Microsoft Word zahid x?Lil 5
Yüklə 1,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
_______________Milli Kitabxana___________________
410 - Sevinc. Deyir ki, guya mən burada yatmalıyam. Doğrudan da Mikayıl müəllimdə xəstəlikdən əsər-əlamət yox idi. Biz onunla xeyli danışıb- güldük. Mikayıl müəllimi xəstəxanadan qaçırtmaq üçün planlar hazırladıq, “Məşədi Ibad” filmini yadı- mıza saldıq. Başımız elə qarışdı ki, Sevinc xanımın bizə necə yaxınlaşdığını görmədik. Sevinc M. Rzaquluzadənin böyük qızı idi. Çox ağıllı və tədbirli bir insan idi. Mənə başa saldı ki, kişini tərpətmək olmaz. O, ciddi xəstədir. Biz ayrılıb gedəndə Mikayıl müəllim bir az inciyən kimi oldu. Cəmi bir neçə həftədən sonra Mikayıl müəllim dünyasını dəyişdi. Başa düşdük ki, o, doğrudan da ciddi xəstə imiş. M. Rzaquluzadənin parlaq xatirəsi heç zaman yadımdan çıxmaz. _______________Milli Kitabxana___________________
411 YURI KUŞAK VƏ IQOR MOTYAŞOV
Mənim yaradıcılıq həyatımda Yuri Kuşakın adı xüsusi yer tutur. Çünki o, mənim yazdığım əsərləri rus dilinə yüksək səviyyədə tərcümə etmişdir. Bir dəfə başqurd yazıçısı Mustay Kərim mənə dedi: - Yuri Kuşak çox böyük söz ustasıdır. Onun- la əməkdaşlıq etməyin məni çox sevindirir. Kuşak bir şəxsiyyət kimi bütöv adamdır. Lakin xaraktercə mənə qətiyyən oxşamır. Onun gözəlliyi tikanların içindəki gülə bənzəyir. Adama çox əti acı təsiri bağışlayır. Ilk kitabımı tərcümə edəndə məni çox incitdi. Tez-tez yoxa çıxırdı. Böyük çətinliklə kitab tərcümə olundu və çap edildi. Kitab haqqında Moskva mətbuatı yaxşı fikirlər söylədi. Amma mənim Kuşakla əməkdaşlıq edəcəyimə inanmırdım. Günlərin birində Moskvadan zəng etdilər ki, Yuri Kuşakı Bakıda qarşılayım. O, mənim yeni kitabımı tərcümə edəcək. Təyyarə meydanında onu qarşıladım. Çox qaşqabaqlı idi. Həm də deyəsən yorğundu. Elə bil işləməyə gəlməmişdi. Mənim vəziyyətim pələngi əhliləşdirməyə çalışan sirk aktyorunun vəziyyətində idi. Biz Bakıya qədər çox az danışdıq. Bu müddətdə fikirləşirdim. Belə əhval-ruhiyyə ilə yaxşı bir kitab ortalığa qoymaq çətin məsələ idi. O, həm mənim şeirlərimi, həm də hekayələrimi tərcümə etməli idi. Səhər yeməyini bizim evdə yedik. Bir azca kefi duruldu. Mən onun gözləmədiyi bir təklif etdim: _______________Milli Kitabxana___________________
412 - Yuri Naumoviç dedim. Bizim ölkə qeyri- adi təbiətə malikdi. Təklif edirəm ki, işə başlama- mışdan qabaq üç günlük səfərə çıxaq. Çox gözəl-deyə Kuşak dilləndi. Mən, bu gün yorğunam. Işimi gecə saat 12-də bitirmişəm ki, Bakıya gəlim. Aprel ayının əvvəlləri idi. Azərbaycanın bütün bölgələrində təbiət cana gəlmişdi. Mən onu Şuşaya apardım. Şuşanın dağları, dolamalar, buz kimi suları və insanları onun çox xoşuna gəldi. Şuşada bizə qırxbuğumlu aş dəmlədilər. Mənim yaradıcılıq taleyimdə xüsusi rol oynayan Yuri Kuşak Rusiyanın ən böyük sənət- karlarından biridir. Mustay Kərim, A. Barto, S. Mixalkov, O. Süleymanov, Ç. Aytmatov, Ç. Hüsey- nov Yuri Kuşakdan söz düşəndə onu “sözün ustadı” adlandırırdılar. Biz Bakıda Mərdəkan yaradıcılıq evində təxminən 4 ay işlədik. Yuri Kuşak da mənim kimi yaşlı uşağa bənzəyirdi. Çox zaman bir-birimizin fantaziyasına təsir edərək tərcümənin istiqamətini dəyişirdik. “Salam Cırtdan” kitabı şeirlərdən və hekayələrdən ibarət idi. Əgər Kuşak şeirləri və hekayələri adi qaydada tərcümə etsəydi, ona bəlkə də bir-iki ay bəs edərdi. Lakin biz özümüzdən hoqqa çıxartdıq. Kuşak dedi: - Gəlsənə, bu şeir və hekayələri adi qaydada deyil, başqa cür tərcümə edək. _______________Milli Kitabxana___________________
413 - Necə yəni başqa cür? - deyə mən soruş- dum.
