Nəsrin SÜleymanli
Yüklə 2,28 Mb. Pdf görüntüsü
|
198 matiya stolunda Ermənistana od vurubdur. Onun dediklərinə görə, Mayn- dorf bəyannaməsi isə qalib dövlət kimi Ermənistanın bütün üstünlükləri- ni əlindən almışdır (180). Erməni informasiya məkanında, xüsusilə elektron informasiya vasitə- lərində hazırda da dövriyyədə olan bu tipli saysız-hesabsız materiallar vardır. Məlumatsız oxucu üçün onları ümumiləşdirmək yəqin ki, heç də asan olmazdı. Bu materialların ümumi xətti və məzmunu Ermənistanın Azərbaycana təcavüz etməsi haqqında iddiaların yalnız böyük dövlətlə- rin haqsız mövqeyi kimi təqdim etmək, nizamlanma prosesinin mahiyyə- tinin anlaşılmasına maneçilik yaratmaq və ictimai rəydə Ermənistana qarşı bir təəssübkeşlik əhval-ruhiyyəsi formalaşdırmaqdır. Bəzi informasiya materiallarında erməni ideoloqları tərəfindən Mad- rid prinsipləri bənd-bənd erməni maraqları baxımından təhlil edilir və auditoriyaya çatdırılır. Belə yazılardan biri həmsədr dövlətlərin bəyana- tından dərhal sonra, 2009-cu il iyulun 14-də ―panorama.am‖ saytında, di- gəri isə bir neçə gün sonra, iyulun 31-də ―karabah88.ru‖ saytında işıq üzü gördü. ―karabah88.ru‖ saytındakı yazı erməni informasiya məkanı- nın Dağlıq Qarabağ təmsilçisi Masis Mailyanın, digəri isə redaksiya im- zası ilə oxuculara çatdırılıb (181). Madrid prinsiplərinin ilk bəndi olan – Dağlıq Qarabağ ətrafındakı əra- zilərin Azərbaycanın nəzarəti altına qaytarılması – bəndi ―panora- ma.am‖-da xeyli mücərrəd və dumanlı şəkildə şərh edilmişdir. Burada bildirilir ki, təhlükəsizlik zonasını təşkil edən ərazilər həm coğrafi, həm də təhlükəsizlik baxımından tərəflər üçün fərqli əhəmiyyət kəsb edir. Ona görə bu məsələ tərəflərin diplomatları tərəfindən ayrıca müzakirə edilməli, həm ərazilərin nə zaman, hansı formada qaytarılması və bu əra- zilərin gələcəkdə hansı statusa malik olması müəyyənləşdirilməlidir. ―ka- rabah88.ru‖ saytının təhlili isə kifayət qədər radikal və millətçidir. M.Mailyana görə, Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) nəzarəti altında olan ərazilərin hansınınsa Azərbaycana qaytarılması ilk növbədə Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) Konstitusiyasının pozulmasıdır. Sonra da əlavə olunurdu ki, erməni silahlı qüvvələrinin bu əraziləri tərk etməsi Dağlıq Qarabağın hərbi təhlükəsizliyini zəiflədəcəkdir. Onun fikrincə, söhbət ərazilərin qaytarılmasından deyil, Azərbaycanla Dağlıq Qarabağ Respublikası (?) arasında sərhəd xəttinin müəyyənləşdirilməsindən get- məlidir. Yəni Azərbaycan Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) müstəqil- liyini tanıdıqdan sonra iki dövlət arasında dövlət sərhəd xəttinin demili- tasiya və demarkasiyası aparılmalıdır. 199 Madrid prinsiplərinin – Dağlıq Qarabağa keçid statusunun verilməsi, onun təhlükəsizliyinin və özünüidarəsinin təmin edilməsi bəndinə saytla- rın münasibəti belədir: – ―panorama.am‖ saytı: – Dağlıq Qarabağın son statusu müəyyənləşə- nə kimi ona elə bir status verilməlidir ki, öz səviyyəsinə görə hazırkı sta- tusdan aşağı olmasın. ―karabah88.ru‖ saytında isə bildirilir ki, bu bənd Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) statusunun məhdudlaşdırılması cəh- didir. Çünki bununla hazırkı status şübhə altına alınır və respublika öz təhlükəsizlik sistemindən məhrum olunur. Madrid prinsiplərinin sonrakı, Ermənistanla Dağlıq Qarabağ arasında koridorun olması bəndinə saytların münasibəti belədir: – ―panorama.am‖: – milli maraqlar və Dağlıq Qarabağın təhlükəsizli- yi baxımından Qarabağla Ermənistan arasında daimi quru əlaqəsinin ol- ması çox mühüm zəmanətdir. Azərbaycan əvvəllər belə koridorun olma- sına razı olmurdu. Amma indi bu müddəa Madrid prinsiplərinə daxil edilib. – ―karabah88.ru‖: – Dağlıq Qarabağla Ermənistan arasında quru əla- qələri 1992-ci ildə açılıb və 1993-cü ildə aparılan döyüşlər zamanı bu ko- ridor genişləndirilib. Bu koridorun daraldılması düzgün olmazdı. Müəllifə görə bu