Nəsrin SÜleymanli
Yüklə 2,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
201 xalq aləmdə ciddi məğlubiyyətlərlə rastlaşırlar, Ermənistanın dövlət struk- turlarında ciddi dəyişikliklər aparılmalıdır və s. Başqa sözlə, iddia edilir ki, Ermənistanın Qarabağ siyasəti lazımi səviyyədə aparılmır, Qarabağ siyasətinin mahiyyəti və ermənilər üçün əhəmiyyəti lazımi səviyyədə beynəlxalq təşkilatlara və beynəlxalq auditoriyaya çatdırılmır. Belə bir fikir yaradılır ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanmasında Azər- baycan maraqlarının üstünlük təşkil etməsi də erməni diplomatiyasının zəif fəaliyyətidir (182). – ABŞ, Fransa və Rusiya prezidentlərinin demokratik prinsiplərə əməl etməməsi. Erməni informasiya ideoloqları iddia edirlər ki, ABŞ, Fransa və Rusiya prezidentləri Minsk Qrupunun həmsədr ölkələrinin prezident- ləri kimi demokratik prinsiplərə əməl etməyiblər. Başqa sözlə, Azərbay- canın ərazi bütövlüyü məsələsinə, işğal edilmiş Azərbaycan torpaqlarının geri qaytarılmasına toxunulması demokratik prinsip sayılmır. Belə bir tə- səvvür formalaşdırılır ki, həmsədr dövlətlərin prezidentlərinin antidemok- ratik mövqelərdə dayanmasının nəticəsi Madrid prinsiplərinin ortaya çıx- ması olmuşdur. Yəni, prezidentlər antidemokratik mövqedə dayanmasay- dılar, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin Madrid prinsipləri də hazırlanmaya bilərdi (183). – Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyətinin Azərbaycan tərəfindən təhrif edilməsi. Erməni informasiya ideoloqları belə bir təsəvvür yaradır- lar ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin mahiyyəti Azərbaycan tərəfindən təhrif edilib və dünya ictimai birliyində Azərbaycanın erməni işğalına məruz qalması, Azərbaycan ərazilərinin işğal olunması haqqında fikir for- malaşdırılıb. Münaqişənin nizamlanması Azərbaycan tərəfindən xeyli si- yasiləşdirilib və beynəlxalq vasitəçi təşkilatlar Azərbaycana qarşı müqa- vimət göstərə bilmirlər (184). Bununla da erməni informasiya ideoloqla- rı, əslində, münaqişənin nizamlanması prosesinin mahiyyətinin saxtalaş- dırılmasına çalışırlar. Minsk Qrupu ölkələri prezidentlərinin, Minck Qrupu həmsədrlərinin bəyanatlarının, fəaliyyətlərinin, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli ilə bağlı fikir və təkliflərinin erməni informasiya məkanında təhrif edilməsi həmişə davam etmişdir. Özlüyündə böyük dövlətlərin rəhbərlərinin Dağ- lıq Qarabağ münaqişəsinə münasibəti ilk baxışdan tərəfsiz və obyektiv bir baxış kimi götürülməli və münaqişənin həllinin əsas prinsipləri kimi qəbul edilməli olduğu halda, erməni informasiya məkanında təhrif edil- miş, saxtalaşdırılmış yozumlar və təqdimatlar bu informasiya məkanının istisnasız ifadə vasitələri olaraq qalmaqdadır. Əslində, bu üsul erməni in- 202 formasiya məkanında xroniki hal almışdır. Ermənistan informasiya-təbli- ğat maşınının hərgünkü fəaliyyətinə bu prizmadan yanaşmaqla Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması məsələlərinin təqdimatında qeyri- obyektivliyi izləmək mümkündür. Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması prosesi tarixində həm- sədr dövlətlərin prezidentlərinin 2010-cu il iyun ayının 26-da Kanadanın Muskok şəhərində verdikləri bəyanat diqqətəlayiq hadisələrdən biridir. Güman etmək olardı ki, erməni informasiya maşını bu üç böyük dövlətin birgə bəyanatının təqdimatında daha obyektiv yanaşma nümayiş etdirə- cəkdir. Lakin informasiya təqdimatında kök salmış erməni qərəzçiliyi bu dəfə də informasiya istehsalının mərkəzində dayandı. Həmsədr dövlətlərin Muskok bəyanatının ictimaiyyətə təqdimatında kifayət qədər maraqlı bir hadisə də baş verdi. Erməni kütləvi informasiya vasitələri əvvəlcə bəyanatın Rusiyanın rəsmi saytlarında çap olunan rus- ca variantına əsasən məlumatlar yaydılar. Sonra bu bəyanatın Amerika saytlarında ingiliscə çap olunan variantı üzə çıxdı və aydın oldu ki, ingi- lis dilindən rus dilinə tərcümədə münaqişə tərəfləri üçün xeyli əhəmiyyət kəsb edən bir ifadənin tərcüməsi düz aparılmayıb. Dağlıq Qarabağ ətra- fında işğal olunmuş