Magistrantların XXI Respublika Elmi konfransı, 17-18 may 2021-ci il
9
olan neftlərin tərkibində müəyyən miqdarda parafin, asfalten, qətran vardır. Bu cür neftlərin süzülməsi Darsi
qanununa tabe olmur. Bu məsələni həll etmək üçün ümumiləşdirilmiş Darsi qanunundan istifadə edilir. Bu
qanun, əsasən, özlü-plastik mayelər üçün öz doğruluğunu ödəyir. Bu qanuna
görə yeni bir parametrin
süzülməyə təsiri öyrənilir. Bu parametr başlanğıc toxunma gərginliyidir.
Başlanğıc toxunma gərginliyinin fiziki təsiri nəticəsində quyudibinə süzülən neftin hasilatı azalır. Bu
halda neftin süzülməsi üçün əlavə təzyiqdən istifadə olunması zərurəti yaranır. Lay temperaturu aşağı
düşərkən başlanğıc toxunma gərginliyi artır, bu da öz növbəsində bir çox prosesə əks təsir göstərir. Ona görə
də ümumiləşdirilmiş Darsi qanunu bir sıra süzülmə proseslərində istifadə oluna bilər.
Son dövrlərdə quyudibi zonanın neftin süzülmə prosesinə təsiri dünya praktikasında
geniş şəkildə
öyrənilir. Süzülməyə təsir edən göstərici kimi skin zonanın öyrənilməsi aktual məsələdir. Skin zonanın təsiri
həm müsbət, həm də mənfi ola bilər. Bu səbəbdən də bu zonanın təsirinin
öyrənilməsi böyük əhəmiyyət
daşıyır. Bu parametrin dəyişdirilməsi hasilata öz təsirini göstərir. Skin faktor ölçüsüz kəmiyyət olub, layın
sonrakı keçiriciliyinin ilkin keçiriciliyə nəzərən necə dəyişdiyini göstərir. Əgər
bu parametr mənfi qiymət
alarsa, onun təsiri müsbət olacaqdır. Belə olduğu halda hasilatın artması müşahidə ediləcəkdir. Skin faktorun
mənfi qiymət almasına səbəb kimi hidravliki yarılmanı, lay simulyasiyasını,
yüksək mailliyə malik quyu
lüləsini göstərmək olar. Əgər bu parametrin qiyməti müsbət olarsa, bu zaman o mənfi təsir göstərəcəkdir. Bu
halda isə hasilat azalacaqdır. Skin faktorun mənfi qiymət almasına
qismən tamamlama,
perforasiya
saylarının kifayət qədər olmaması, faza dəyişmələri, turbulentlik, yatağın ilkin keçiriciliyinin azalması səbəb
olur.
Bu faktorları nəzərə alaraq deyə bilərik ki, skin zonanın qiymətinə əsasən yataqlarda görüləcək işləri
qabaqcadan müəyyən etmək mümkündür. Bu işlərin köməyi ilə quyularda gedən prosesləri tənzimləmək və
layın neftvermə əmsalının artırılmasına nail olmaq olar.
Dostları ilə paylaş: 