təklifin ermənilərə güzəşt kimi təqdim olunması bir qəribəlik idi. Madrid prinsiplərinin 4-cü bəndi – Hüquqi məcburiyyət daşıyan səs- vermə yolu ilə gələcəkdə Dağlıq Qarabağın son statusunun müəyyənləş- dirilməsi. Saytların bu bəndə münasibəti: – ―panorama.am‖: – Bu müddəa bir neçə cəhətdən vacibdir. Burada bildirilir ki, Dağlıq Qarabağ əhalisi öz gələcək dövlət hüququ statusunun müəyyənləşdirilməsi üçün referendum yolu ilə qərar qəbul etmək hüqu- qunu həyata keçirir. İkinci bir cəhət isə ondan ibarətdir ki, Qarabağ əha- lisi öz müqəddəratını təyin etmək hüququnun subyektidir və öz iradəsini ifadə etmək yolu ilə gələcək siyasi və hüquqi taleyini müəyyənləşdirir. – ―karabah88.ru‖: – 10 dekabr 1991-ci ildə hüquqi məcburiyyət daşı- yan səsvermə əsasında Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) statusu müəy- yənləşib, 10 dekabr 2006-cı ildə keçirilən Konstitusiya referendumu ilə isə bu status yenidən təsdiq olunub. Bundan başqa, prezident və parla- ment seçkilərində Dağlıq Qarabağ əhalisi daha 8 dəfə öz iradəsini ifadə edib. Bununla da son 18 il ərzində əhali Dağlıq Qarabağın mövcud statu- su haqqında 10 dəfə səsvermədə iştirak edib. Madrid prinsiplərinin 5-ci bəndində isə bütün qaçqınların və köçkün- lərin öz əvvəlki yaşayış yerlərinə dönməsi hüququnun təmin edilməsi qeyd olunur: 200 – ―panorama.am‖: – Bu bəndin çox yarımbəndləri vardır ki, onlar da- nışıqlarda müzakirə olunmalıdır. Həm azərbaycanlı qaçqınlar, həm də er- məni qaçqınlar geri dönmək imkanı alacaqlar. Bu zaman Şaumyan rayo- nunun da statusu müəyyənləşdiriləcəkdir. – ―karabah88.ru‖: – Dağlıq Qarabağ Respublikası (?) Azərbaycan tə- rəfindən tanındıqdan sonra bu müddəa hər üç tərəfdən müzakirə oluna bilər. Müddəada yalnız azərbaycanlıların deyil, bütün qaçqınların nəzər- də tutulması müsbət haldır. Amma məlum deyil ki, əks tərəfə gələn yüz minlərlə qaçqının təhlükəsizliyini kim təmin edəcəkdir. Nəhayət, Madrid prinsiplərinin elan edilmiş sonuncu 6-cı bəndi sülh- yaratma əməliyyatlarını nəzərdə tutan təhlükəsizliyə beynəlxalq zəmanət məsələsidir. – ―panorama.am‖: – Madrid prinsiplərinin məntiqinə görə, bu müd- dəa təhlükəsizlik zonasını təşkil edən müəyyən ərazilərin geri qaytarıl- ması ilə bağlıdır. Nəzərdə tutulur ki, təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün bu ərazilərdə beynəlxalq qüvvələr yerləşdiriləcəkdir. Bütünlükdə bu şərh- ləri verdikdən sonra ―panorama.am‖ saytı münaqişənin bu prinsiplər əsa- sında həll olunmasına mənfi münasibət bildirmir. Hətta qarşı tərəfi, yəni Azərbaycanı nizamlanmanın müəyyən mərhələsində bu prinsiplərdən im- tina etməyəcəyi təqdirdə münaqişənin nizamlanacağına bir ümid də ifadə olunur. – ―karabah88.ru‖ saytı isə əvvəlki radikal mövqeyini davam etdirərək sonuncu bəndlə əlaqədar bildirir ki, Dağlıq Qarabağın hazırda mövcud olan təhlükəsizlik sisteminin beynəlxalq kontingentlə əvəzlənməsi təklif olunur. Müəllifin fikrincə, Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) ərazisin- də beynəlxalq kontingentin peyda olması Dağlıq Qarabağın suverenliyini məhdudlaşdıracaqdır. Sonra isə bildirilir ki, Madrid prinsiplərinin qəbul olunması Dağlıq Qarabağ Respublikasının (?) və Ermənistan Respubli- kasının milli maraqlarına sağalmaz yara vuracaqdır. Erməni informasiya məkanında Madrid prinsiplərinin təqdimatı za- manı ictimai diqqətin bu prinsiplərin mahiyyətindən yayındırılması, bü- tünlükdə isə Ermənistanın işğalçı və millətçi siyasətinin pərdələnməsi üçün erməni informasiya ideoloqları bir sıra digər yozumları da dövriy- yəyə buraxmışdılar. Məsələn: – Madrid prinsiplərinin meydana gəlməsinin Ermənistan dövlətinin xarici siyasətinin səmərəsizliyi ilə bağlanması. Erməni informasiya ideo- loqları belə bir təsəvvür yaratmağa çalışırlar ki, Ermənistanın xarici siya- sət strukturları iflic olub, hakimiyyət orqanları bir-birinin ardınca beynəl- Yüklə 2,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|