ərazilər rusca tərcümədə ―Dağlıq Qarabağ ətrafında- kı ərazilər‖ kimi, ingiliscə variantında isə ―Dağlıq Qarabağ ətrafında iş- ğal olunmuş ərazilər‖ kimi verilmişdir (185). Araşdırmalardan o da aydın oldu ki, ingilis dilində olan variant orijinal variantdır. Bu isə erməni in- formasiya məkanında əsl çaşqınlıq yaratdı və erməniliyin bütün informa- siya-təbliğat maşını həmsədr ölkələrin prezidentlərinin birgə bəyanatının mahiyyətinin saxtalaşdırılmasına çalışmaqla diqqətin əsas məsələdən ya- yındırılmasına səfərbər edildi. Bunun üçün mümkün olan-olmayan üsulla- ra əl atıldı, məntiqsiz şərhlər, əsaslandırılmamış mülahizələr informasiya təcavüzünə çevrildi. Muskok bəyanatında qeyd edildi ki, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin nizamlanması Helsinki Yekun Aktında, 10 iyul 2009-cu il Akvil bəyana- tında əksini tapan prinsiplər əsasında aparılmalıdır. Sonra bir daha bu prinsiplər sadalanırdı: Dağlıq Qarabağ ətrafında işğal olunmuş ərazilərin geri qaytarılması, Dağlıq Qarabağa müvəqqəti status verilməsi, Dağlıq Qarabağla Ermənistan arasında koridor, əhalinin hüquqi məcburiyyət da- şıyan səsverməsi yolu ilə Dağlıq Qarabağın son siyasi statusunun müəy- yənləşdirilməsi, köçkünlərin öz yaşayış yerinə qaytarılması hüququnun təmin edilməsi, sülhyaratma əməliyyatını da nəzərdə tutan beynəlxalq təh- lükəsizlik zəmanəti. 203 Akvil bəyanatından fərqli olaraq Muskok bəyanatında Dağlıq Qara- bağ ətrafındakı ərazilər işğal olunmuş ərazilər kimi tanınırdı və güman etmək olar ki, bu ifadə rəsmi şəkildə açıqlanmayan Madrid prinsiplərinin yenilənmiş variantında da beləcə təsbit olunmuşdu. Muskok bəyanatının səslənməsindən sonra erməni informasiya maşı- nının çaşbaşlığı öz yozumlarında və informasiya təqdimatında da özünü göstərdi. Əvvəlcə informasiya məkanına ziddiyyətli məlumatlar və mü- nasibətlər çıxarıldı. Məsələn, Ermənistanın xarici işlər nazirinin mətbuat üçün verilən və kütləvi informasiya vasitələrində yayılan məlumatına görə, Muskok bəyanatında münaqişənin həlli üçün Ermənistanın əsas götürdü- yü prinsiplər öz əksini tapıbdır. Yəni əhalinin səsvermə yolu ilə Dağlıq Qarabağın yekun statusunun müəyyənləşdirilməsi, Dağlıq Qarabağla Er- mənistan arasında daimi əlaqə, təhlükəsizliyə beynəlxalq təminat. Ermə- ni nazir bəyanatda əksolunan digər elementlərə toxunmayaraq əlavə edir- di ki, yaxın günlərdə məlum olacaq ki, Azərbaycan bu yolla irəli getmə- yə hazırdır, yoxsa öz hərbi yanaşmasını davam etdirəcək, yeni təxribatla- ra əl atmaqla və qeyri-konstruktiv addımlar atmaqla sülh prosesini pozma- ğa çalışacaq (186). Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin adı çəkilməyən rəsmisi informa- siya vasitələrində bəyan edirdi ki, Muskok bəyanatında Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) müstəqilliyi fakt olaraq tanınıb və eyni zamanda bu bəyanatda Qarabağ xalqının səsvermə yolu ilə öz müqəddəratını təyin et- məsi təsdiqlənib. Erməni strateji və milli tədqiqatlar mərkəzinin direkto- ru R.Kirokosyan isə bildirirdi ki, bu bəyanatı verməklə həmsədr dövlət- lər Azərbaycanı danışıqlar stoluna cəlb etmək istəyiblər. Bu bəyanat Er- mənistandan daha çox Azərbaycana göndərilmiş mesajdır və bəyanatda Azərbaycanın bölgənin təhlükəsizliyi üçün ciddi təhlükə olmasına nara- hatlıq ifadə olunmuşdur (187) . Lakin çox tezliklə erməni informasiya məkanını tamam başqa bir mənzərə öz ağuşuna aldı. Ciddi təhlillər, araşdırmalar onu göstərdi ki, er- məni ideoloqları və millətçiləri informasiya təqdimatında Muskok bəya- natının erməni millətçiliyinin maraqlarına cavab verməyən məqamlarına lazımi diqqət yetirməyiblər. Əslində, bəyanatın mətninə ötəri baxış da burada beynəlxalq hüquq normalarına riayət olunmasına çağırışlar oldu- ğunu müşahidə etməyə imkan verir. Bu isə Ermənistanın işğalçılıq siya- sətinə heç də uyğun deyildi. Ona görə də erməni informasiya maşınının fəaliyyətinin istiqamətinə yenidən baxıldı, Muskok bəyanatı haqqında ta- mamilə fərqli təsəvvürlər formalaşdırılmasına başlandı. Yüklə 2,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|