşa çıxdı, çünki o zamanlar Freydin yaşadığı Avstriya-Macarıstan
imperiyasının qanunları yəhudilərə siyasi elmlərlə məşğul olmağı qadağan
edirdi" (s. 14). Freydsə özünün yəhudi mənşəli olduğunu gizlətmirdi (s.13).
***
Ona görə də Freydin yaratdığı baxış (nəzəriyyə) "bəşəri mövcudluğun lap
sütunlarını sarsıdır, adət-ənənələrə, sosial normalara, epoxanın dünyagörüşü və
vicdanına, onun heysiyyətinə toxunur; ...tarixə və mədəniyyətə, əxlaqa və
mənəviyyata, həyat tərzi və dünyagörüşə qarşı meydan oxuyur" (s.13). Və bir
də, bax: Safruh. Oğuz yönü, səh. 132 – "Freydçilik" harayının birinci deyimi.
***
"Qərbdə çoxluq psixoanalizi tilsim sayır, onu İsa apostollarının Müjdələrindən
üstün tutur" (s.34). Utanım içisəhra Batı'nın yerinə! Özlərinin duyuq düşüb
səbəbini (və xilasını) başqa yerdə axtardıqları "Batı'nın çöküşü" məhz budur.
Bunun adı: Bəşərin təcrübəsinə arxa çevirmək; filan Ağzıgöyçəyə qədər bəşərin
çörəyi qulağına yemiş olduğunu düşünməkdir.
***
"Bəşər tarixi zərurətdən azadlığa doğru inkişaf tarixidir" (s.66). Mən də ölürəm
azadlıqçün, ancaq ədəbsizliyi, əxlaqsızlığı – heyvana bənzərliyi ən dözülməz,
ən qara dustaqlıq sayıram! Aşağıdakı anlamda:
***
_________________Milli Kitabxana
________________
50
Mən Meymunların üzünə baxanda az qalıram ağlımı itirəm – onların insan
olmasınacan keçəsi zamanın uzunluğundan: Bu nə vaxta qədər bunca bizimkinə
bənzər üz-gözlə baxacaq, ancaq danışmayacaq, qanmayacaq?!
***
"...Bişüur nədir?" sualına cavab verməkdə çətinlik çəkdiyini Freyd gizlətmirdi".
O deyirdi psixoanalitik bişüurun nə olduğunu deyə bilməz – yalnız onun
təzahür yerini göstərə bilər (s. 70). İndi burada "bişüur" sözünü "Allah" sözü
ilə, "Freyd"i "Müsəlman"la əvəz eləyək...
***
"...Bişüurda nizampərvərlik, haqq, ədalət, məntiq, ağılabatanlıq, əxlaq,
mənəviyyat axtarmaq əbəsdir" (s. 72).
***
"Bişüur – insanlaşmış təbiətdir; xalis xaosdur; məntiqdən, zamandan,
məsuliyyətdən, eyibdən və s. kənardadır; bişüurun iş prinsipi – zövqdür,
həzzdir. Bu prinsip – heyvanların fəaliyyət prinsipi, onların həyat tərzinin
əsasında dayanan bir tələbdir" (s. 85, 87).
***
Hətta onun öyücüləri ("apologetləri") belə, deyirlər: "Bu prinsipi psixi
fəaliyyətin, qeyri-şüurinin əsasına qoymaqla, bişüuru şüura qarşı qoymaqla
Freyd insanı biolojiləşdirirdi" (s. 88); Freyd – panseksualist idi (s. 214)...
"Sönməz günəş" beləmi olur?!
***
"Seksuallıqda isə söhbət məhəbbət obyektinə sahib olmaqdan, eşq alovunu
söndürməkdən gedir" (s. 108) – hətta eyni cinslər arasında da.
***
Freyddə və Freydçilikdə "eşq", "məhəbbət" sözləri yalnız (və yalnız!) "dalaf",
"kürşək", "qoça (buğaya)" gəlmək kimi anlamlar daşıyır. Misal üçün, düyə
buğa'ya gəlirsə, Freydçiliyə görə, onlar bir-birinə öz məhəbbətlərini izhar
eləyirlər. İnsanlar da tamamilə bu qaydaya çağırılırlar. (Mən boyaları
tündləşdirmirəm).
***
İnsanı heyvandan əmələ gətirən (s.88), seksuallığı (cinsi istək düşkünlüyünü)
onun Allahı sayan, onun bişüurla idarə olunduğunu vurğulayan Freyd – bişüuru
şüurla əvəz etmək istəyirmiş...