- Bu şeir və hekayələrin hamısını bir süjet ətrafında birləşdirək. Bu çox orijinal bir iş olar. Mən də elə Kuşak kimi bu məsələyə çox sadəlöhv baxdım. - Nə olar, - dedim, qoy sən deyən olsun. Bir-birindən fərqli müxtəlif mövzulara həsr olunan bu əsərləri bir süjet ətrafında birləşdirmək o qədər də asan deyilmiş. Mən o əsərləri yazmağa sərf etdiyim əziyyətdən daha çox zəhmətə düşdüm. Mən də Kuşakla birlikdə Yaradıcılıq evinə köçdüm. Hərəmizin ayrıca otağımız var idi. Hər gün səhər tezdən durub Xəzərin sahilində qaçar, sonra da Mərdəkan bazarına gedərdik. Müxtəlif göy-göyərti alıb gətirərdik. Nahar yeməyində həmin göyərtiləri doğrayıb supun içinə tökərdik. Bir yerdə işləməyimizin əhəmiyyəti böyük idi. Mən onun başa düşmədiklərini izah edir, o da mənə təzə yazdığım ümumi süjetin ayrı-ayrı his- sələrinin müzakirəsində yardımçı olardı. Beləliklə, “Salam Cırtdan” kitabı 1987-ci ilin mayında çapdan çıxdı. Elə həmin il Moskvada keçirilən Ümum- dünya Kitab Satış yarmarkasında həmin kitab da nümayiş etdirildi. O zaman möhtərəm liderimiz, ulu öndərimiz Heydər Əliyev SSRI Nazirlər Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsində işləyirdi. Rusiyada Heydər Əliye- vin hörməti rəhbərlərin hamısınkından çox idi.
_______________Milli Kitabxana___________________
414 Kitab yarmarkasına məni də dəvət etmiş- dilər. “Detskaya literatura” nəşriyyatının kitabları gözəl bir otaqda idi. Mənim kitabım isə sərginin lap aşağı rəfindəki sırada idi. Bu mənə əvvəlcə pis təsir etdi. Sonra baxıb gördüm ki, mənim kitabımın yanında Moldaviyanın dünyada tanınmış yazıçısı S. Vangelinin Iqor, Mazninin və digər sənətkarların da kitabları bu cərgədədir, səsimi çıxartmadım. Təxminən saat 11-də xəbər yayıldı ki, yuxarılardan kimsə gəlir. Biz yazıçılar dayanıb söhbət edirdik. Bizim şöbəyə rəhbərlik edən nəşriyyatın direktoru Tatyana Mixaylovna Şatunova idi. Bir də gördüm ki, Tatyana Mixayovna sürətlə içəri girdi və mənim kitabımı rəfdən götürdü. Bu mənə çox təəccüblü göründü. Görəsən o, nə etmək istəyirdi? Gördüm ki, uzaqdan bir neçə nəfər bizim tərəfə gəlir. Bunların içərisində bir nəfəri o saat tanıdım. Bu o zaman Sov. IKP MK-nın katibi işləyən Yakovlev idi. Onun yanındakı adam çox kiçik addımlarla irəliləyirdi. Amma ətrafdakıların hərəkətindən hiss olunurdu ki, bu adam daha hör- mətlidir. O zaman mən -15 eynək taxdığıma görə onu tanıya bilmədim. Lap yaxına gələndə gördüm ki, bu Heydər Əliyevdir. Onun bu qədər zəifləməsi mənə pis təsir etdi. Hətta bu əhvalatı evdə uşaq- larıma danışanda özümü saxlaya bilmədim. Çünki mən Heydər Əliyevi həmişə məğlubedilməz bir pəhləvan kimi görmüşdüm. O, danışanda salonlar titrəyirdi.
Yüklə 1,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|