***
Necə, nə sayaq? Bişüuru "şüurla xəstələndirən", xəstələndirib şüura çevirən
aşağıdakı nevroz törədicilərini məhv etməklə: Din, İnam, Mənəviyyat, Əxlaq,
Mədəniyyət, Həya, Müqəddəslik, Vicdan, Sənət, Ailə, Ədəb-Ərkan, Böyük-
Kiçik, Olar-Olmaz, Ordu, Yurd, Ulus...
_________________Milli Kitabxana
________________
51
***
Beləliklə, daloy Ata, Ana, Bala, Baba, Nənə – Ailə Müqəddəsliyi! Daloy
Ülvilik, daloy Məcnun, Yunus, Füzuli, Səməd! Daloy Cabbar, Qədir, Xan əmi
– daloy Muğam! Daloy Abbas, Alı, Ələsgər, Şəmşir – daloy Saz! Daloy
Peyğəmbərlər, İmamlar, Fədakarlar! İsa, Pavel, Nəsimi, Ruzbeh daloy! Siz
cinsi istək obyekti axtarıb, tapmayıb öz nevrozlarınızı yalançı müqəddəslik,
ruhanilik, ülvilik, fədakarlıq, sənətkarlıq adı ilə sovuşduranlarsınız!..
***
Psixoanalitiklər bişüuru şüura çevirdikdən sonra da o (bişüur) istədiyini
eləyəcək, ancaq indi tam dolğunluğu ilə və elmi surətdə, rasionalcasına; daha
Din, İnam, Sənət, Müqəddəslik, Mənəviyyat, Əxlaq, Utancaqlıq, Ədəb-Ərkan,
Namus-Qeyrət, Həya-İsmət kimi riyakarlıqlara əl atmadan.
***
Cəmiyyətin həqiqəti – riyakardır – ləğv olunur; onu təbiətin həqiqəti əvəz eləyir
– instinktlər! Harada haran gicişir – orada oranı qaşı, qaşıt! Beləliklə, sağlam və
xoşbəxt olacaqsan!..
***
Təbiətdə isə nə sağlam var, nə xəstə; mikrob da, kir də, kif də, istənilən xəstəlik
törədicisi də təbiətdir, təbiidir. Təbiət üçün nə xoşbəxt var, nə bədbəxt.
***
Psixoanaliz bu yolla bəşəri sağlam və xoşbəxt eləməyi möhkəm məqsəd qoyub
qarşısına. Utanc, həya duyğuları tamamilə bəşərdışı elan edilir. Elə beləcə də
yazılır: "Heyvanlar kimi yaşasın" (s. 74).
***
"Freyd bəzəksiz – düzəksiz, birmənalı şəkildə bildirdi ki, insan dünyadan zövq
almaq üçün yaşayır; o, "yorulmaq bilmədən zövq axtaran məxluqdur... Freydin
insan konsepsiyasının mahiyyəti bu ifadədə öz həllini tapmışdır" (s. 189). Çox
yaxşı! Bundan aydın deyə bilməzdin. Bu isə "İnsan – düşünən heyvandır"
deyənlərə qarşı, "İnsan – duyğusal heyvandır" demək anlamına gəlir və insanı
öncəkindən bir pillə daha aşağıya salır.
***
Bunun ardınca: "İnsan ilkin (ibtidai, vəhşi) istəklərin hakimiyyəti altında olan
zəif intellektli məxluqdur" (s. 190). Bu kimi deyimlərdən goreşənlik qoxusu
gəlir: bəşərin İnsanlıq qalasının özüllərini qazımaq, onu yıxmaq, pozmaq, araya
çaşqınlıq salmaq; dəlini yelləndirib əlinə bel vermək...
***
Bəşərin İnsanlıq qalasının sütunları, dayaqları olan Din, İnam, Müqəddəslik,
Peyğəmbərlik, Atalıq, Analıq, Ailə, Yurd, Ulus, Dövlət, Əxlaq, Mənəviyyat,
Mədəniyyət, Sənət, Ədəb-Ərkan, Adət-Ənənə, İsmət, Həya, hətta Hüquq
normaları bu məqsədlə baltalanır. Mən bunun niyəsini yuxarıda "Çuvaldakı
cidalar" obrazı ilə açdım.
Dostları ilə paylaş: |